رازهای ناگفته فاضلاب‌های شهری

روشی در تحقیقات اجتماعی هست به اسم روش‌های غیر نمی‌دونم چی چی غیر مسدع غیر مصدع یا غیر مزاحمت آمیز. توی این روش‌ها آدم‌ها رو حین رفتار نمی‌سنجن بلکه بعد از اتمام رفتار، آثار رفتار سنجیده می‌شه. مثلا فرسودگی روی دستگیره‌های اتوبوس می‌تونه نشون بده که آدم‌ها بیشتر کجاهای اتوبوس می‌ایستن. در این تکنیک چون آدم‌ها نمی‌فهمن که قراره روی رفتارشون تحقیق بشه، رفتارشون تغییر نمی‌کنه.

یک نمونه جالب دیگه از این تحقیقات منفعل، اخیرا توی اوسلو (پایتخت نروژ) بوده. این شهر برای کشف میزان مصرف مواد مخدر توی شهر، فیلترهایی رو سر راه فاضلات شهری گذاشت و بعد از چند هفته اون‌ها رو با فیلترهای جدید جایگزین کرد. این فیلترها به آزمایشگاه برده شدن و میزان موارد مخدرشون سنجیده شد. درست مثل یک آزمایش ادرار عظیم برای همه شهر.

نتیجه؟ میزان مصرف اکستازی شهر اوسلو در دو هفته‌ای که دانشجوها و دانش‌آموزای نروژی‌ها پایان امتحانات رو جشن می‌گرفتن، ده برابر شده بود.

منبع