در كجای واقعيت جهان مجازی ايستاده‌ايم

چاپ شده در اعتماد امروز؛ عنوان هم از من نیست و حسابی ادیت شده نسبت به متن اصلی که اشکال خاصی هم نداره به نظرم چون خیلی چیزهاش هم باقی مونده (:

رهنمود سال ۲۰۱۴ اتحادیه جهانی مخابرات «ارتباطات باند پهن برای توسعه پایدار» است و این جمله تمام مسوولان كشور را به تكاپو انداخته تا در این مورد حرف بزنند. شركت مخابرات سیار از ضریب نفوذ ۸۶ درصدی تلفن موبایلش می‌گوید و آقای روحانی از نارضایتی‌اش از وضعیت پهنای باند كشور و لزوم توسعه به سمت نسل سوم و چهار موبایل. اما سرعت اسمی، همه ماجرا نیست.

شاید ابراز نگرانی رییس‌جمهور به دلیل آگاهی از این واقعیت باشد كه در حال حاضر كشور ما در پایین‌ترین رده‌های سرعت اینترنت قرار دارد و هر سال به عنوان یكی از سیاهچاله‌های اینترنتی جهان معرفی می‌شویم. ما یكی از پرمحدودیت‌ترین اینترنت‌های جهان را با قیمتی بسیار گران نسبت به درآمد شهروندان به آنان می‌فروشیم و سخت‌ترین موانع را سر راه كسب و كارهای اینترنتی ایجاد كرده‌ایم. هر كسب و كار اینترنتی باید سایتش را بر اساس مصوبه‌های‌ای. نماد طراحی كند و هر وبلاگنویس باید نسبت به ثبت وبلاگش در نهادهای مربوطه اقدام كند؛ كارهایی كه در هیچ كشور موفق در زمینه ‌آی‌تی مشاهده نشده.

از آن طرف بحث دایمی روی سرعت تكنولوژی‌هایی مانند نسل سه و چهار موبایل، موضوعی كاملا بی‌ارتباط با شرایط ما است. ما حالا هم دارای تكنولوژی‌های نسل دو و هفتاد و پنج و اینترنت‌های به اصطلاح پرسرعت یك مگ و دو مگ هستیم و عباراتی مثل «نسل سه و چهار» چیز عجیبی به این موضوع اضافه نمی‌كنند. مشكل اصلی اینجاست كه همان نسل دو و هفتاد و پنج موبایل هم تقریبا غیرقابل استفاده است و اینترنتی كه به نام یك مگ و دو مگ با هزینه‌های بسیار گزاف نسبت به درآمد مشاغل ما خریداری می‌شود فقط چند دقیقه در روز ممكن است به آن سرعت برسند و در مابقی مواقع با سرعتی بسیار كمتر كار می‌كنند و این از نظر سرویس‌دهنده و رگولاتوری كاملا طبیعی است. در این شرایط داشتن اینترنت نسل سه و چهار و پنج و شش درد خاصی از ما دوا نخواهد كرد چون برای من فرقی نمی‌كند اسم اینترنتی كه ارائه می‌شود یك مگ است یا ۱۰ مگ یا نسل سه یا نسل چهار؛ چیزی كه من می‌خواهم یك ارتباط پایدار و بدون مداخله با اینترنت است كه موضوعی است متنافر با نسل و سرعت آن. اما نكاتی برای امیدواری هم هست. رییس‌جمهور در مهم‌ترین قسمت سخنان دیروزش می‌گوید «حق ارتباط با شبكه اطلاعات جهانی را به عنوان یك حق شهروندی به رسمیت می‌شناسیم» كه قدم بسیار بزرگی است در كشوری كه بودجه‌های كلانی را صرف پیشگیری از دسترسی آزاد به اطلاعات كرده است. اینترنت در این منظر ابزاری است برای توسعه پایدار و مشاركت مدنی. در صورتی كه این بخش از تكنولوژی مد نظر رییس‌جمهور باشد، لازم است یادآور شوم كه با آمدن اینترنت آزاد حق انتقاد هم باید به رسمیت شناخته شود. گروه «یك حق بشر» تخمین می‌زند كه با افزایش دسترسی ۱۰ درصدی به اینترنت، ۱.۲۸ تا ۲.۵ درصد به درآمد ناخالص ملی كشورهای درحال توسعه اضافه خواهد شد. این افزایش به خاطر مشاركت بیشتر افراد، ارتباط دقیق‌تر آنها، پا گرفتن مدل‌های تجاری جدید و غیره و غیره است و اینها فقط در حالتی قابل اجرا هستند كه اینترنتی كه درباره‌اش آمار می‌دهیم، چیزی بیشتر از اسم‌های تبلیغاتی و دسترسی‌های محدود شده باشد.