گنوم سه در راه است اما ظاهرا اکثر ما درک دقیقی از اینکه قرار است با چه چیزی روبرو شویم نداریم. زیاد میبینم که بچه ها گنوم شل را برابر با گنوم سه میگیرند و به تغییرات اصلی گنوم توجه نمیکنند. بگذارید به چند نکته درباره گنوم سه دقت کنیم… این نکات از این مقاله استخراج شدهاند.
گنوم شل، گنوم سه نیست
درست است که گنوم شل با گنوم سه پیوند نزدیکی دارد اما این دو تا یکی نیستند. مساله این است که به شکل پیش فرض، گنوم سه، پنلی که هشت سال پیش کنار گذاشته شده را کنار خواهد گذاشت و سراغ گنوم شل خواهد رفت. گنوم شل با جاوا اسکریپت نوشته شده و برای ظاهربندی از CSS استفاده میکند. گنوم شل یک دسکتاپ ساده دارد و بخش فعالیت ها که میزکارهای مجازی را نشان میدهد. همچنین یک سیستم نوتیفیکیشن در آن جاسازی شده که جایگزین سیستمهای نوتیفیکیشن فعلی خواهد شد. گنوم شل تغییر عظیمی نیست اما ظاهر رابط کاربری گنوم را جدید میکند. این اسکرین شات کامپیوتر من به هنگام استفاده از گنوم شل (در فدورا ۱۲) است:
توجه کنید که در حالت طبیعی شما در یکی از آن سه دسکتاپ هستید ولی با زدن یک کلید، یک جور زوم به بیرون اتفاق میافتد و شما میتوانید میزکارها، برنامههای در حال اجرا، آدرس و فایلهای اخیرا استفاده شده را به همراه یک جعبه جستجو مشاهده کنید. در همین حالت هم میشود با دگمه + یا – میزکار اضافه یا کم کرد یا پنجرهها را مرتب کرد و اینجور چیزها. نکته مهم این است که اگر این محیط را دوست نداشته باشید با زدن gnome-panel -replace میتوانید به سیستم سنتی گنوم برگردید، هرچند که احتمالا پشتیبانی و آپدیت در آن کمتر و کمتر خواهد شد.
گنوم اکتیویتی ژورنال و زیتگیست(؟ Zeitgeist )
یک قابلیت جالب! زیتگیست یا چنین تلفظی میتواند با برنامههای شما رابطه برقرار کند و آز آنها بپرسد که مشغول چه کاری هستید. کار روی فایلها، صفحات وب، برنامهها و هر چیز دیگر میتواند به این برنامه اطلاع داده شود و این برنامه فهرست کاملی از کارهایی که روی کامپیوتر انجام دادهاید را داشته باشد. اینکه با این اطلاعات چکار میخواهید بکنید دیگر به برنامههای دیگر مربوط است. مثلا گنوم اکتیویتی ژورنال میتواند به شما نشان دهد که دیروز صبح چه برنامهای را باز کردهاید یا میتوانید در آن جستجو کنید «اسکرین شات» و به شما دقیقا نشان بدهد که مثلا دیروز صبح با چند فایل به این اسم کار کردهاید یا بگوید که فلان موقع کدنویسی کردهاید و اسم فایلتان فلان بوده یا فلان پروژهها را در فلان تاریخ باز و بسته کردهاید و غیره و غیره.
استفاده از تکنولوژی وب
گنوم سه بیشتر و بیشتر با وب و تکنولوژیهایش نزدیک شده. حالا میشود با وب کیت برنامههایی ساخت که از HTML و CSS و XHTML و javascript و Ajax و غیره استفاده کنند و خود گنوم شل هم که با جاوا اسکریپت نوشته شده. این جریان باعث میشود روند نوشتن و اجرای برنامه روی گنوم سه سریعتر و سریعتر شود.
میخواهید امتحانش کنید؟
در اکثر توزیعهای جدید (مثلا اوبونتو ۹.۱۰ یا فدورا ۱۲)، گنوم شل به ریپوزیتوری اضافه شده و به راحتی هم قابل اجرا در گنوم فعلی است. توجه کنید که این برنامه هنوز در مراحل آزمایشی است و برای انتشار نهایی – حداقل در اوبونتو – هنوز حدود یک سال وقت لازم دارد. برای دیدن وضعیت فعلی آن کافی است بسته gnome-shell را نصب و بعد آن را با سوییچ replace اجرا کنید. تکرار میکنم که در دنیای آزاد، شما معمولا این فرصت را دارید که از لحظه اول نوشته شدن یک برنامه، آن را تست کنید اما اینکار فقط و فقط به منظور آزمایش و دیدن آن است. مطمئن باشید که اگر این برنامه قابل استفاده عمومی و روزمره بود، رسما به اوبونتو و دیگر توزیعها اضافه میشد پس اگر میخواهید برنامه تمام نشده را تست کنید، از کرش و کندی نترسید (: