آروین نوشته:
چون یکی از انبارهای آمازون نزدیک محل زندگی ما تو پرینستون هستش ما شانس خیلی زیادی داریم که خیلی از خریدها را در همان روز دریافت کنیم. همون Same Day Delivary.
مدتی پیش من یه لنز عکاسی پرتره سفارش دادم با محافظ که در مجموع میشد ۲۶۰ دلار و خواستم که همون روز به دستم برسه، خوشبختانه یا متاسفانه با یک روز تاخیر به دستم رسید، با آمازون تماس گرفتم و موضوع رو گفتم اول که کلی عذر خواهی کرد، بعدش از من پرسید که چه جوری میتونه جبران میکنه و بعد از کمی بحث کّل خرید رو بهم هدیه داد و ظرف سه روز پول کّل رو به حسابم برگردوند و این تجربه باعث شد که من بیشتر و بیشتر به آمازون علاقه ماند بشم و تقریبا همه خرید هام رو از اونجا میکنم.
ازش اجازه گرفتم اینجا بنویسم که فروشگاههای ما ببینن و یاد بگیرن و البته خود آروین هم یادآوری کرده که:
داشتم به تفاوت خدمات پس از فروش آمریکا و ایران در ادامه داستان آمازون فکر میکردم گفتم شاید این نکته هم جالب باشه، یه اتفاقی که بین بعضی از دوستان هموطن اینجا هم وجود داره که یک خرید آنلاین ۵۰۰-۶۰۰ دلاری از فروشگاههایی که زیاد سخت گیر نیستن (مثل آمازون) انجام میدان، بعد درخواست ارسال با پست میدان و چون اکثرا روزها سر کار هستن مامور پست بسته رو جلو در خونه میذاره، وقتی بسته رسید به فروشگاه اطلاع میدان که چنین بستهای دریافت نکردن،فروشگاه هم معمولا یکبار دیگه بسته رو ارسال میکنه، اون وقت بسته دوم رو پس میدان و پول کامل رو دریافت میکنن. نتیجه اینکه صاحب خرید به صورت مجانی میشن …
من فکر میکنم چون درصد خیلی کمی این کار رو انجام میدان، فروشگاه در آخر روز ضرر نمیکنه و به کارش ادامه میده و سیاست مشتری مداری رو دنبال میکنه اما اگه اکثر افراد یک جامعه همیشه به این فکر باشن که چه جوری میتونن زرنگی کنن یا از نواقص قانونی بشترین سود رو ببرن خوب کسب و کارها ضرر میکنن، و شاید نتونن همیشه به این فکر کنن که چه طور مشتریشون رو شاد کنن.
این که زرنگی شخصی من باعث ضرر جمعی ای می شه که جلوی زرنگیهای آتی من رو میگیره چیزی است در فلسفه اخلاق که ما اکثرا ازش آگاه نیستیم. اگر یک خودرو یک سبقت بد بگیره، خب خودش جلو می افته ولی ترافیک درست می کنه. حالا اگر همه به این بی اخلاقی عمل کنن و دنبال سود شخصی خودشون باشن، کل صدمه ای جدی میخوره و همه ضرر می کنن (حتی کسی که سعی کرده با زرنگی جلو بزنه).
فرض کنید سه نفر لازمه یک ماشین رو هل بدن و هدفشون اینه که ماشین به تعمیرگاه برسه: یک نفر در سمت چپ، یک نفر در سمت راست و یک نفر در پشت ماشین. این سه نفر همدیگه رو نمیبینن و در نتیجه هل دادنشون فقط وابسته به اخلاق است. حالا اگر یک نفر هل نده و فقط ادای هل دادن در نیاره خب «به نفعش» می شه و دو نفر دیگه با تلاش بیشتر ماشین رو به مقصد میرسونن ولی اگر دو نفر «زرنگ باشن» و هل ندن، کلا ماشین به مقصد نمیرسه و همه ضرری بسیار بزرگتر میکنن.
یکی از مشکلات متعدد جامعه ما اینه که دینی که قرار بوده ازش اخلاق بگیریم، به دلایل بسیار در عملکرد «اخلاق سازی» اش موفق نبوده و از اونطرف اخلاق مدرن که مبتنی بر درک و شعور آدمها و درک نفع جمعی و قرارداد بین انسانها است اصولا تدریس نمی شه که هیچ، تحقیر هم میشه تا تکرار بشه که «اگر دین نباشه، همه همدیگه رو میخورن» و در نتیجه در جامعه ای هستیم که اطرافمون میبینیم. جامعه ای که توش کسی درکی از این نداره که زرنگی شخصی اش منجر به از بین رفتن خدمات مبتنی بر اعتماد می شه و هر کس هر جا هست فکر می کنه باید در لحظه حداکثر سود رو از موقعیتش ببره؛ بدون حضور ترسهای مبتنی بر دین و بدون حضور دلگرمیهای مبتنی بر اخلاق.