مقاله‌ام برای نشریه عصر ارتباط.
هفته گذشت، تعداد مجموع نسخه‌های دانلود شده فایرفاکس، از مرز یک میلیارد نسخه گذشت. یعنی به ازای هر ۶ نفری که روی کره زمین زندگی می‌کنند، یک نفر فایرفاکس را دانلود کرده است. یک میلیارد عدد عظیمی است. موزیلا در کمپین تبلیغاتی «یک میلیارد بعلاوه تو» تذکر می‌دهد که یک میلیارد ثانیه برابر ۳۱.۷ سال می‌شود و یک میلیارد کیلو برابر وزن ۲۵۰ هزار فیل. اما خود موزیلا خاطر نشان می‌کند که عدد یک میلیارد دانلود در طول تاریخ، به خودی خود معنی خاصی ندارد و آماری همچون داشتن سیصد میلیون کاربر فعال، شاخص بسیار مهمتری است.
این مرورگر بازمتن که از سال ۲۰۰۴ تا کنون حدود ۳۱٪ بازار مرورگرهای جهان را چنگ مایکروسافت بیرون کشیده، در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۸ هم با عرضه نسخه ۳ و دانلود ۸ میلیون نسخه از آن در بیست و چهار ساعت اول، رکورد جهانی گینس مربوط به بیشترین دانلود نرم‌افزار در یک روز به نام خود ثبت کرده. اما اینها همه مربوط به گذشته است. سوال اصلی این است که آیا فایرفاکس خواهد توانست از مرز میلیاردی بعدی هم رد شود؟ مایکروسافت اعلام کرده که اینترنت اکسپلورر ۸، از زمان معرفی تا کنون حدود ۲۰۰ میلیون بار توسط کاربران دانلود شده است. با داشتن این آمار و گذاشتن آن در کنار عرضه مرورگرهای جدیدی مثل گوگل کروم و رقبایی جدی مثل اوپرا، سوال در این باره که فایرفاکس چگونه می‌تواند به مرز یک میلیارد بعدی برسد جدی و جدی‌تر می‌شود.
نکته اول نوآوری است. فایرفاکس نوآور بوده و به همین دلیل محبوب شده است. داشتن تب‌های مختلف، قابلیت اضافه کردن پلاگین، پوسته‌های متنوع، بازیابی تب‌ها و حتی فرم‌های پر شده بعد از کرش، بازگرداندن تب‌ها و پنجره‌های به تازگی بسته شده، مرور امن و .. همه و همه چیزهایی هستند که افراد را به استفاده از فایرفاکس در مقابل آی.ای. تشویق کردند. ادامه نوآوری سخت است و نیازمند مشارکت همگانی و به اشتراک گذاشتن ایده‌های نو با برنامه‌نویسان.
نکته دوم، ایمنی است. یک نرم‌افزار بازمتن امن تر از یک نرم‌افزار بسته است و این قابلیت در طول سال‌های آینده هم برگ برنده پروژه‌های بازمتن خواهد بود.
به عنوان نکته سوم می‌شود به قابلیت اجرای فایرفاکس روی تمامی سیستم‌عامل‌های مطرح موجود نام برد. فایرفاکس هم روی لینوکس اجرا می‌شود و هم روی مک و این باعث شده که رشد مک و لینوکس، به معنی رشد فایرفاکس باشد.
اینها را بگذارید کنار این حکم اتحادیه اروپا که اخیرا اعلام کرد که در صورتی که مایکروسافت بخواهد ویندوز ۷ را در اروپا بفروشد، حق نخواهد داشت آی.ای. را به اجبار با آن همراه کند. به عبارت دیگر کاربران باید حق داشته باشند مرورگر خود را مستقل از سیستم‌عامل انتخاب کنند. چه این حکم، جلوی فروش ویندوز ۷ در اروپا را بگیرد و چه مایکروسافت نسخه‌ای از ویندوز را عرضه کند که به هنگام نصب، قابلیت انتخاب مرورگر در آن فراهم باشد، قدم بزرگی برای فایرفاکس و تمام نرم‌افزارهای بازمتن برداشته شده است. با در نظر گرفتن همه این شرایط، رسیدن به میلیارد دوم چندان دور به نظر نمی‌رسد.