در این شماره از رادیوگیک، سال ۲۰۲۰ رو با گسترده‌ترین هک تاریخ و داون شدن گوگل نوبر می‌کنیم. به این نگاه می‌کنیم که برنامه‌نویس‌ها چرا توی دنیای آزاد فعالیت می‌کنن و به انحصار شرکت‌های بزرگ شک می‌کنیم. با این شماره باشین که جهان نیاز به گیک‌های بیشتری داره.
یا توی برنامه های پادکست دنبال «کیبرد آزاد» یا «جادی» یا «رادیوگیک» یا jadi یا radiogeek بگردین. هر کسی رادیوگیک رو پیدا نمی کنه، شانس می خواد و البته آنتی فیلتر خوب (: چون فیلترچی به طور خاص رادیوگیک رو دوست نداره (:
و البته ایده جدید که اگر توشون سابسکرایب کنین / مشترک بشین یا هر چی بهش میگن، خوشحال می شم:
در رادیو گیک صد، با نگاهی اجتماعی و فنی به اخبار نگاه می‌کنیم. از هکرهایی که امسال دور هم جمع نمی شن میگیم و لو رفتن سورس کدها و حتی بیرون کشده شدن اطلاعات از کامپیوترهایی که به نظر می رسه مطلقا هیچ خروجی ای ندارن. شاید هم به همه یه حقوق پایه بدیم تا ببینیم دنیا چطور جایی می شه! با ما باشین تا سیاره‌مون رو هک کنیم!
یا توی برنامه های پادکست دنبال «کیبرد آزاد» یا «جادی» یا «رادیوگیک» یا jadi یا radiogeek بگردین. هر کسی رادیوگیک رو پیدا نمی کنه، شانس می خواد (:
اخبار
عمومی شدن سورس کد ماشین های هوشمند مرسدس بنز
ماشین های ون مرسدس بنز یه مدار Onboard Logic Unit دارن که رابط سخت افزار و نرم افزار خودرو است و ماشین ها رو به کلاود وصل می کنه و حتی اجازه می ده که تردپارتی ها (شخص ثالث؟! شخص؟! ثالث؟!) بتونه به خودرو وصل بشه و دیتا رد و بدل کنه. چیزهایی مثل بررسی وضعیت خودرو در جاده یا وضعیت اجزای خودرو و این چیزها. حالا ظاهرا این کد که توسط Daimler AG نوشته شده، به طور کامل لو رفته؛ بیشتر از ۵۸۰ تا گیت رپوزیتوری. چطوری؟ نگو به من… شرکت معظم دایملر ای جی که این کدها رو برای مرسدس می نوشته، اونها رو روی یک گیت روی وب هاست می کرده که … بگو چی؟ آفرین. امکان رجیستر شدن اکانت جدید توش باز بوده. این محقق امنیتی کارش همینه که دنبال سرورهایی بگرده که گیت لب روشون نصب است و درست تنظیم نشده.. ولی خب رسیدن به رپوزیتوری سورس کد بنز واقعا دیگه… [توضیحات در مورد خطرات نصب دیفالت یا فقط راه انداختن یه چیزی با سعی و خطا]. اوه طرف کل این رپوزیتوری رو چند جا آپلود کرده که شامل چیزهایی مثل ایمیج های رزبری، سورس کد، ایمیج سرورها، کامپوننت های کنترل ریموت OLUها، داکیومنت ها و غیره هستن و بعد از بررسی شون به نظر می رسه حتی توکن های API و پسورد و غیره سرور هم توشون پیدا می شه.
اینجور خبرها زیادن می بینن که در خبر هم اومدن نه اعماق. دیگه عادی شده تقریبا ولی یادآوری اش مهمه هنوز. [مفهوم کامپیوتر air gapped] و محققی نشون داده که می تونه اطلاعات تایپ شده روی کامپیوتری که نه انیترنت داره نه وای فای نه بلوتوث نه حتی اسپیکر رو بخونه روی یک گوشی نشون بده. چطوری؟ با تنظیم کردن سرعت فن ! در نهایت یک چیزی داره صفر و یک به بیرون می فرسته و این چیز می تونه سرعت فن و صداش باشه که یه موبایل می تونه اونو به شنود خوبی تبدیل کنه. معلومه که این لا یه بدافزار هم لازمه ولی شاید براتون جالب باشه که بعضی ها حتی این ملورها رو از حفظ تایپ می کنن.. کمی توضیح و اینکه واقعا عملی است.
اعتلاف حزب سوسیالیست دموکرات و حزب سبز در مونیخ انتخاب شدن و یکی از تصمیم های خوبشون رو گرفتن: پول عمومی؟ کد عمومی! مساله اینه که تولید نرم افزار گرونه، آموزشش گرونه و از اون مهمتر بسته بودنش رانت میاره. در استراتزی پول عمومی؟ کد عمومی گفته می شه که اگر چیزی با پول عمومی…
خودش که خبر عظیمی نیست ولی هر وقت بحث دفکان باشه خوبه که در موردش حرف بزنیم. دفکان تقریبا بزرگترین گردهمایی هکرهای دنیا است که معمولا همه منتظرش هستیم تا حداقل فیلم هاش رو ببینیم. از ۱۹۹۳ شروع شده و از متخصصین امنیت و هکرها تا حقوق دان ها و این روزها پلیس ها هم توش هستن (: معمولا کلی کارگاه داره. از باز کردن قفل فیزیکی تا رباتیک تا برنامه هایی مثل فتح پرچم تا موسیقی و پول پارتی های شبانه اش. در ضمن badgeهاش هم خیلی معروفه. اوه ایده روستاها هم خیلی خوبن. مثلا اگر من به بیوهک علاقمند هستم یا IoT می تونم برم روستای مرتبط و اونجا با آدم های مشابه گپ بزنم. یه جور میز در سطح خیلی بزرگ. تاثیرش توی فرهنگ هکرها هم زیاده. اگر علاقمندین سرچ کنین و چیز بخونین و ببینین. مثلا توی مستر ربات سیزن ۳ الیوت و دارلین به یه تورنمنت مقدماتی فتح پرچم دفکان سر زدن. خلاصه اینکه امسال نیست (:
وی پی ان قانونی ایران
طبق معمول ایران هیچ کس نمی فهمه این قوانین چیه. میان و می رن و همه هم مدعی هستن که «ما که قدرتی نداریم.. برین از بقیه بپرسین». به هرحال منتظرن که وزیر به اصطلاح ارتباطات ساز و کارش رو فراهم کنه تا رسته های خاص شغلی – بخونین دوستامون – بتونن وی پی ان قانونی داشته باشن و اینترنت سانسور شده بمونه برای من و شمایی که دم تکون نمی دیم. حالا اینکه چطوریه که باید از مالیات ما خرج کنن و ابزار سانسور بخرن و ما رو فیلتر کنن بعد به یکسری مجوز بدن که در مقابل پول بتونن این چیزهای فیلتر شده رو بخونن دیگه یه بحث دیگه است ((: فرمودن هم که به محض اجرایی شدن وی پی ان قانونی، با وی پی ان های غیرقانونی (بخونین روش های رسیدن ما به ایننرت) مبارزه بیشتری صورت خواهد گرفت.
هاوینگ بیت کوین
چهار سال یکبار. مثل ورزش. توضیح اینکه چیه. بیخیال قیمت بشین. به تکنولوژی عشق بورزین (: و در اولین تنظیم مجدد سختی شبکه هم ۶٪ پایین اومده.
مایکروسافت در گذشته بسیار با برنامه های آزاد و بازمتن بد بودن. در حدی که در موردش از عبارت سرطان استفاده کرده بودن و FUDهای دیگه. اما حالا برد اسمیت رییس مدیرمایکروسافت پذیرفته که این استراتژی و برخورد اشتباه بوده. البته از نظر فنی هم چند وقت است که شعار MS Loves Linux واقعیت پیدا کرده و می بینیم با خرید گیت هاب و دادن Windows Sybsystem for Linux و vSCode و بقیه موارد واقعا مایکروسافت داره به سمت بازمتن میاد. حالا هم برد اسمیت توی مصاحبه اش گفته که «مایکروسافت قبلا در سمت اشتباه تاریخ ایستاده بودیم. اما خبر خوب این است که زندگی به اندازه کافی طولانی است و می تونین چیزهای جدید یاد بگیرین و تغییر کنین. امروزه مایکروسافت به تنهایی بزرگترین مشارکت کننده در پروژه های بازمتن است .. وقتی صحبت از بیزنس باشد». نکته خوبیه دیگه!
هاها.. ماشین خودران هنوز چیز خفنی حساب می شه. البته هکر مشهوری به اسم خورخه هوتز یا همون geohot یه پروژه شروع کرده به اسم comma.ai که میتونه به خیلی خودروها وصل بشه و اونها رو تا حد قابل قبولی خودران کنه.. البته بدون تضمین (: خلاصه اگر خواستین خودران ملی بزنین، کار دو سه روزه (: با احترام به کسانی که واقعا سعی می کنن پروژه رو بهتر کنن (: اما حالا یه هکر ۱۵ ساله به اسم لئون هیلمن نرم افزار آزاد رانندگی خودکار رو برداشته و وصلش کرده به Grant Theft Auto V که ذاتا کار جالبی است. تقریبا دو هفته طول کشیده و دو تا کامپیوتر هم می خواین که یکیش کنترل کننده ایکس باکس بهش وصله با ویندوز و اون یکی اوبونتوی ۱۶.۰۴ است که اوپن پایلوت رو با یه وبکم متصل می کنه به comma.ia . جذابیتش برای آینده؟ اینکه شاید بشه نرم افزار رو از طریق رانندگی در بازی بهتر و بهتر کرد (:
مشکلات ایران و برنامه هایی که قراره کلا آموزش و پرورش رو به سمت یه چرندی ببرن که .. و امکان اینکه استادها کلا به اشتراک گذاشته بشن و .. و البته در خارج و تا حدی ایران بحث اینکه واقعا ظرفیت هست.. فقط نمی خواستن بفروشن. و البته خبر جالبی که اتوبوس های مدرسه روزی چند ساعت در مناطق محرومتر آمریکا توقف می کنن و اینترنت وای فای رایگان می دن. برای اینکه بچه هایی که قبلا می اومدن سوار اتوبوس می شدن می رفتن مدرسه حالا بتونن بیان بشینن توش یا اطرافش و از اینترنت رایگان امکان وصل شدن به معلم و مدرسه شون رو پیدا کنن. این اتوبوس ها در تگزارش حدود ۶۰ متر برد دارن و از ۸ صبح تا ۲ در مناطق مسکونی مستقر می شن. بحث دیگه کرونا و اینترنت هم بحث های اتصال از راه دور بود که کلی شرکت سبز شدن و تو ایران اکثرا با نصب برنامه های آزادی مثل big blue button و البته برنامه های قفل شکسته و از اونطرف شرکت های بیشتر و بیشتری به سراغ شنود و زیر نظر گرفتن کارمندان رفتن و البته حتی خیلی جاها در سطح شهر هم این سیستم های ۱۹۸۴ی راه افتادن … که امیدوارم بعد از کرونا از بین برن.. هرچند که نمی رن به این راحتی ها (: خبرهای کرونایی یکیش هم بحث کار از خانه است. کلی از خونه کار کردیم و چقدر مثبت بوده (: جک دورسی از توییتر گفته که توییتر اجازه می ده کارمندانش تا وقتی که دلشون می خواد و حتی تا ابد، از خونه کار کنن. تا وقتی کارشون رو می کنن منظم و مرتب. تحقیقات متنوعی هم نشون می دن که بهره وری بالاتر بوده (: برای خیلی ها هم خیلی عجیبه بازم برگردن به دفترهای ناراحتی که همه چیزش از خونه بدتره و لازمه براشون ۱ ساعت از روز رو هم حروم کنیم در رفت و امد. و البته کرونا نتایج غیر انیترنتی هم داشته، از جمله کم شدن ۱۷درصدی Carbon Emission (: اوه اوه همین الان فیسبوک هم گفت که بعد از کرونا هم ریموت رو جدی تر نگه می داره (: کوین بیس و شاپیفای هم گفتن در حد من و داریوش و ابی رو کجا می برین (: و البته قصه رد شدن یکسری آدم هم بود چون گوشی های جدیدشون با HEIC عکس می گیرن که پرتال ها نمی شناسنشون.
رمزارزها و TON و بلاکچین و سانسور
از این نظرها هم جهان پر تلاطم بود. بیشتر از ۲ سال قبل تلگرام اعلام کرد قراره یه رمزارز به اسم TON بده. کلی آدم باهاش انواع کلاه برداری ها رو کردن. از نصب پوسته های تقلبی تلگرام به اسم اینکه بلاکچین است (یعنی چی اصلا؟!) تا عضو شدن تو گروهی به اسم بانک ملی چون رییس تلگرام شخصا قول داده اگر اعضاش به ۱ میلیون برسه به همه پول بده ((: مهملات. حالا توی یه بیانیه رسمی تلگرام اعلام کرد که پروژه TON رو متوقف می کنه و کسی دیگه حق نداره از این اسم استفاده کنه. و این حرفها. صحبت اصلی اش هم اینه که قاضی ای مشکلات حقوقی براش درست کرده. این پیچیدگی عمومی رمزارزها و دولت ها است که سعی می کنن کنترلش کنن. تو ایران هم قانون عجیبی داشتیم که رمزارز رو برابر بقیه ارزها دونسته و نیازمند مجوز صرافی (: خلاصه که … هرکسی از ظن خود شد یار من و بدون اینکه اصلا بفهمه مساله روِ، قانونی تصویب می کنه یا حرفی می زنه. بین خودمون باشه فکر کنم تو تلگرام هم بحث فقط هیجانی راه افتاد. از بحث ضد فیلتر بودن تا پروکسی های خود تلگرام تا رمزارزش (: [ مفهوم کردیت متفاوته و می تونه خیلی هم خوب باشه و البته مشکلاتش با ایران و بازم دردسر پول نبودنش در ایران در حالی که در جهان به عنوان پول استفاده می شه این کردیت]. تو این بحث هستیم بحث تکون دادن ۴۰ تا بیت کوین ۲۰۰۹ رو هم بگم که در روز ۳۷م شروع ماین شده بود
شاید از سریال سیلیکون ولی یادتون باشه [کمی توضیح]. حالا یه وکیل به و یه برنامه نویس دست به دست هم دادن و کار جالبی کردن تا دیگه هیچ موسیقی دانی به خاطر موسیقی ای که ساخته مورد شکایت قرار نگیره. اونها با یه الگوریتم هر ملودی ای که ممکنه رو تولید کردن و نتیجه رو به شکل یه فایل MIDI نوشتن ( Musical Instrument Digital Interface و کمی توضیح. رابط است و چیزی شبیه اینکه نت ها رو با دستگاه های مختلف نوشته و اجرا کنین). بعد اومدن گفتن طبق قانون میدی یک فرمت اجرا شده است و قابل کپی رایت کردن. پس کپی رایت کردن و گفتن دیگه کسی اجازه نداره مدعی بشه چیزی که در این مجموعه است، کپی رایت اونه. کل کار رو هم به شکل creative commons zero منشتر کردن؛ در واقع هیچ چیزی رو برای خودشون نگه نداشتن. نمونه اخیر شکایت tom Petty از Sam Smith بود که توش مدعی بود بخشی از موزیک Stay with me سم به موزیک I wont back down اون شباهت داره. اما حالا که این الگوریتم همه ترکیب های ممکن ۸ نوت از ملودی های ۱۲ بیت رو درست کرده، تکرار این مساله منطقا باید ممنوع باشه. معلومه که قصد این دو نفر نشون دادن داغون بودن وضعیت کپی رایت است. قوانینی که الان خیلی قدیمی هستن و شدیدا نیاز به توسعه و تغییر دارن. درست شدن که خلاقیت رو حفظ کنن و جامعه رو به پیش ببرن ولی … [توضیحات خودم]. راستی. کل الگوریتم روی گیت هاب قابل پیدا شدن است. دنبال allthemusic.info بگردین.
حالاکه داریم از سریال ها می گیم متوجه بیگ بنگ تئوری هم باشیم دیگه. توش شلدون درجاهای زیادی در تشخیص احساسات مشکل داره و نمی فهمه طرف خوشحاله یا غمگین یا شوخی می کنه یا چی. این می تونه واقعا مشکل درست کنه. تصور کنین جیمی که ۱۱ سالشه گرسنه شده و موقع شام است. میاد بیرون و به سمت اشپزخونه . مادرش میز رو چیده و داره غذا رو میاره ولی جیمی که اتویسم داره، با دیدن ظرف های روی میز تصمیم میگیره اونها رو مرتب کنه و یکی یکی همه قاشق ها و چنگال ها و بشقاب ها رو دقیق می ذاره سرجاشون توی قفسه ها. اون ناگهان یه صدای جیغ می شنوه که می گه «جیمی چیکار می کنی؟!». بر میگرده و مامانش رو می بینه ولی نمی دنه چی شده. البته اگر یک گوگ لگلس ۲۰۱۳ آپگرید شده به چشمش باشه، وضع فرق می کنه. این گوگل کلس شروع می کنه به چشمک زدن در کنار صورت و می گه یه صورت کشف کرده و کافیه جیمی یک ثانیه دیگه به مادرش نگاه کنه تا با نشون دادن یه اسمایلی عصبانی، به جیمی یادآوری کنه که مادرش از یک چیزی عصبانی است! مساله ای که خود جیمی نمی تونسته بفهمه! این نتیجه ۶ سال کار یه تیم توی دانشگاه استنفرد است و حالا نیازمد تاییدیه FDA برای عرضه شدن به عنوان یه ابزار سلامت واقعی. و البته برای فان کردن قضیه بازی هایی هم بهش اضافه شدن. مثلا «لبخند رو پیدا کن» یا «احساسات رو حدس بزن» (: یعنی دقیقا خود شلدون بازی (: چیزی که از این خبر صرف مهمتره، توانایی هوش مصنوعی است در دادن اطلاعات دقیق تر به مغز ما برای تصمیم هاش. به فروشنده ای فکر کنین که دوربین روی چشمش داره بهش می گه شما از کجای حرفش خوشتون نیومده یا مشکوک شدین و هدفون توی گوشش می گه باید به شما چی بگه که … یا بدتر از اون.. کاندیدای ریاست جمهوری که …
این اصطلاح «درآمد عمومی سرتاسری» یا چنین چیزی بحث جالبیه. ایده اینه که‌آیا اگر به همه مردم حداقل های زندگی / یک درآمد نیمه آبرومند رو بدیم چه اتفاقی می افته. معلومه که دوستان راست و طرفدار سرمایه داری سریعا استرس می گیرن که «نه… دیگه هیچکی کار نمی کنه» و «وای اقتصاد به فنا می ره» و «انگیزه های از بین می ره» و «رقابت مهمترین انگیزه بشری است» و «این کمونیستمه!» و … اما ظاهرا تجربیاتش مثبته. همونطور که تجربه چیزهایی مثل بیمه بیکاری و داشتن حق درمان و تحصیل و غذا و … نتایج بهتری داده. در گسترده ترین تحقیقی در این مورد که تا به حال بوده در فنلاند در دو سال یعنی ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ هر ماه به ۲۰۰۰ نفر بین ۲۵ تا ۵۸ سال حقوق ماهانه ای داد بدون اینکه ازشون چیزی بخواد. حقوق فقط ۵۶۰ یورو بود و سعی شد نمونه های معقولی از کل جمعیت کشور انتخاب بشن و وضعیتشون با ۱۷۳هزار نفری که از طریق بیمه بیکاری زندگی می کردن مقایسه شد. ظاهرا طبق نتایج، این افراد بیشتر از افرادی که بیمه بیکاری می گرفتن کار کردن و اطرافیانشون هم بیشتر سر کار رفتن و رفاه کلی بیشتری هم داشتن، همینطور سلامت روانی و کارکردهای ادراکی شون بالاتر بود و امیدشون به آینده هم بهتر بود. گفته می شه ایده درآمد حداقلی عمومی می تونه در مقابله با شرایطی مثل کرونا هم مثبت عمل کنه چون به آدم ها امنیت روانی و مالی می ده. همچنین طبق آمار این شکل از درآمد عمومی بلاشرط تاثیری روی عدم علاقه آدم ها به کار کردن نداشته. محقق ها می گن با اینکه پول مهمه ولی ظاهرا پول تاثیری روی علاقمندی آدم ها به کار کردن و نکردن نداره. در نهایت شعار اینه که انتظار می ره هر کس مستقل از شغل ، رنگ ، جنس، جنسیت، دین، قومیت و هر چیز دیگه، به میزان کافی از از مسکن، آموزش، بهداشت، حمل و نقل و غذا دسترسی داشته باشه.
نامه ها
تقبیح ها و تشویق ها
موسیقی
علی دی جی . قدرت تریاک
دوباره – شاعر همیشه با کلت
جالبوت – فهمت ببر بالا
پالت و ماکان اشکواری – پس چرا تفنتگارو گرفتی سمت من
کی ناز – منم یه روز میرم یه جایی که مردمش اهل حالن
