حقی به اسم «حق تعمیر» و اتحاد مایکروسافت و اپل علیه اون

وقتی چیزی خراب می شه چیکارش می کنیم؟ منطقا باید تعمیرش کنیم. یا توسط خودمون یا توسط یک تعمیرکار. اینجوری هم آشغال کمتری تولید می شه و هم ضرر کمتری می‌کنیم. اما این حق بدیهی‌مون، این روزها نیاز به دفاع بیشتری پیدا کرده.

تولید کننده‌ها شروع کردن به ادعای اینکه «هیچ کس به جز ما حق نداره وسیله ای که ما ساختیم رو تعمیر کنه» و اینجوری ما دائما داریم مجبور می‌شیم هزینه‌های بیشتر و بیشتری برای کالاهامون پرداخت کنیم. مساله پایه‌ای اینه که قراره هر وسیله ای بعد از خریداری شدن توسط ما، متعلق به ما باشه و از ما دستور بگیره. قابل درکه که اپل بگه «اگر گوشی رو دادین کسی به جز من تعمیر کرد، دیگه من مسوولیتی ندارم» ولی غیرقابل باور که اپل بگه «اگر گوشی رو کسی به جز من تعمیر کرد – حتی با قطعاتی که از من خریده – من گوشی تون رو از کار خواهم انداخت»، ولی این اتفاق افتاده.

همین مسائل باعث شده توی دنیای پیشرفته تر که حقوق مردم محترمه و در اختیار خودشون، کمپین‌هایی شروع کنن چیزی تحت عنوان «حق تعمیر» رو تبلیغ کنن و درخواستشون هم تصویب قوانینی باشه برای حفظ حق تعمیر وسایلی که خریده‌ایم. مثلا توی این قانون شرکت ها باید موظف بشن که قطعات جانبی رو مستقل بفروشن یا از تکنولوژی هایی استفاده نکنن که تعمیر توسط افراد دیگه رو غیر ممکن می کنه. چه برسه به اینکه در صورت تعمیر دستگاه توسط کس دیگه یا حتی خود فرد، دستگاه رو از کار بندازن؛ اتفاقی که با آیفون های 6s می افتاد و حتی وقتی تعمیرکاری اسکرین شکسته رو با اسکرین خریداری شده از اپل تعویض می کرد، گوشی قفل و غیرقابل استفاده می شد.

اما حالا به نظر می رسه که مایکروسافت هم نقش زیادی در پیشگیری از گسترش و تصویب این قوانین داشته. یک نماینده مجلس قانون گذاری آمریکا در مصاحبه‌ای به سایت iFixit گفته که «گفته می شه مایکروسافت نیروهاش رو به کار گرفته تا پیشنهاد این قانون به صحن علنی مجلس نرسه […] مایکروسافت در مقابل اینکه از لایحه مالیات برای گسترش رشته های پایه و فنی مهندسی دفاع کنه، قول گرفته که قانون حق تعمیر در مجلس مطرح نشه».

در حال حاضر سازمان مدافع حق تعمیر، با امضای طومارهایی داره سعی می کنه به مایکروسافت فشار بیاره تا با به رسمیت شناختن حق تعمیر و عدم مقابله با اون (مثلا با ساختن ابزارهایی که عملا غیرقابل تعمیر هستن) زباله الکترونیک بیشتری تولید نکنه و این سازمان امیدواره که مایکروسافت به خاطر تبلیغات مثبت هم که شده، در این مساله همکاری کنه – هرچند که تا اینجا کارنامه اش چندان جذاب نبوده.