اصلیترین روش کنترل کرونا در کشورهایی که تونستن کنترلش کنن، حداقل کردن رفت و آمد و تجمع و قرنطینه بود و هنوزم اصلیترین توصیه عمومی «حفظ فاصله اجتماعی» یا چنین چیزی است. یعنی تو خونه بشینیم و تماس ها رو حداقل کنیم؛ احتمالا اگر از همون اول اصطلاح شکستن زنجیره انتقال تبلیغ و اجرا میشد، الان یکی از بدترین کشورها از نظر کرونا نبودیم.
بخشی از این فاصله گرفتن اجتماعی به «کار در خانه» و home office یا همون دورکاری است و لازمه این تو خونه نشستن و دورکاری، داشتن اینترنت. هر کسی که توی خونه میشینه برای اتصال دائمش به شرکت و کار کردن نیاز به انواع ارتباط داره. از VPNی که کار می کنه تا پهنای باند کافی برای تماس تصویری و انتقال فایل و غیره. تازه احتمالا بخش بزرگی از زمانی که کار نمی کنیم رو هم به دیدن فیلم و آموزش و انواع استریمها اختصاص دادهایم. چه از داخلیها چه از خارجی های سانسور شده.
این وضعیت مخصوص ایران هم نیست. تقریبا همه دنیای فنی همین شده و دائما میبینیم که شرکتها دارن پهنای باند رو داوطلبانه افزایش میدن یا محدودیت حجم رو بر میدارن. مثلا کامکست گفته پهنای باند سرویسهای بسیار ارزونش رو اونقدر بالا برده که جزو اینترنت باندپهن حساب می شه (در مقیاس جهانی، نه این اصطلاح پرسرعت مسخره ما) یا ورزیون گفته ۵۰۰ میلیون دلار در شبکه ۵جی سرمایه اضافه میکنه تا آماده افزایش درخواست باشه. نمونههای دیگه هم هستن از جمله هند که فایبرنت بدون هیچ هزینه اضافه، سرعت همه رو به ۳۰۰ مگ افزایش داده. در ایران هم گفته شده می تونیم ۱۰۰گیگ اینترنت بگیریم که البته عجایب و پیچیدگیهاش رو در خیلی سرویس دهنده ها داره و برای کاربرهای حرفه ای بیشتر ضرر است چون سرعت ها خیلی کمتر شدن.
دلیل اینها از یکطرف فشار دولت ها و سازمان های جهانی به کار کردن در خانه است و از اونطرف وابسته به اینکه شرکت های اینرتنتی نمی خوان با محدود کردن استفاده از اینترنت در شرایط بحران یا افزایش هزینه آدمها، بدنام بشن. اتفاقی که قبلا یه بار برای وریزون افتاد.
اما مساله جالب اینجاست که چرا این اتفاق فقط در شرایط بحران باید بیافته؟ و چرا ایران هنوز درست انجامش نداده؟ در سطح جهانی می تونیم بپرسیم که اگر سیستم داره با سرعت بالاتر برای همه کار می کنه، چرا در مواقع عادی کندش می کنن؟ فقط برای پول بیشتر؟ منطقیه؟ خب یه اشتراک ماهانه می تونه هم شرکت رو بچرخونه و هم به همه اینترنت درست بده. اما در سطح ایران هم حرف های جالبی هست. اولا باید خواست که کل وی پی ان ها درست کار کنن. وی پی ان در جهان ابزار اتصال آدم ها به شرکت ها و شبکه هاشون است و الان تو ایران هم باید همین کارکرد رو داشته باشه. ثانیا بالا رفتن سرعت اینترنت باعث امکان کار درستتر و ضربه کمتر به شرکت ها و کارمندهاش می شه. چرا نباید یه سرعت حداقل گذاشت و از همه شرکت ها خواست که بهش پایبند باشن؟ اینطوری شاید حداقل این شرایط بحران بتونه قدمی باشه به سمت درک اینکه اینترنت به جای یه ابزار فساد و نیازمند سانسور و سرکوب حکومت، یه ابزار ارتباطی واقعی در جهان است و امنیت و پرایوسی و سرعت خوب توش، از پارامترهای مهم یکی از زیرساختهای مهم یک جامعه. فرض کنین ما الان یه اینترنت آزاد و باز داشتیم که سرعت و حجمش دردسر نبود و می تونستیم با وی پی ان های درست و درمون به شرکت ها وصل بشیم و کار کنیم و زمان تفریح رو هم از حجم عظیم دیتای یوتوب و استریم های دیگه بهره مند باشیم، واقعا چقدر زندگی فرق می کرد؟ یادمون باشه که اینترنت درست و درمون یکی از حقوق بشر است و نداشتنش در مواقع بحران، بخشی از بحران.