صحنه آشنا برای من و خیلی‌ها، خیره شدن به ردیف کنسورهای ماهی تن سوپرمارکت‌ها است و فکر کردن به اینکه «کدوم رو بردارم». هیچ وقت هم تنها نیستیم و همیشه دو سه نفر دیگه هم مشغول همین فکر هستن و اولین کسی که دستش به سمت یکی از تنها بره، بقیه ازش می پرسن «این خوبه؟».
من حوصله‌ام از این سر رفته و می خوام با یک روش نیمه علمی چها تا از برندهای مشهور رو بررسی کنم و تصمیم بگیرم که کدوم بهتره. منظور هم از روش علمی، روشی است که مستند شده و بقیه هم می تونن تکرار و بررسی و نقدش کنن و نتایج خودشون رو بگیرن. دلیلی هم که بهش گفتم نیمه علمی اینه که من متخصص بو و مزه و .. نیستم و مثلا با خوردن دو سه نوک چنگال از هر کدوم رتبه دادم که فلان تن، از فلا کنسرو شور تر است.
شرکت کننده‌ها
یک بررسی سریع از مردم و بررسی قفسه‌ها، باعث می شه من چهار تا شرکت کننده انتخاب کنم که همه در روغن هستن:
از راست به چپ شیلتون، اویلا، شیلانه و تحفه
فاکتورها
قبل از سنجش، نیاز داریم بدونیم که چه چیزی باید سنجیده بشه. من برداشتی از «کنسرو ماهی تن خوب» دارم و شما یک برداشت اینه. به همین دلیل توی فیسبوک از دوستانم پرسیدم که موقع انتخاب یک تن ماهی، فاکتورهاشون چیه و با نظرات خودم به این فهرست رسیدم:
- درش راحت باز بشه
- پر باشه
- گوشت یک تیکه باشه
- مزه اش خوب باشه
- استخوان و پوست نداشته باشه
- بوی اشتها بر انگیز
- رنگ خوب و روشن یک تیکه
- شور نباشه
- طول انقضا خیلی طولانی نباشه (نگهدارنده کم)
- قیمت نسبت به وزن
البته فاکتورهای دیگه‌ای هم بود (مثلا اینکه دلفین حین شکار تن کشته نشده باشه یا کارخونه در جایی باشه که تن صید می شه) که به خاطر ناتوانی در سنجش حتی نسبی، کنارشون گذاشتم.
در مورد قیمت لازمه قیمت برای هر گرم رو حساب کنیم چون سه تا از کنسروها ۱۸۰ گرمی هستن و تحفه ۱۲۰ گرمی. پس قیمت هر کنسرو رو تقسیم بر وزن کردم و به این رسیدم که هر گرم تن ماهی (با احتساب روغن و…) تقریبا بین ۲۹ تا ۳۳ تومن قیمت داره.
در جدول نهایی به این فاکتورها ضریب‌هایی هم می‌دیم چون مثلا مزه خوب و نداشتن بوی ماهی خام، از نظر من بسیار مهمتر از رنگ است یا قیمت.
جدول امتیازات
جدولی از چهار تا برند معرفی شده و فاکتورهای بحث شده درست کردم که توش همیشه عدد ۱ به معنی بدترین و عدد ۴ به معنی بهترین است. در جایی مثل قیمت کاملا رتبه ها مشخص است ولی مثلا توی «شور نبودن» به هر کنسرو به شکل مستقل امتیاز داده شده (مثلا اگر دو تن A و B خیلی شور بودن به هر دو امتیاز ۱ دادیم و اگر سه تا تن گوشت یک تیکه کامل داشتن به هر سه ۴ دادیم).
عملیات
طبق توصیه همیشگی، همه کنسروها رو با هم و به یک شکل ۲۰ دقیقه جوشوندم و بعد گذاشتم کمی خنک بشن و یک کوچولو درهاشون رو باز کردم، بو کردم و ریختم توی لیوان:
- تحفه کوچیکتر است و در مقایسه روغن باید به این نکته دقت کنیم
- شیلتون اصلا بوی خوبی نداشت. بوی ماهی خام حس می کردم
بعد کلا درها رو باز کردم:
- بخش زیادی از روغن شیلتون، توش مونده بود. نمی شه گفت روغنش کمتره. به جای سوراخ روی قوطی بستگی داره. به همه امتیاز برابر می دم.
و خب از هر کدوم مقداری می خورم. باید اعتراف کنم که در تشخیص مزه چندان عالی نیستم و احتمالا برای یک غیرحرفه‌ای، بو تاثیر زیادی توی درک از مزه داره. توی شیلتون قطعاتی بسیار نخواستنی هست که نمی دونم پوست است یا باله و از نظر ظاهر برنده شیلانه است اما مزه اویلا و تحفه در رتبه اول و دومه.
نتایج
بعد از مشخص کردن ضریب‌ها و امتیازدهی که کار سختیه، نتیجه اینه که رتبه اول به اویلا می رسه بخصوص به خاطر مزه خوب و رتبه دوم با اختلاف خیلی کم به شیلانه احتمالا به خاطر روشنی، یک تیکه بودن و کلا ظاهر جذابتر از بقیه. تحفه با اینکه بد مزه نبود ولی خیلی خورد و خالی بود (با در نظر گرفتن وزن و جعبه کوچیکتر) و شیلتون هم به طور خاص به خاطر بوی زُخم و قطعات غیرجذابی که توش دیده شد امتیازش پایین اومده.
مشخصه که نمونه گیری به شکل «یک کنسرو اتفاقی» بوده و مثلا ممکنه یک کنسرو دیگه شیلتون بسیار هم یکدست باشه ولی به هرحال نتایج نهایی به این شکل اعلام می شه:
و نمودار تارعنکبوتی هر برند هم به این شکل در میاد:
و مشخصه که برنده ما اویلا به عنوان ناهار خورده شده، بقیه به مصارف عام المنفعه اختصاص پیدا میکنن.
این مطلب اول در سایت تک نینجا منتشر شد و کامنت هاش به نظرم ارزشمند هستن. به همین دلیل ازشون یک عکس گرفتم که اینجا می یارم:
