جادی

سال گذشته هم مثل هر سال نظرسنجی بزرگ برنامه نویسان و مدیر سیستم های ایران رو دور هم و با کمک شما برگزار کردیم که درک بهتری داشته باشیم از وضعیت شلغمون، روندهاش، شیوه های زندگی هامون و از همه مهمتر حقوق و مزایامون (: امسال به خاطر همزمانی نظرسنجی با کرونا و چند برابر شدن قیمت دلار، احتمالا مشکلاتی داشتیم. مثلا اینکه خیلی ها در حال بیرون اومدن از کار بودن یا تغییر شغل یا فشار ناشی از بی ارزشی پولمون و … و از اونطرف شیوه های کار هم یکهو عوض شده بود و خیلی شرکت ها هنوزم نمی دونن باید چیکار کنه. اگر می خواین تحلیلی روی این دیتا انجام بدین، مهمه که حواستون به این دو مساله باشه.

امسال ۱۸۶۳ نفر در نظرسنجی شرکت کردن که ترکیب سن و جنسشون اینه:

و اکثریت هم لیسانس و فوق لیسانس که آمار رو گویاتر می کنه:

اما همه چیز هم دلچسب نیست. مثلا نزدیک ۶۰ درصد آدم ها در سه ماه گذشته حداکثر یه کتاب خوندن در حالی که هزار و یک جا به این نتیجه رسیدن که آدم هایی که کتاب بیشتر می خونن، از جنبه مختلف (حتی دیت!) باحالترن (:

در امورد فنی زبان های مورد استفاده مثل همیشه است تقریبا: جاوااسکریپت در صدر و پشتش پایتون با رشد زیاد. نکات جالب زنده بودن و فعال بودن جاوا است. این نمودار دیفالت گوگل است و در نتیجه بعضی چیزها رو کامل ننوشته. امیدوارم کسی فرصت کنه و تحلیل دقیقتری روی دیتای خام انجام بده.

دیتابیس ها هم جالب بودن. بخصوص حضور پر رنگ اسکیولایت و زیاد بودن ردیس که نشون دهنده معماری های متنوع تو پروژه ها است.. اوه الان فهمیدم که شاید خیلی از اسکیولایتی ها مرتبط با برنامه نویسی موبایل هستن. باید یکی چک کنه (:

بحث همیشه مناقشه برانگیز «سیستم عامل دسکتاپ» یا «گوشی» هم نتایج بامزه ای داره (: می بینین که لینوکس بسیار پیش اومده و بیشتر از ۵۰ درصد است! و البته ویندوز هم بیشتر از پنجاه درصد. منطقی هم هست. خیلی ها از دو یا بیشتر دسکتاپ استفاده می کنن. و البته بایاس «مخاطب های جادی» هم باید در نظر گرفته بشه.

نتایج مربوط به محیط برنامه نویسی اینهاست که توش ویم حضور داره و جالبه و منطقا وی اس کد و جت برین پیشرو هستن در محیط تیره

اما وقتی بحث تیپ باشه، وضع اینه:

و جالبه که بین کسانی که تغییری توی بدنشون دادن، پیرسینگ و تتو نسبتا زیاده و ۱۰٪ هم گفتن ابزارهای دیجیتال زیر پوست دارن.. که احتمالا دوست دارن داشته باشن (: و البته بشتابید که ۲۶٪ برنامه نویس‌های ما علاقمند به شروع یه رابطه هستن (:

در بحث شیرین درآمد، توزیع درآمدهای پایینتر تقریبا مساوی است. یعنی «۱ تا ۲» و «۲ تا ۳.۵» و «۳.۵ تا ۵» و «۵ تا ۷» و «۷ تا ۱۰» همه تقریبا ۱۰ تا ۲۰٪ هستن. ظاهرا خوب حقوق نمی‌گیریم. البته اینها عددهای سال قبل هستن و با جهش همه چیز، منطقا اینم باید تغییر جدی‌تری بکنه. درآمدهای بالای ۱۰ خیلی کمتر می‌شه هرچند که هنوزم قابل قبوله. درآمدهای بالاتر بسیار کمتره از نظر درصدی. اینجا خیلی مهمه که یک نفر که آمار می دونه، همبستگی متغیر درآمد به بقیه چیزها رو حساب کنه. مثلا بدونیم آیا میزان تجربه است که روی درآمد تاثیر داره؟ جنس است؟ سن است؟ تکنولوژی است یا فرم شرکتی که توش کار می کنیم یا چی.

اینم حقوق ساعتی:

ولی شاید اصلی ترین بخش این نمودارها این باشه:

به نظر می‌رسه ۷۱٪ ما از کاری که انتخاب کردیم راضی هستیم و فقط ۲ درصد هستن که فکر می کنن شغل بسیار بدی انتخاب کردن.

مثل همیشه اطلاعات کامل به شکل csv و صفحه گسترده پیوست است (odt دانلود نمی شد، در نهایت اکسل گرفتم) و برای دیدن نمودارهای دیفالت گوگل هم می تونین فایل پی دی اف رو بگیرین تا چیزهای بیشتری کشف کنین. اطلاعات سال های گذشته در این جستجو قابل پیدا شدن است.

از هر کسی که روی این اطلاعات تحلیلی انجام بده استقبال می شه بخصوص به نظرم روند تغییرات نسبت به سال های قبل یا پیدا کردن عوامل موثر بر چیزهایی مثل حقوق یا رضایت شغلی می تونه بسیار جالب باشه. اگر تحلیلی انجام دادین بگین که لینک بدم از اینجا.

• بررسی وضعیت شغلی برنامه نویسان و مدیر سیستم_های ایران – jadi.net – 98 (Responses) – Form Responses 1
• بررسی وضعیت شغلی برنامه نویسان و مدیر سیستم_های ایران – jadi.net – 98 (Responses)
• بررسی وضعیت شغلی برنامه نویسان و مدیر سیستم_های ایران

کرونا باعث شد کلی مدرسه به اصطلاح آنلاین بشن. تمام اون گروه عظیمی که زیرساخت و ابزار مورد نیاز آنلاین شدن رو ندارن به کنار ولی بقیه از تکنیک‌های مختلف برای آنلاین شدن استفاده می کنن؛ از یه سیستم آموزش راه دور نسبتا قابل دفاع گرفته تا اجبار به نصب برنامه زوری شاد تا دزدیدن انواع سیستم‌های آزاد و کمی فارسی‌سازی و قالب کردنش به اسم افتخار ملی و تولید وطن و دانش بنیان و بقیه چیزها. اما چیزی که توی همه اینها مشترکه اینه‌: یه معلم سعی می‌کنه درس رو به شکل فایل صوتی و تصویری و بقیه چیزها ارائه کنه و بعد بچه‌ها اونو دانلود می‌کنن و تمرین و مشق و غیره رو با معلم چک می‌کنن و پیش می‌رن.

می‌دونیم که مشخصه دنیای دیجیتال صفر بودن هزینه بازتولید است و اتفاقا سودش هم توی همینه. اینهمه شرکت نرم‌افزاری به سرعت به غول‌های اقتصادی تبدیل شدن چون هزینه بازتولید نرم افزار صفر است. یعنی کافیه یک نسخه از یه برنامه تهیه کنین و بعد هر نسخه جدیدی که ازش تهیه می کنین تقریبا رایگان تهیه شده. این کاملا مخالف وضعیت مثلا خودروسازی یا لپ‌‌تاپ سازی یا پالایشگاه یا کارخونه پفک است. در دنیای صفر و یک، همین که اولین نسخه رو ساختین، میلیون‌ها کپی از اون هم که بگیرین هزینه‌تون بالاتر نمی‌ره.

حالا اینو ربط بدین به این آنلاین کردن مدارس. چرا به جای تلاش هر معلم برای ساخت محتوای درسی کلاس خودش، آموزش و پرورش یا هر ارگان دیگه نمیاد به بهترین مدرس‌ها ابزار و زمان بده تا یک آموزش خوب و کامل از درس خودش بسازه؛‌ مثلا خانم فارسی ممکنه فارسی کلاس چهارم دبستان رو بهتر از همه درس داده باشه و همین ضبط بشه و در اختیار همه باشه. یا حتی بهتر از اون مثلا از هر درس هر پایه، ۱۰ استاد منتخب دوره بسازن و همه یکجا قرار بگیرن. بعد دانش آموزها یا حتی معلم‌ها هستن که می تونن توی کل کشور اگر خواستن خودشون درسشون رو ضبط کنن یا به بچه ها پیشنهاد بدن که فلان استاد رو نگاه کنن یا اگر بچه استادی رو دوست نداشت یا روشش براش مناسب نبود، خودش یک استاد دیگه رو تست کنه.

اینطوری با یه بار هزینه تولید، همه بچه هایی که در همه کشور به یه گوشی و سیم کارت و موارد مشابه دسترسی دارن می تونن از بهترین معلم‌ها درس بگیرن. معلم‌های خودشون هم بیکار نمی‌شن چون می تونن وقتشون رو بیشتر برای توصیه اینکه چی بخونین و تمرین و حل مشکل و اینجور چیزها بذارن بدون اینکه درگیر بحث های مسخره ای بشن که هیچ وقت هم براش آموزش ندیدن و ابزار نگرفتن. چیزهایی مثل شیوه ضبط و شیوه ادیت و شیوه کم کردن حجم و … بشن. از اونطرف کشور می تونه ادعا کنه که تمام دروس تمام سال ها برای تمام بچه‌ها قابل دسترسی است – اونم از طریق بهترین معلم‌ها. اگرم معلمی بهتر درس داد می تونه درسش اضافه بشه به اونجا. هیچ ضرری حتی برای هر درس هزار نفر معلم هم درس داده باشن و بچه ها باشن که رای بدن یا انتخاب کنن.

معلومه که در این سیستم مدرسه‌هایی که برای داشتن فلان معلم کلی پول میگیرن ضرر می کنن ولی اتفاقا این فایده همین سیستمه.

رفتگر دبیان یا همون دبیان جنیتور سیستم اتوماتیکی است برای حل مشکلات ریز در بسته‌هایی که برای مدیر بسته دبیان درست می شن؛ یعنی همون dpkg. این رفتگر به شکل خودکار پیشنهادهای اصلاح رو بررسی می‌کرد و اونهایی که برای نرم افزار هم واضح بودن رو قبول می‌کرد اما حالا یه قدم جلوتر رفته: شخصا مشکلات رو پیدا می‌کنه و بعدش هم اصلاح (:

این سیستم برای بررسی اینکه باید روی کدوم پکیج‌ها کار کنه، اول خروجی lintian رو می‌بینه و بسته‌هایی رو انتخاب می‌کنه که مشکلات بیشتر و حادتری دارن که حلش از عهده خودش برمیاد. وقتی پکیج انتخاب شد، اونو توی رپوزیتوری کلون می‌کنه و بعد لینتین براش رو روش اجرا می‌کنه. این سیستم شامل یکسری اصلاح کننده است که می‌تونن برای مشکلات مختلفی نوشته و اجرا بشن.

این اصلاح کننده ها یا فیکسرها، در واقع یکسری کد هستن که روی یک چک آوت تمیز بسته اجرا می‌شن و می‌تونن توش تغییر ایجاد کنن. اکثرا با شل یا پایتون نوشته شدن ولی چون فایل اجرایی هستن، می تونن هر چیزی باشن. اگر فیکسر با استتوس غیرصفر بیرون اومد، حساب می کنه که به مشکل خورده ولی اگر خروجی اش صفر بود، باید گزارشش رو روی خروجی بنویسه. به عنوان یک نمونه از فیکسر این رو ببینین:

#!/usr/bin/python3

from debmutate.control import ControlEditor
from lintian_brush.fixer import report_result, fixed_lintian_tag

with ControlEditor() as updater:
    for para in updater.paragraphs:
        if para.get("Priority") == "extra":
            para["Priority"] = "optional"
            fixed_lintian_tag(
                para, 'priority-extra-is-replaced-by-priority-optional')

report_result("Change priority extra to priority optional.")

این سیستم تا حالا حدود ۶۰هزار اصلاح روی پکیج های دبیان زده که به نوبه خودش اتفاق خیلی بزرگی است که قبلا با دست و در مقیاسی بسیار کمتر و کندتر و پر خطاتر انجام می‌شد. این نمونه‌ای است از اینکه چطوری می شه کدها رو اتوماتیک کرد و کارهای دستی رو به ماشین ها سپرد. نگرانی خاصی هم برای «از دست رفتن شغل برنامه نویسی» نیست چون همیشه با اینجور پیشرفت ها، افق های جدیدی باز می شن که ما هنوز توشون لازمه کار کنیم. در واقع در اینجور موارد همون اتفاقی می‌افته که با اختراع تراکتور افتاد. آدم ها بیکار نشدن بلکه کشاورزی راحتتر شدن و بقیه رفتن سراغ چیزهای دیگه (:

البته بذارین دو نکته رو هم بگم:

۱. این توضیح در مورد همه اختراعات نیست. واقعا شاید برسیم به جایی که ماشین ها کار کنن ما بخوابیم یا صاحب هامون بخوابن و ما تو خرابه ها دنبال غذا بگردیم (:

۲. اصطلاح رفتگر اصطلاح قشنگی است. الان مد شده بعضی ها می گن «پاکبان»‌ چون ظاهرا احساس می کنن رفتگر توهین آمیزه. رفتگری هم یه شغله و لازم نیست اگر فکر می کنیم تحقیر کننده است، اسمش رو عوض کنیم که راحت بشیم. اگر فکر می کنین رفتگرها زندگی سختی دارن، بهتره آشغال کمتری روی زمین بریزین، بهشون خوراکی های باحال بدین، باهاشون سلام علیک کنین و … عوض کردن اسم چیزها مشکلی رو حل نمی کنه (: مگر اینکه بخوایم بگیم پاکبان شمول بیشتری از رفتگر داره (: که قبوله.

(منبع عکس)

• سه تا دانشجو هم این سیستم خرید دامنه و هاستینگ رو راه انداختن… سر زدن بهش شاید همه رو خوشحال کنه و شایدم این سرویس به درد شما هم بخوره
• با جیرا آشنا هستین دیگه؟ مجتبی که مدیر محصول است چند تا ویدئوی آموزشی اش رو اینجا گذاشته که شاید به شما ایده‌های جالبتری هم در موردش بده.
• مصطفی هم یه برنامه استگانوگرافی نوشته به سی شارپ. برنامه‌ای برای مخفی کردن اطلاعات لابلای بیت‌های یک تصویر.
• برنامه کپک هم لوگوی فانی داره هم آزاده. برای رمزنگاری روی فایل‌ها. یه نگاه بکنین شایدم فرصتی شد برای مشارکت و یاد گرفتن.
• شهریار هم یک دوره توی یوتیوب داره که خوبه دیده بشه. دوره جنگوچنلز و سوکت نویسی اش . اینجا می تونین ببینین
• • محمد هم منابعی که برای توسعه دهندگی بک اند رو جمع کرده رو گذاشته اینجا.. لینکش هاش رو (:
• • حامد هم خواسته این رپوزیتوری گیت هابش رو معرفی کنم که یک اکستنش برای مدیریت پسوردهای یکبار مصرف است. شایدم من اشتباه فهمیدم (: ولی احتمالا خودتون کلیک کنین بهتر می فهمین (:
• مهدی هم ی پروژه داره تحت عنوان آپارات-دی-ال. شبیه یوتیوب دی ال که در کامندلاین از یوتیوب دانلود می کنه ولی از آپارات با پایتون و نرم افزار آزاد
• مهدی (دیگه ای!) هم یک سی ام اس با جنگو نوشته. شامل دسته بندی و بخش توانایی ها و پادکست و … روی گیت هاب
• نمی دونم این ترجمه آزاد از کتاب کد تمیز رو معرفی کرده ام یا نه… ولی به هرحال منتظر مشارکت شماست (: شایدم خوندن بخش های ترجمه شده.
• علی هم یه پروژه داره برای به اشتراک گذاشتن کد تایید در حین زمان توسعه. از dev-code می تونین دقیقتر ببینینش.
• علی و دوستانش هم دارن javascript.info رو ترجمه می‌کنن و اگر دوست دارین کمک کنین رو گیت هاب منتظر شماست

---

اگر شما هم دوست دارین پروزه تون معرفی بشه و اگر حس می کنین پروژه تون مرتبط است و آزاد و به نفع همه؛ خوبه بهم خبر بدین (: