برای بهتر شدن تشخیص صدای فارسی، در پروژه صدای مشترک موزیلا، مشارکت کنین

سیستم‌های یادگیری بر اساس نمونه‌ها کار می کنن. باید از چیزها نمونه های زیادی داشته باشیم تا بتونیم به ماشین ها بگیم «اینها رو نگاه کن، حالا سعی کن تکرارش کنی». مثلا اگر قراره ماشین یاد بگیره گربه چیه باید چند هزار عکس گربه ببینه یا اگر قراره صدای ما رو به متن تبدیل کنه، باید چند صد ساعت صدا و متن داشته باشه. حالا معلومه که چرا سیستم های مرتبط با صوت فارسی، عقب از بقیه هستن: چون نمونه هاشون کمه.

شرکت های مختلف برای حل این مشکل راه حل های مختلف دارن. مثلا ممکنه یک شرکت ارائه دهنده نقشه، چند ده نفر رو بذاره که اسم همه خیابون ها رو چندین بار بخونن تا بعدا کامپیوتر بفهمه «یوسف آباد» چطوری تلفظ می شه و اگر شما گفتین «یوسف آباد» بفهمه ماجرا چیه. اما همه که یه مرکز تماس ندارن و حتی اگر هم داشته باشن، در نهایت به چند صد ساعت صدا می رسن. پس چیکار کنیم؟

پروژه بنیاد موزیلا قراره با هممون کمک کنه. هم به همه تولید کننده های سیستم های مرتبط با صوت فارسی [و هر زبون دیگه] و هم به همه مصرف کننده هایی که لازم داریم کامپیوترها صدامون رو بفهمن. توی پروژه صدای مشترک موزیلا، شما صداتون رو اهدا می کنین، ترسناک نیست! در واقع می رین و چند تا جمله رو با صدای طبیعی خودتون می خونین و دیتابیسی از متن و صدا رو کامل می کنن. اگر هم ترجیح دادین، می تونین به جای خوندن جمله، جمله های بقیه رو گوش بدین و اعتبار سنجی کنین. دیتابیسی که درسته می شه، آزاد است و در اختیار هر کسی که بعدا بخواد روش کار کنه.

پروژه صدای مشترک ابتکار موزیلا برای کمک به آموزش ابزارهای یادگیری ماشین است تا بدانند مردم واقعی چگونه صحبت می‌کنند.

توی این پروژه شما حتی می تونین سن و جنس خودتون رو هم بزنین و دیتایی غنی تر برای هر کسی درست کنین که می خواد به کامپیوترها «فهمیدن» صدا رو آموزش بده. همونطور که گفتم این دیتابیس کاملا آزاد و قابل استفاده توسط همه است و مشارکت توش باعث می شه زندگی همه فارسی زبان ها آسونتر و با کیفیت تر بشه. پس به صفحه پروژه صدای مشترک موزیلا برین و چند تا جمله بخونین و حتی مثل من صفحه اش رو باز بذارین و گاه گداری برای رفع کسالت هم که شده، چند تا جمله از خودتون اهدا کنین یا به جمله های بقیه گوش بدین و بگین درست خوندنش یا نه. اینطوری همه با هم به پیشرفت زبان فارسی در دنیای کامپیوتر کمک کردیم و زودتر به دنیایی می رسیم که توش اگر کسی دوست نداره، مجبور نباشه تایپ کنه.

خاطرات زیکانف – فیلم‌های ورکشاپ موزیلا او اس و شیوه ساخت اپ

یکی از اتفاقات جالب زیکانف برای من، آشنایی با سارا بود که به عنوان نماینده موزیلا اومده بود تا یک پارتی موزیلامیکر (مثل ساندویچ میکر.. یعنی سازندگان وب) برگزار کنه و همکاری جذاب و خوب با افشین مهربانی، مهدی اصل علینژاد و رضا حبیبی برای برگزاری این ورکشاپ که با همکاری بچه‌های زیکانف در کنار کنفرانس اجرا شد. توش پنج نفر حرف زدیم:

  • من در مورد اینکه چرا موزیلا مهمه
  • سارا در مورد لوکالایزیشن، بج‌ها و پروژه خودشون توی موزیلا
  • افشین مهربانی در مورد پلاگین‌ها و ماجول‌های فایرفاکس
  • مهدی اصل علی‌نژاد درباره اچ تی ام ال پنج و کانواس‌ها
  • و در نهایت رضا حبیبی در مورد ساخت اپ‌های فایرفاکس او اس با اچ تی ام ال پنج

این قسمت اول است:

و این بقیه قسمت‌ها:

کل ویدئوهای ورکشاپ سیستم عامل موزیلا او اس از جمله روش ساخت برنامه برای این سیستم عامل جدید موبایل

به نظرم اگر بقیه رو می پیچونین، در صورتی که به فایرفاکس او اس علاقه دارین تیکه رضا حبیبی رو حتما ببینین که توش واقعا یک اپ رو نشون می ده و شیوه تست اون روی فایرفاکس رو.

استعفای مدیر عامل موزیلا

mozilla،برندان ایچ – مدیر عامل جدید موزیلا – که در سال ۲۰۰۸ حمایت قوی‌ای از تلاش‌های ضد ازدواج همجنسگرایان کرده بود – بالاخره زیر فشار افکار جمعی از مدیریت عاملی این شرکت که پشت مرورگر محبوب فایرفاکس است استعفا داد.

میشل بیکر از هیات مدیره موسسه موزیلا در وبلاگش نوشته:

موزیلا همیشه افتخار کرده که استانداردی بالاتر دارد و متاسفانه در هفته قبل ما این استاندارد را رعایت نکردیم. ما می‌دانیم چرا مردم ناراحت و عصبانی هستند و آن‌ها حق دارند؛ ما با خودمان صادق نبودیم.

ما به شکلی که شما انتظار دارید موزیلا عمل کند، عمل نکردیم. ما به هنگام شروع انتقادات به اندازه کافی سریع نبودیم. ما متاسفیم و باید بهتر باشیم.

آقای برندان ایش در سال ۲۰۰۸ هزار دلار کمک مالی کرده بود به سازمان‌هایی که تلاش می‌کردن ازدواج همجنسگرایان در آمریکا رو ممنوع کنن و در کنار اعتراض های دیگه، یک سایت دوست یابی بزرگ در اعتراض به این انتخاب به کسانی که با موزیلا فایرفاکس وارد سایتش می ‌شدن می گفت «متاسفم ولی شما با مرورگری به سایت اومدین که مدیر عاملش معتقده ۸٪ از مردمی که در این سایت به دنبال عشق و ازدواج می گردن حق ندارن اینکار رو بکنن، لطفا مرورگرتون رو عوض کنین یا اگر مطمئن هستیم می‌خواین با این مرورگر به اینکار ادامه بدین دگمه زیر رو فشار بدین».

مرتبط:
رابین هود اینترنت نیازمند کمک شما است: به پروژه موزیلا لوکیشن سرویس بپوندید
یک میلیارد روباه آتشین

رابین هود اینترنت نیازمند کمک شما است: به پروژه موزیلا لوکیشن سرویس بپوندید

جی پی اس گوشی‌تون رو خاموش کنین و برنامه‌ای رو اجرا کنین که می خواد جای شما رو بدونه (مثلا Foursquare) و ببینین که اون برنامه هنوز می تونه با تقریب خوبی بگه شما کجا هستین! اما چطوری؟‌ این اتفاق از روی دکل‌های مخابراتی شبکه تلفن موبایل و وایرلس‌هایی که دیده می شن می افته. قبلا هزاران نفر از اینجایی که شما بودین رد شدن و گوشی‌شون روشن بوده و جی پی اس به یک سرور مرکزی (مثلا گوگل) گفته که «علی دقیقا از روی جی پی اس اینجاست، این وایرلس‌ها رو می بینه ، به این دکل مخابراتی وصله و این دکل‌ها رو هم می بینه». حالا اگر دوباره از گوگل بپرسیم «سارا یه جایی است که جی پی اس نداره اما دقیقا همون وایرلس ها رو می بینه و همون دکل‌ها رو» گوگل با خودش فکر خواهد کرد «خب پس لابد همون جایی است که علی بوده دیگه» و جواب می ده «سارا دقیقا فلان جا است».

اما این اطلاعات فقط در دست چند شرکت محدود به سرکردگی گوگل است و گرفتن این اطلاعات برای افراد و برنامه‌ها نیازمند اشتراک و پول و این چیزها. حالا شرکت موزیلا (که پشت فایرفاکس و تاندربرد است و مدتیه داره نقش رابین هود اینترنت رو بازی می کنه تا ما رو از دست شرکت‌های تجاری کمی نجات‌ بده) وارد صحنه شده و می خواد همین سرویس رو رایگان راه اندازی کنه. در اصل می خواد اطلاعاتی که شرکت های خصوصی از وایرلس‌های دنیا، دکل‌های مخابراتی دنیا و مکان اونها دارن رو تا حد ممکن جمع کنه و مجانی به همه بده.

ira

من این ماجرا رو توی پادکست رادیو پدید شنیدم و توی دو روزی که به پروژه پیوستم، در تمام دنیا رتبه ۲۰۰۶ رو کسب کرده‌ام و به کمکم ادامه می دم. پیشنهادم به شما هم اینه که به پروژه موزیلا لوکیشن سرویس پیوسته، حداقل در یک جای درست و حسابی هم ایران رو سربلند کنیم و به برنامه نویس ها کمک (:

برای اینکار باید روی گوشی اندرویدی خودتون برنامه MozStumbler رو نصب کنین و هر وقت در بیرون خونه حرکت می کنین اجراش کنین و دگمه Startش رو بزنین. باتری عجیبی مصرف نمی کنه و خوشحال و خرم هم هست و کلی اطلاعات و نمودار بامزه بهتون می ده که همه شرکت ها به شکل مخفی – البته قانونی و در لوای لایسنس اگریمنت‌های دستگاه‌هایی که می خرین – مشغول جمع کردنش هستن و تنها فرقش اینه که این اطلاعات رو به رایگان به همه می ده تا برنامه‌های بهتری بنویسن. این برنامه اطلاعات شخصی از شما ذخیره نمی کنه بلکه فرصت می ده به برنامه نویس های دیگه تا بتونن با حداقل دردسر و بدون هزینه، در صورت درخواست کاربر، مکانش رو تشخیص بدن.

نقشه بالا وضع فعلی ایرانه که ظاهرا توش فقط یک نفر از تهران رفته اصفهان (؟)‌ و امیدوارم یک ماه دیگه کلی بهتر شده باشه. درست‌ترین راه کم کردن از انحصار اطلاعاتی گوگل، پشتیبانی از این تیپ پروژه‌ها است.

یک میلیارد روباه آتشین

مقاله‌ام برای نشریه عصر ارتباط.

هفته گذشت، تعداد مجموع نسخه‌های دانلود شده فایرفاکس، از مرز یک میلیارد نسخه گذشت. یعنی به ازای هر ۶ نفری که روی کره زمین زندگی می‌کنند، یک نفر فایرفاکس را دانلود کرده است. یک میلیارد عدد عظیمی است. موزیلا در کمپین تبلیغاتی «یک میلیارد بعلاوه تو» تذکر می‌دهد که یک میلیارد ثانیه برابر ۳۱.۷ سال می‌شود و یک میلیارد کیلو برابر وزن ۲۵۰ هزار فیل. اما خود موزیلا خاطر نشان می‌کند که عدد یک میلیارد دانلود در طول تاریخ، به خودی خود معنی خاصی ندارد و آماری همچون داشتن سیصد میلیون کاربر فعال، شاخص بسیار مهمتری است.

این مرورگر بازمتن که از سال ۲۰۰۴ تا کنون حدود ۳۱٪ بازار مرورگرهای جهان را چنگ مایکروسافت بیرون کشیده، در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۸ هم با عرضه نسخه ۳ و دانلود ۸ میلیون نسخه از آن در بیست و چهار ساعت اول، رکورد جهانی گینس مربوط به بیشترین دانلود نرم‌افزار در یک روز به نام خود ثبت کرده. اما اینها همه مربوط به گذشته است. سوال اصلی این است که آیا فایرفاکس خواهد توانست از مرز میلیاردی بعدی هم رد شود؟‌ مایکروسافت اعلام کرده که اینترنت اکسپلورر ۸، از زمان معرفی تا کنون حدود ۲۰۰ میلیون بار توسط کاربران دانلود شده است. با داشتن این آمار و گذاشتن آن در کنار عرضه مرورگرهای جدیدی مثل گوگل کروم و رقبایی جدی مثل اوپرا، سوال در این باره که فایرفاکس چگونه می‌تواند به مرز یک میلیارد بعدی برسد جدی و جدی‌تر می‌شود.

نکته اول نوآوری است. فایرفاکس نوآور بوده و به همین دلیل محبوب شده است. داشتن تب‌های مختلف، قابلیت اضافه کردن پلاگین، پوسته‌های متنوع، بازیابی تب‌ها و حتی فرم‌های پر شده بعد از کرش، بازگرداندن تب‌ها و پنجره‌های به تازگی بسته شده، مرور امن و .. همه و همه چیزهایی هستند که افراد را به استفاده از فایرفاکس در مقابل آی.ای. تشویق کردند. ادامه نوآوری سخت است و نیازمند مشارکت همگانی و به اشتراک گذاشتن ایده‌های نو با برنامه‌نویسان.

نکته دوم، ایمنی است. یک نرم‌افزار بازمتن امن تر از یک نرم‌افزار بسته است و این قابلیت در طول سال‌های آینده هم برگ برنده پروژه‌های بازمتن خواهد بود.

به عنوان نکته سوم می‌شود به قابلیت اجرای فایرفاکس روی تمامی سیستم‌عامل‌های مطرح موجود نام برد. فایرفاکس هم روی لینوکس اجرا می‌شود و هم روی مک و این باعث شده که رشد مک و لینوکس، به معنی رشد فایرفاکس باشد.

اینها را بگذارید کنار این حکم اتحادیه اروپا که اخیرا اعلام کرد که در صورتی که مایکروسافت بخواهد ویندوز ۷ را در اروپا بفروشد، حق نخواهد داشت آی.ای. را به اجبار با آن همراه کند. به عبارت دیگر کاربران باید حق داشته باشند مرورگر خود را مستقل از سیستم‌عامل انتخاب کنند. چه این حکم، جلوی فروش ویندوز ۷ در اروپا را بگیرد و چه مایکروسافت نسخه‌ای از ویندوز را عرضه کند که به هنگام نصب، قابلیت انتخاب مرورگر در آن فراهم باشد، قدم بزرگی برای فایرفاکس و تمام نرم‌افزارهای بازمتن برداشته شده است. با در نظر گرفتن همه این شرایط، رسیدن به میلیارد دوم چندان دور به نظر نمی‌رسد.