جادی

سینا پرسیده:

مگر همه جا نمیگن ایمیل هایی که طرف رو نمیشناسین رو حتی باز هم نکنین چون ممکنه بد افزار یا هرچیز دیگه داخل اون باشه. پس چرا شما و دیگران این نکته رو رعایت نمیکنین.

این چیزی بود که از قدیم هم مطرح بود و هنوزم هست. بعضی ها می گن اگر می خواین امن بمونین نباید هیچ ایمیل ناشناسی رو باز کنین. ولی چرا؟ چه اتفاقی ممکنه با باز کردن یک ایمیل بیافته؟ راستش رو بخواین در دنیای امروز تقریبا هیچ چیز.

این ماجرا و توصیه بر می گرده به دو نکته:

1. به زمان های قدیم که خیلی ها برای خوندن ایمیلهاشون از ابزارهایی مثل آوت لوک استفاده می کردن که باگ های امنیتی جدی داشت. این تیپ باگ ها به فرستنده های نامه اجازه می دن کدهای مخربی بفرستن که به محض باز شدن ممکن بود کارهای نافرم بکنن
2. مشکل دوم این بود – و هست – که ممکنه ایمیل لینکی به سایتی نامناسب داشته باشه، فایل پیوستی داشته باشه و شما رو به شکلی گول بزنه که دانلودش کنین و اجراش کنین یا مثلا توش اینقدر قانع کننده نوشته باشه «شما برنده صد میلیون دلار شدین، برامون هزار دلار بفرستین تا پولتون رو حواله کنیم» که شما واقعا گول بخورین.

نکته اول در این دنیا کاملا حل شده. اگر از یک ایمیل خون آپدیت مثل تاندربرد استفاده کنین یا حتی امن تر از اون به سراغ کلاینت های تحت وب مثل جیمیل برین، مورد یک کاملا حل شده است. مورد دو هم تا حدی حل شده چون جیمیل اینها رو چک می کنه و حتی خیلی وقت ها محتواها رو هم کش می کنه تا از سرور اصلی لود نشه و گوگل دقیقا بدونه چه اتفاقی در جریانه.

در نتیجه در دنیای فعلی، بازکردن ایمیل خطرناک نیست. البته باز کردن یک ایمیل دو تا کار نامناسب می تونه بکنه:

1. به فرستنده به شکلی خبر بده که ایمیل باز شده. البته گوگل جلوی بخشی از اینها رو می گیره و براش پلاگین هایی هم هست ولی در کل ممکنه فرستنده ایمیل بتونه بفهمه شما ایمیل رو باز کردین
2. محتوای ایمیل ممکنه باعث بشه شما گول بخورین و یک فایل رو دانلود و اجرا کنین، دستور مخربی روی کامپیوترتون بزنین، حساب بانکی تون رو برای کسی بفرستین، به سایتی برین که خیلی شبیه یاهو است و پسوردتون رو وارد کنین و …

و خب برای اولی باید پلاگین های متنوعی که برای عدم شنود هست رو نصب کنین و برای دومی از عقل سلیم در رفتارهاتون استفاده کنین که عملا فقط نیازمند کمی تفکر انتقادی و هیجان زده نشدن و عقلانی رفتار کردن است.

مایکروسافت امروز اعلام کرد که تقریبا همه مهندس های این شرکت برای توسعه ویندوز از گیت استفاده می کنند. این رپوزیتوری تقریبا ۳.۵ میلیون فایل داره و اگر کلونش کنین تقریبا ۳۰۰ گیگابایت حجمش خواهد بود. می شه حدس زد که چنین حجمی برای سیستم های سنتی نیست و در نتیجه مایکروسافت ویرچوال فایل سیستم گیت رو هم درست کرده و رو گیت هاب گذاشته تا مجبور نباشیم با داشتن چنین حجمی،‌ برای هر دستور گیت چند دقیقه یا حتی ساعت صبر کنیم.

این سوییچ به گیت توی مایکروسافت تقریبا ۳ ماه طول کشیده و در طولش دولوپرها کم کم به گیت اومدن تا مطمئن بشن که همه چیز درست پیش خواهد رفت. در حال حاضر ۳۵۰۰ نفر از ۴۰۰۰ دولوپر ویندوز، روی گیت کار می کنن و وندورهای گیت مثل اتلسین، تاور و گیت کراکن در حال هماهنگ کردن ابزارهاشون با ویرچوال فایل سیستم گیت مایکروسافت هستن.

توی دنیای فنی، ما از خیلی چیزها سر در میاریم و می تونیم به همدیگه کامنت های خوب بدیم. ممکنه شما یک مشکل امنیتی در سایت من کشف کنین و بهم بگین، ممکنه من یک اشکال تو سینما آزادی پیدا کنم بهشون بگم و یا حتی فقط یک ایده برای بهتر شدن یک سایت داشته باشم و بهشون خبر بدم. من قبلا زیاد از این کارها کردم. مشکل فروش سینما آزادی رو گفتم و هفته بعدش اصلاح شد – حالا اتفاقی همزمان بود یا با دیدن مطلب من. چند روز قبل به یک آژانس مسافرتی مشکل امنیتی جدی اش رو گفتم و نه فقط جدی گرفتن و تماس گرفتن که حتی خیلی با پشتکار پیگیری کردن و از بخش فروش پیشنهاد تورهایی با تخفیف خیلی زیاد یا مشاوره های خوب دادن.

نمونه دیگرش هم مطلب چند وقت قبل در مورد سایت تیوال‌ بود که خیلی خوب جواب دادن و در مورد جزء جزء مطلب توضیح دادن و گفتن دو بخشش رو هم اجرا می کنن. که کردن و برام اسکرین شات فرستادن (تیک اینکه «این مطلب ممکن است اسپویل کنه»). این کار خیلی قشنگی است…

سینرژی یعنی جمع کردن دو تا چیز و رسیدن به چیزی بزرگتر از جمع اون دو تا؛ اضافه کردن دو تا انرژی و رسیدن به انرژی بزرگتر.

این سینرژی یکی از بهترین اتفاقات در یک جامعه / گروه است. چیزی که یکهو می تونه جایی رو واقعا پیش ببره اینه که چند نفر با هم همراهی کنن و انرژی خیلی بزرگتری از جمع انرژی خودشون ایجاد کنن. سینرژی است که باعث تحول می شه. توی دنیای برنامه نویسی ما هم شاید سینرژی همین چرخوندن یک حس خوب باشه. مثلا برنامه دوشنبه ها و لینک دادن به آدم ها سینرژی ایجاد می کنه. یا مثلا اینکه من بگم از صفحه چهارصد و چهار باهمتا خوشم اومده اصلا لازم نیست یک پست تبلیغی باشه یا براش پول بگیرم. همینکه شما هم خوشتون بیاد و اونها هم لینک بگیرن به نظرم وب بهتری می سازه.

شما هم اگر توان این رو دارین اینکار رو بکنین، ریتوییت کنین، لینک بدین و معرفی کنین (: چی بهتر از این؟

می دونین که دوشنبه آخر ماه، فرصتی است برای هر کسی که در اینترنت یا حتی کلیت فضای تکنولوژی فارسی چیزی داره که دوست داره معرفی اش کنه. البته ممکنه من چیزی رو قبول یا رد کنم ولی به هرحال این فرصت هست (: این ماه اینقدر درگیر شلوغی های انتخابات بودیم که کلا فراموش شد و کسی هم یادآوری نکرد و در نتیجه امروز منتشرش می کنم. این شما و این چرخی توی اینترنت فارسی و شما هم اگر چیزی داشتین، ایمیل کنین به jadijadi در جیمیل.

• سایت تکینگی سایتی است در حوزه سینگولاریتی که شماره اول پادکست رادیوگیک در موردش بود. به شکل حرفه ای ادامه داده و امیدوارم مستمر باشه.
• شهاب سیاوش هم مجموعه خوبی از فونت داره که از سال ها قبل ساخته و حالا منتشر کرده. توی بخش فونت وبلاگش کلی فونت فارسی باحال هست که گاهی رایگان هستن و گاهی ارزون. امیدوارم به دردتون بخوره و امیدوارم روزی آزاد هم منتشرشون کنه.
• حالا که حرف فونت شد،‌ سینا هم توی گیت هاب یک فونت برنامه نویسی داره. فونت ویرا ترکیبی از وزیر و فیرا برای برنامه نویسی است و قابل استفاده؛‌ هرچند که خودش می گه باگ هایی داره و اگر شر سربازی خلاص بشه می تونه اصلاحش کنه.
• ساید جدلب هم جایی است برای آشنا شدن یا یاد گرفتن جاوا. من دقیق نگاه نکردم ولی ظاهرا دوره های رایگان برای جاوا داره. خودتون به جدلب سر بزنین و بررسی کنین.
• محمد هم یک بات کوچولوی تلگرامی داره که اگر کلی تایپ کردین بعد یکهو فهمیدین صفحه کلید انگلیسی بوده، می تونین متن رو بهش بدین و برابر فارسی اش رو بهتون بده. اسمش هست تایپ میستیک بات.
• و همین الانم یکسری از دوستان که بیلبیلک ساختن برام دو تا نمونه فرستادن. خارجی ها بهش می گن اسپینر. از این یاروها که در خارجه مد شده و به جای تسبیح می گیرن دستشون می چرونن (: نمی دونم چیه.. ولی اعتیاد آوره. خوبی این دوستان اینه که محصولشون واقعا در ایران ساخته شده و از چین وارد نشده. ممکنه نمونه درجه یک تولید چین کیفیت از یک نظرهایی بهتر و از یک نظرهایی بدتر باشه ولی من ترجیح حالا که داره مد میشه، فیجت اسپینر ایرانی بچرخونم! ایول بهشون که تو ایران تولید فیزیکی کردن.

جمعه این هفته از ساعت ۲ تا ۶ بعد از ظهر، سار بهار اجرا می شه. ایده های برای دنیای نو. سار توسط موزه علوم و فناوری برگزار می شه و معرفی ایده ها و افراد خلاق است و گپ و گفتی در مورد دنیای جدیدی که پیش روی ماست.

سخنرانی های فصل بهار این دوستان هستن.

صالح برادران امینی؛ طراح خدمات دیزاین و آینده های مشترک: آیا ما یک آینده داریم یا چند آینده‌ی محتمل؟ آیا آینده از آن ماست یا آن را شریک هستیم؟ چگونه آینده‌ای مطلوب را دیزاین کنیم و در جهت تحقق آن گام برداریم؟ فرصتی کوتاه برای تفکر جمعی در مورد این سؤال‌ها خواهیم داشت.

دکتر رضا کلانتری نژاد؛ موسس و مدیرعامل شتاب دهنده شزان شزان، خانه‌ای برای توسعه کسب و کار در حوزه فناوری‌های همگرا: فناوری‌های همگرا، به مجموعه ۴ فناوری اطلاعات، زیستی، شناختی و نانو گفته می‌شود که در هم‌افزایی و یکپارچگی با هم قادرند به نیازهایی از آدمی پاسخ گویند که تاکنون فناوری‌های دیگر قادر به آن نبوده‌اند بطوریکه انتظار می‌رود این فناوری‌ها، بنیان یک ابرفناوری را بگذارند که تمدن آدمی را به کلی تحت تاثیر قرار دهد.

آیدین یاسمی؛ تسهیل گر توسعه سازمانی: زندگی بدون مرز؛ کاربرد نظریه انتگرال (Integral Theory ) در توسعه فردی، سازمانی و اجتماعی: تفکیک بیش از حد حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و معنوی منجر به بخشی نگری در همه سطوح شده. برای درک منحنی زندگی آنقدر مشتق گرفته ایم، که زندگی شقه شقه شده است! حال نیاز به انتگرال گیری داریم، یعنی هنر ترکیب جزء و کل، فرد و جمع، مدیریت و رهبری، طرح و اجرا، اقتصاد و اکولوژی، مادیات و معنویت.

بهزاد خرم؛ معمار اتوپيا : عجيب مثل تهران: پروژه «تهران فاسادز» در فاز اول به بازنمایش نماهای شاخص شهری تهران پرداخت. بازی اتوپیا، به عنوان فاز دوم پروژه، پلتفرمی است برای مستندسازی معماری شاخص و حائز اهمیت تهران با هدف فرهنگ سازی و افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به ظرفیت های معماری موجود در بستر شهر تهران.

غزل اسماعیلی؛ طراح اسباب بازی اسباب بازی های ماژولار: با تغییرات سریع تکنولوژی در سال های اخیر، تصور ما از واژه «آینده» تغییر کرده است و آماده کردن کودکانمان برای دنیای آینده، یعنی آماده کردن آنها برای دنیایی در همین نزدیکی. تنها راه مواجه شدن با آینده این است که ذهن های خود را منعطف و مولد نگه داریم. اسباب بازی های ماژولار راهی هستند برای رسیدن به همین هدف.

ایونت بسیار ارزونی است و خب بیشتر ثبت نام داره برای نظم بخشید ولی کماکان توی ثبت نام سار بهار می‌تونین با کد تخفیف jadi پنجاه درصد تخفیف بگیرین. اگر علم و حرف های تازه دوست دارین معمولا سارها برنامه خوبی برای عصر یک جمعه هستن.

در حالی که همه دنیا با کلی انتخابات شلوغه، کنگره آمریکا شاهد یک اتفاق جالبه: صدور مجوز استفاده از سیگنال به عنوان مسنجر امن اعضای سنا. سیگنال یک اپلیکیشن آی او اس و اندروید است که توسط اوپن ویسپر سیستمز منتشر شده و رمزنگاری سر تا ته رو تضمین می کنه – شبیه چیزی که تلگرام در سکرت چت مدعی است ولی با اعتمادی بیشتر. این ماجرا ادامه حرکت اعضای کمپین اوباما و ترامپ به سمت مسنجر امن سیگنال است که بعد از اخبار مربوط به هک های روسیه اتفاق افتاد.

وقتی می گیم مسنجری سر تا ته امن است یعنی یک پیام در گوشی من رمز می شه و به گوشی شما می رسه و باز می شه. این باز و بسته شدن فقط توسط کلیدهایی ممکنه که فقط روی گوشی من و شما ذخیره شدن. در نتیجه حتی مسوول سیستم هم نمی تونه پیام های ما رو چک کنه. تلگرام هم مدعی چنین چیزی در چت سکرت است ولی چون پروتکل باز استفاده نشده، مساله قابل بررسی توسط افراد مستقل نیست.

اینم جالبه که اعضای سنا الزاما از گوشی های امن استفاده نمی کنن. اونها گوشی های معمولی دارن و مکالمات غیرمحرمانه خودشون رو درست مثل من و شما روی مسنجرهاشون انجام می دن. این مکالمات درسته که «محرمانه» نیستن ولی مطمئنا مهم هستن. در چنین شرایطی مطمئنا حرکت به سمت یک مسنجر کاملا امن یکی از پایه های امنیت ملی آمریکا است؛ بخصوص بعد از اخبار هک مربوط به کمپین ها و نفوذ هکرهای به جاهایی حساسی مثل شورای روابط بین الملل که به گفته نیویورک تایمز «می تونه آینده سیاست آمریکا رو شکل بده».

و خبر جذاب برای ما؟ این مسنجر امن که مشاوران امنیت سنا بهش رسیدن و برای استفاده بین اعضای سنا تایید شده، سیگنال است. سیگنال از پروتکلی شناخته شده استفاده می کنه و سورس کلاینت و سرورهاش همه آزاد و باز هستن و روی گیت هاب. یک جواب خوب به هر کسی که به خاطر ندونستن اصول علمی امنیت، مدعی می شه برنامه اوپن سورس امن نیست. جذابت دوم اینه که دقیقا در دوره ای این توصیه شده که خیلی از سازمان ها دارن می رن به سمت اصرار به استفاده از درهای عقبی و این تصور غلط داره بین سیاست مدارهایی که از امنیت اطلاعات چندانی ندارن جا می افته که اگر یک کلید همگانی درست کنیم که بشه باهاش همه درها رو باز کرد، همه امن تر هستن. این کاملا اشتباهه و امنیت تا حد زیادی یک چیز صفر و یک است. اگر سیستمی رو ذاتا ناامن طراحی کنیم تا مثلا پلیس ها بتونن توش وارد بشن، صد در صد دزدها هم توش وارد خواهند شد.

سنای آمریکا تصمیم جالبی گرفته و لازمه دنیای نرم افزار آزاد و امنیت دیجیتال متوجه باشه که چه قدم بزرگی به سمتش برداشته شده. همچنین این مساله جالبه که زیرساخت های عمومی و مرسوم چطوری میتونن برای بالاترین سطح استفاده از نظر امنیت سایبری استفاده بشن – اونهم با تکیه بر ابزارهایی که در اختیار همگان هستن.

می دونین که اگر آهنربایی رو درست از وسط نصف کنین، به یک قطب مثبت و یک قطب منفی نمی رسین. نتیجه نصف کردن آهنربا دو تا آهنربا است که بازهم هر کدوم قطب‌های مثبت و منفی دارن. این در مورد بسیاری از پدیده های اجتماعی هم موضوعیت داره. مثلا اگر در ایران یک گروه عظیم از بازی بیرون گذاشته بشن و کلی سیستم و شورا و ناظر درست بشه که در انتخابات فقط «خودی»‌ها شرکت کنن، بازم همون گروه سریعا به شکل یک آهنربا که شکسته شده دارای دو قطب مخالف می‌شن. این روزها اصرار می شه که اسم این دو قطب رو بذاریم اصولگرا و اصلاح‌طلب. حالا اینکه اصول گرا واقعا به کدوم یکی از اصل‌های انسانی / مذهبی اش پایبند است یا اصولا در کدوم سخنرانی این انتخابات از اسلام و اصول و اینها حرف زده و اصلاح طلب واقعا دنبال اصلاح چیه علی الحساب می گذریم.

توی این دو قطبی ایجاد شده، کورسوی امید ما اصلاح طلب ها هستن. پشتشون هم می ایستیم ولی به نظرم باید مشکلات جدی شون رو هم بگیم. اینجا من دو تا دلیل خیلی جدی که باعث می شه اصلاح طلب ها نتونن با اطمینان پیش برن رو می گم:

1. الان ۲۰ ساله که اصلاح طلب ها در جاهای مختلف حکومت کردن و قانون گذاشتن و … ولی هنوزم درگیر این بحث هستیم که آیا باید به لیست مورد تایید آقای خاتمی رای بدیم یا نه. انتظار من در این بیست سال این بود که اصلاح طلب ها شکلی از حزب درست کرده باشن، شکلی از مکانیزمهای شفاف برای معرفی کاندیدا، شکلی از ارائه برنامه، شکلی از تعهد به حفظ موضع/پاسخگویی/رای بعد از رای آوردن آدم هاشون و شکلی از مشارکت جمعی. هنوز آدم های لیستشون پر است از کسانی که گذشته شون رو مخفی می کنن، هنرشون پدرشونه، شغلشون ساختمون سازی است و می خوان همزمان تصمیم های بزرگ شهر رو هم بگیرن و … در این مدت لازم بود و هست که اصلاح طلب ها ساختارهای حزبی درست تری می ساختن، مشارکت بیشتری جلب می کردن، آدم های جدید رو رشد می دادن، برنامه منسجم می داشتن، شفاف تر می بودن و .. واقعا ۲۰ سال براش کافی نبود؟ وقتی اینکار رو نکردن دائما باید در هر انتخابات دست دراز کنن به سمت #تکرار می کنم و آدم های مهم و حتی تلاش کنن طرفداران جدی خودشون رو هم قانع کنن به رای دادن بهشون؛ یا رای دادن به کل آدم هاشون.

2. اصلاح طلب ها و به شکل کلی تر کل کشور ما در حال شیرجه زدن توی دل یک سرمایه داری افسارگسیخته است. از یک طرف داشتن پول یعنی قابلیت داشتن تقریبا هر کار – حتی خریدن هوای شهر تهران و از اونطرف سرکوب قوی هر شکلی از فعالیت های محرومان. وقتی پلاسکو اتفاق می افته هنوز کسی حق نداره از حق اتحادیه حرف بزنه، وقتی سندیکای اتوبوسرانی سرکوب می شه هیچ کس اجازه نداره بگه چرا فلانی اینهمه سال باید بره زندان و وقتی اعدام های طرفدارهای حقوق کارگران رو داریم صدای کسی در نمیاد – حداقل صدای کسی در حکومت. اگر اصلاح طلب ها می خواستن اصلاح کننن، باید بخشی از این اصلاح هم در حقوق کارگران، فقرا، بی کاران و … دیده بشه. اما خب این تناقض ذاتی داره با مسیری که جمهوری اسلامی انتخاب کرده؛ یعنی سرمایه داری. در این شرایط هر کس که شعار «فقر بد است» بده، جمعیت عظیمی رو پشت خودش خواهد داشت. این دوره هم به خیر بگذره، دوره بعد بازم ماجرای «آهای فقرا بیاین دور هم جمع بشیم یک فکری بکنیم» توسط هر کسی که در حکومت نیست به راحتی تکرار خواهد شد.

به نظرم به این دو دلیل، وضع اصلاح طلب ها دائما در این حالت اضطراری «خطرناکترین انتخابات تاریخ» هستن چون هیچ وقت مشخص نیست دقیقا از چه چیزی برای چه کسانی طرفداری کردن و تقریبا هیچ وقت هم جواب مشخصی برای گروه‌های فقیرتر نداشتن. درسته که شاید وضع کلی بهتر شده باشه و این باعث بهتر شدن وضع کم درآمد ها هم بشه ولی در نهایت حرکت جمهوری اسلامی به سمت سرمایه داری، دائما در حال عمیق تر کردن شکاف ۱٪ و ۹۹٪ است. جواب اصلاح طلب ها به این وضعیت اینبار هم به سمت متمرکزتر شدن به منظور محکمتر شدن میل کرد ولی این «قوی» شدن از طریق «بسته تر» شدن بازتولید وضعیت فعلی اصلاح طلب ها است. راه درست بازتر کردن درها است و توجه به گروه‌هایی که تا حالا مورد توجه نبودن. هم در حوزه سیاست (مثلا جوون‌هایی که می خوان در سیاست رشد کنن، افراد غیر همفکر با پسرهای حاکمان، جامعه مدنی، …) و هم در حوزه اقتصاد (فقرا، بیکاران، فعالین کارگری، سندیکاها، …). این باز تر شدن شاید در اول کمی ترسناک باشه ولی در میان مدت قدرت بسیاری به جریان اصلاحات خواهد داد.