دیروز پریروز تلگرام تماس صوتی اش رو راه انداخت. بعد همه گفتن «ما فیلتر نکردیم» ولی خب فیلتر بود. بالاخره امروز یکی از چندین نهادی که می تونن، اعلام کرد که اون دستور فیلترینگ داده و معلومه که چنین امر خطیری تاخیر بر نمی تابه.
اما سه نکته جالب داره:
قبل از اینکه مردم شروع کنن استفاده فیلتر شد. سرعت عمل باعث شد نارضایتی کم بشه چون اصلا ماجرا درک نشه.
اینکه فقط یک نهاد بگه «باید فیلتر بشه» کافیه که همه اطاعت کنن و فیلتر کنن؟ بهتر نبود قانون فیلترینگ وابسته به اقناع بین خود سانسورچی ها باشه حداقل؟ یعنی حتی یک نظر مثبت در مقابل چند نظر منفی، باعث سانسور چیزی نشه.
به نظرم بحث خیلی امنیتی نیست. الان اگر کسی بخواد به روشی «امن» ارتباط برقرار کنه احتمالا آمریکا هم نمی تونه به این راحتی ها شنودش کنه. به نظر شخصی خودم فیلتر شدن مکالمه صوتی تلگرام اونم با این سرعت عجیب در واقع دفاع از آخرین سنگر کلاسیکی است که اپراتورهای موبایل ایران دارن ازش پول در میارن: مکالمه با خارج. انواع سرویس های مکالمه با خارج هنوز بسیار گرون هستن و درآمدهای زیادی به جیب مخابرات چی ها می فرستن در حالی که عملا نیازی بهشون نیست. برگ برنده مخابرات چی ها در این ماجرا اینه که مردم عادی هنوز عادت نکردن به تماس صوتی روی اپلیکیشن ها و در نتیجه هنوز وقتی اکثریت می رن خارج یا با خارج کار دارن به شکلی در نهایت از تلفن مرسوم زنگ می زنن. این روزها که همه تلگرام دارن، اگر فقط یک ماه می گذشت اکثریت یاد می گرفتن که برای زنگ زدن هم از تماس صوتی تلگرام [و بقه چیزها] استفاده کنن و این مساله خیلی سریع در تماس های داخلی هم باب بشه و عملا تنها تفاوت یک اپراتور با یک آی اس پی می شد امکان تلکه کردن خورد خورد مشتری ها با اسمس و این جور چیزها. بدون شک حدس منه.
با تشکر از ۱۳۷۴ نفری که توی نظر سنجی وضعیت زندگی و شغل برنامه نویس ها و مدیر سیستم های ایران شرکت کردن، حالا نتایج آماده شده. این نظر سنجی همون طور که قرار بود، سوال های زیادی در مورد کار، شرایط کار، زندگی، علاقمندی ها، سوال های دموگرافیک (جمعیت شناختی؟) و موارد مشابه داره. هدف اصلی اون اینه که ما درکی از همدیگه داشته باشیم. اینکه چطوری کار می کنیم و چی دوست داریم و اصولا کی هستیم و از اون بالاتر، چقدر حقوق و مزایا می گیریم به ازای چه سطحی از دانش و سواد و تجربه مون!
دلیل شروع این پروژه این بود و هست که لازمه ما قدرت چونه زنی بهتری داشته باشیم و وقتی می ریم سر کار بدونیم که یک آدم مشابه ما تقریبا چقدر حقوق می گیره. همچنین بدونیم که چه چیزهایی عادی است که ما اصلا ازش خبر نداریم و از چه چیزهاییمون باید خوشحال باشیم. چنین کاری رو منطقا یک انجمن صنفی متخصصان کامپیوتر باید انجام بده ولی خب فعلا چنین انجمن های صنفی ای امکان شکل گیری ندارن و به همین پرسشنامه ها بسنده می کنیم.
فعلا در سطح خروجی استاندارد گوگل می تونین درصدها و آمار کلی بررسی وضعیت شغلی برنامه نویسان و مدیر سیستم_های ایران – 1395 رو به شکل پی دی اف دانلود کنین و نگاهی بندازین. نکات بسیار جالب و عجیبی توش داشت که نمودار بدترینش رو این بالا گذاشته ام. اگر سوالی به نظرتون جا مونده یا نکته ای هست خوبه توی کامنت ها بگین که اصلاح کنیم برای سال دیگه، البته به جز اینکه «این بایاس به سمت خواننده های تو است». این رو می دونم و بیشتر تلاش دوستان در پخش کردن پرسشنامه است که باعث می شه اینطوری نباشه.
همچنین اگر کسی تحلیلی کرد بسیار خوشحال می شم برام بفرسته که به لینک ها اضافه کنم که بتونیم دید بهتری از دنیامون داشته باشیم. خوش باشین و خرم؛ چه ویندوز باشین چه مایکروسافت، چه تو تم تیره بنویسین چه تو تم روشن، چه مجرد باشین چه در رابطه، چه کت شلوار بپوشین چه تی شرت، چه شال چه چادر، چه قهوه بنوشین، چه چایی و چه تب بزنین، چه اسپیس (:
همونطور که دو هفته قبل گفتم، نظر سنجی وضعیت شغلی و کاری برنامه نویس ها و مدیر سیستم های ایران برای سال ۹۵ شروع شده. هدف اصلی این نظر سنجی اینه که درک بهتری از بازار کاری مون داشته باشیم و بیخودی با یه قرون دو زار استخدام نشیم و از اونطرف بدونیم که بهتره چی یاد بگیریم و چی برامون مفیده. همچنین بخش های بامزه ای هم داره مثل سبک زندگی و اینها تا درکی از جامعه مدیر سیستمی مون داشته باشیم.
لیفت هم مثل اوبر یک سرویس مشابه تاکسی موبایلی است. همون ایده ای که تپسی و اسنپ هم از روش کپی کردن و بعد تاکسی رانی که دید کسی دنبال تاکسی های دربست گرون و کم کیفیتش نیست، سعی کرد نسخه خودش رو ازش بسازه.
اما ماجرا فقط یک طرف نیست. امروز لیفت اعلام کرد که سرویس لیفت لاین رو راه می ندازه؛ یک سیستم شاتل باس (همون ون خودمون) که در ساعات مشخص در مسیرهای مشخص می ره و محل های مشخص سوار و پیاده شدن داره. تا حد زیادی همون چیزی که تاکسی خطی های ما هستن. این سرویس فقط توی ساعت های کاری یعنی از ۶:۳۰ صبح تا ۱۰ صبح و ۴ تا ۸ عصر فعالیت داره و مسیر و قیمتش ثابته.
البته چون خارجی هستن و کم تجربه، هنوز نمی دونن که قراره مثل اتوبوس ایستگاه مشخص باشه یا راننده حرکت کنه هر جا مسافر دید بایسته و خب به همین دلیل‌ها هم تا یک ماه آینده به راننده هایی که واردش بشن سوبسید می دن. این بار اول نیست که چنین ایده هایی تست می شه ولی احتمالا اینبار انتظار موفقیت بیشتری هست.
شاید در واقع این کاری است که تاکسی رانی باید بکنه. یعنی به جای جنگیدن با مسافربرهای شخصی و سرویس های جدید و …، سراغ این بره که با استفاده از یک اپ، خطوط مسافربری شهرها رو جمع آوری کنه و به آدم ها بده و حتی براشون قیمتی رقابتی و معقول در اون شرایط تعیین/پیشنهاد کنه. مثلا اگر من لازم داشتم از دولاب برم بیمارستان چهرازی به شکل معقول بهم بگه باید از چه خط های تاکسی ای استفاده کنم و ایستگاهشون کجاست و قیمتش چنده. خیلی از ما به این دلیل از دربست و آژانس و نمونه های معقولشون اسنپ و تپسی استفاده می کنیم که نمی دونیم مسیری که لازم داریم چطوری تاکسی می خوره (:
اون چیزی که ما بهش می گیم «الماس» در واقع در عربی «ماس» نامیده می شه که معرفه اش می شه «الماس». بامزه کجاست؟ حالا بعضی جاها در عربی این لغت رو دوباره از ما شنیدن و حالا بهش می گن «الالماس» (: ماجرای تاکسی خطی هم همینه. ما داشتیم، اینا از ما گرفتن و حالا وقتشه ما یه بار دیگه ازشون بگیریم. تاکسی رانی جان، حق ایده فراموش نشه.
آپدیت: بر اساس کامنت مانا، پاراگراف رو کمی تغییر دادم که دقیق تر باشه. ولی برای دقت در زبانشناسی کامنت مانا رو بخونین.
یک خانم شصت ساله رو تصور کنین که با چند میلیون پول نقد می خواد بره سفر. کیف دستی و چمدونش رو می ذاره روی نقاله ایکس ری و خودش رد می شه… اونطرف ایکس ری کیفد دستیش نیست، با چند میلیون پول توش. چک پول‌ها توی یک پاکت هستن، در یک زیپ از جیب کناری کیف. کاملا دور از دسترس.
حینی که خانم داره به مامور دستگاه اشعه ایکس اعتراض می کنه که کیف دستیش نیست و از مامور ایکس رای می شنوه که غیرممکنه اینجا چیزی گم بشه. در همین حین ماور ازش می پرسه «چمدون شما کدوم بود؟» و بعد از مشخص شدن چمدون می گه مشکوک است و باید دوباره روی ایکس رای گذاشته بشه، توسط خود خانم. خود خانم حین اعتراض به نبودن کیف دستی و اینکه چرا باید کیف رو دوباره رد کنه، با چمدونش به پشت دستگاه ایکس رای بر میگرده و چمدون رو می ذاره روی نوار نقاله و دوباره بر می گرده مساله کیف رو پیگیری کنه که مامور، کیف رو بسته ولی دست خورده و کثیف رو زمین نشون می ده و می گه «این نیست کیف شما؟ از کنار نوار افتاده بود پایین ندیدینش».
سوار هواپیما می شن، پرواز می کنن، فرود می یان و وقتی می خوان به تاکسی پول بدن معلوم می‌شه که پاکت پول ها هم نیست.
امروز شاهد یک اتفاق عجیب بودم که البته بی سابقه نیست. یک نفر از یک بانک کاری شخصی با کسی داشته که توی اون بانک حساب داره و به سادگی به خودش اجازه داده اطلاعات حساب اون فرد رو چک کنه، تلفش رو برداره و بهش زنگ بزنه.
ظاهرا این بانک با اینهمه ادعا دو نکته بدیهی رو نمی دونه:
1. در یک سازمان باید سطح دسترسی به اطلاعات تعریف بشه. افراد مختلف باید به بخش های مختلف دسترسی داشته باشن و هر کس باید فقط به بخشی از اطلاعات دسترسی داشته باشه که بهش مربوطه. این مساله به طور خیلی خاص تر در مورد اطلاعات شخصی افراد هم معتبره. سازمان های مدرن تر شاید تصمیم بگیرن بخش عظیمی از اطلاعاتشون رو برای تمام کارمندان یا حتی عموم مردم باز کنن ولی بازم این باز کردن نباید باعث زیر سوال رفتن پرایوسی آدم ها بشه. مثلا ممکنه فیسبوک با ایده دسترسی مسطح به اطلاعات، به همه کارمندانش اجازه بده به میزان چت ها دسترسی داشته باشن ولی نباید اجازه بده هر کسی بتونه چت افرادی که می خواد رو بخونه.
2. اگر من اطلاعاتی به سازمانی می دم، فقط در محدوده های مرتبط اجازه استفاده از اونها وجود داره. اگر من تلفنم رو به بانک می دم برای اینه که در صورت مشکلی در حسابم بهم زنگ بزنه یا بتونه موقع برداشت و پرداخت بهم اسمس بده. تبلیغ کردن یک سرویس همون بانک شاید در محدوده خاکستری باشه ولی دادن شماره من به یکی دیگه برای تبلیغ یا قرارداد متقابل و تبلیغ کردن یک سرویس دیگه مطمئنا محدوده قرمز است و تماس تلفنی یکی از کارمندهاش برای کارهای شخصی شون مطمئنا منطقه بنفش.
درک این موضوعات و برخورد جدی با این موارد است که اعتبار یک موسسه و سازمان رو حفظ می کنه و ما هم باید در موردش هشیار باشیم. هم به عنوان تولید کننده و مشاور سرویس ها و هم به عنوان مصرف کننده و کاربر.
این پرسشنامه هر ساله توسط خود برنامه نویس ها برگزار می شه. ربطی به هیچ شرکت و سازمانی نداره و خودمون مستقیم توش جواب می دیم و مستقیم نتایج رو می بینیم. هدفش اینه که درک دقیق تری از وضعیت کار و زندگی برنامه نویس ها، مدیر سیستم ها و کلا کامپیوتری ها به همدیگه بده. با دونستن این اطلاعات مطمئنا می تونیم حقوق بهتری بگیریم و زندگی بهتری بخوایم.
نظرسنجی به مدت یک ماه ادامه خواهد داشت و بعد درست مثل پارسال، نتایج خام و تحلیل به شکل عمومی منتشر می شن.
نتایج پارسال رو اینجا ببینین و از آدرس پرسشنامه امسال برای امسال جواب بدین تا بدونیم چیکاره هستیم. معلومه که بهترین مشارکت ما در بهتر شدن وضعیت برنامه نویس ها اینه که اطلاعات رو دقیق تکمیل کنیم و از بقیه هم بخوایم اینکار رو بکنن. لینک برای به اشتراک گذاشتن اینه: http://bit.ly/irprogrammers و البته لینک مستقیم روی گوگل داکز هم اینجاست:
در شماره ۷۲ رادیوگیک هیچ برنامه ویژه ای نداریم. برنامه استاندارد خودمون رو پی می گیریم، به اخبار نگاه می کنیم، به اعماقشون می ریم و در بخش آخر برف ها رو به جلو پارو می کنیم. با هکرها هستیم، با اسپرم ها، از سکس حرف می زنیم و ربات ها و مثل همیشه ماشین های خود راننده ای که ما رو ول نمی کنن. با ما باشین چون خرس های کیوت قراره اطلاعات خصوصی ما رو لو بدن!
همیشه می گیم رادیو گیک چیزی مستقل از اخبار برندها و عددهاشون است ولی این فرق داره. نوکیا که بر می گرده دو نکته جالب داره. اولی ۳۳۱۰ که حتما شنیدین و بی مزه است و دومی نوکیا۶ که الان اهمیتش رو می گم ولی قبلش از کمپانی اچ ام دی بگیم که ظاهرا تلاش می کنه صدمه مایکروسافت به برند نوکیا رو جبران کنه و حالا با این برند گوشی های جدید می ده. جذابیت خاص گوشی نوکیا ۶ دو تا است: بدنه تمام فلزی و اندروید اصلا انگولک نشده! دقیقا دو تا چیزی که خیلی ها از سازنده های گوشی میخواستن و بهش نمی رسیدن. بخصوص با قیمت ۲۴۲ دلار! این کمپانی از چندین کارمند قدیمی نوکیا تشکیل شده و احتمالا گزینه جدیدی داده به آدم ها برای استفاده از نوکیا. امیدواریم خوب باشه و یک شرکت بالاخره گوشی ای که ما می خوایم رو بسازه. البته کنارش باید اشاره کنیم به ویلی فاکس هم اشاره کنیم که داره!
کلاودفلر یک سیستم دی ان اس است که کنار دی ان اس کلی سرویس دیگه هم می ده. مثل فشرده کننده صفحات، جلوگیری کننده از حملات، ریدایرکت اچ تی تی پی اس و خیلی چیزهای دیگه. در واقع کلاودفلر صفحه شما رو دریافت می کنه، به دلایل مختلف تغییرش می ده و اونو برای کاربر می فرسته. مثل یک کش خیلی خوب و کارا.
اما چند روز قبل کلاودفر یک خبر بزرگ منتشر کرد: باگ گزارش شده توسط تاویس اورماندی از پروژجت زیرو گوگل بهشون خبر داده که در بعضی صفحات اطلاعات غیر عادی وجود داره! خیلی غیرعادی؛ در حد توکن لاگین یوزرها، پسوردهاشون، ای پی آی کال ها و غیره و غیره. در واقع اطلاعاتی که باید بین هر یوزر کاملا مخفی باشه، حالا به عنوان بخشی از یک صفحه وب در گوشه ای از اینترنت قابل دیدن است!
اشتباه اول خیلی خبرگزاری ها این بود که فکر می کردن این اطلاعات یک‌جا نشست کرده و در دسترس است. اینطور نبود. مساله این بود که اطلاعات برخی سایت های خیلی بزرگ که از کلاودفلر استفاده می کردن در بعضی صفحات بی ربط پخش در اینترنت قابل دیدن بود و هنوزم هست. در واقع مثل این بود که زیر یکی از صفحات جادی.نت بتونین پسورد یک نفر رو ببینین (یا توکن لاگین کردنش رو) و با داشتن اون بتونین به جاش لاگین کنین.
این مساله به خاطر باگ موسوم به Buffer Overrun ایجاد شده بود. باگی که در زبان های سی و سی پلاس پلاس برنامه نویس موظف به مواظب بودن در موردش است و در نتیجه بارها و بارها اشتباها از زیر دست تست ها در می ره و باعث مشکلات امنیتی بزرگ می شه. این باگ اینطوری کار می کنه که یک متغیر از جای تعیین شده برای خودش بیرون می زنه و با بقیه حافظه قاطی می شه! کد زیر دقیقا خطی است که باعث شد کلاودفلر دچار مشکل بشه:
if ( ++p == pe )
goto _test_eof;
یک ابزار که قراره صفحه رو بهینه کنه، این رو صدا می زنه و تا وقتی که پوینتر به جای مورد نظر «برسه». حالا چی می شه اگر پوینتر در یک حالت خاص از اینجا بپره؟ تا مدت ها پیش می ره و بقیه اطلاعات حافظه رو توی متغیر مورد نظر می ریزه! همین می شه که سرور کلاود فلری که مثلا صفحه من رو بر می گردونه ممکنه بخشی از حافظه خودش که حاوی اطلاعات حساسه رو هم ته صفحه من برگردونه!
کلاود فلر می گه فقط در ۷ ساعت این مشکل رو حل کرد؛ از طریق درگیر کردن تیم‌هاش در تمام جهان. البته این باگ از هر سه میلیون و سیصد درخواست اچ تی تی پی فقط ۱ دونه رو درگیر می کرد ولی همین هم کافی بود که هنوزم اگر توی گوگل بگردین، ممکنه بتونین توکن های مشابهی رو پیدا کنین!
چه باید کرد
این هم یکی دیگه از اشتباه‌های بعضی منابع است؛ در واقع من و شما به عنوان یوزر کار چندانی نمی تونیم بکنیم. عوض کردن پسورد همیشه ایده خوبیه ولی در بسیاری از این موارد چیزی که لو می ره پسورد نیست (چون اون فقط یکبار رد و بدل می شه). اکثر سرورها برای نگهداری اطلاعات از توکن ها استفاده می کنن (مثلا قسمت هفتم بستون رو ببینین) و این توکن ها دائما دست به دست می شن. حتی اگر شما پسورد رو عوض کنین این توکن احتمالا کماکان در سرور فعال و معتبر است.
پیشنهاد اصلی در مورد وب مسترها و مدیر سیستم ها است و نه یوزرها. برای مقابله و امن شدن در مقابل این اتفاق امنیتی، لازمه مسوولین سایت ها توکن ها رو ریست کنن یا به یوزرها اجبار کنن که دوباره لاگین کنن و پسورد رو تغییر بدن تا حتی جلوی رو رفتگی های پسوردها هم گرفته بشه. شاید کار خیلی راحتی نباشه ولی چاره ای نیست. به احتمالا به همین دلیله که گوگل و چندین سرویس دیگه در طول دیروز از ما خواستن که دوباره وارد سیستمشون بشیم و توکن های قبلی رو غیر معتبر اعلام کردن.
ظاهرا یک بار دیگه ثابت شده که شغل ما خیلی خوبه (: منابع مختلفی دارن می گن برنامه نویسی عالیه و اینم یک تحقیق جدید در این مورد؛ البته برنامه نویسی، علوم پایه یا هر چیز دیگه که لازمه زنده موندن توش، چیز یاد گرفتنه. تحقیق مفصل جدیدی می گه هر جوری که این یادگیری اتفاق بیافته، چه موک ها (آموزش های آنلاین)، چه کتاب، چه یادگیری رسمی و غیره برای درآمد مفید هستن. که منطقی است. همچنین برای سلامت! مطالعه روزانه حتی اگر کوتاه باشه می تونه برای استرس بسیار مفید باشه. همچنین یادگیری مهارت های جدید حافظه رو بهتر می کنه و یادگیری آلات موسیقی می تونه علائم حتی آلزایمر رو کند کنه. اما مهمتر از همه برای ما شاید »تاثیر در زندگی اجتماعی» باشه. توانایی صحبت، کلمات وسیع، کنجکاوی، وسعت اطلاعات و … همه در زندگی اجتماعی سهیم هستن. همچنین در جذابیت از نظر دیگران!
البته به دور ماه! کمپانی عجیب اسپیس ایکس اعلام کرده که تا پایان ۲۰۱۸، دو نفر شهروند رو در یک سفر فضایی به اطراف ماه خواهد گردوند. الون ماسک عجیب گفته که این سفر تقریبا ۲ هفته طول خواهد کشید و مسافرها به تنهای سفر خواهند کرد، نه در کنار فضانوردهای حرفه ای و با کمک اونها. این خیلی هیجان انگیزتره! معلومه که ریسک چنین سفری، صفر نیست! ولی آیا این واقعی عملی است؟ اسپیس ایکس حرف های عجیب زیادی زده از جمله برنامه بلندپروازانه رفتن به مریخ و حالا هم از گشتن به دور ماه صحبت می کنه. یادمون باشه که این یه بیزنس است که باید درآمد زا بمونه پس اگر بتونه چنین کاری بکنه براش خیلی خوبه. ماسک گفته از طریق دو سفر در سال، تقریبا ۲۰٪ درآمد مورد نیاز شرکت تامین خواهد شد! البته بحث تکنولوژی هم هست. فالکون هوی هنوز آماده پرواز نیست و یکی از پیش نیازهای سفر به ماه خواهد بود. همچنین دراگون ۲ که قراره سوار فالکون هوی بشه هم آماده نشه و ناسا منتظر است که با این سفینه فضانورد به ایستگاه فضایی بفرسته. گفته می شه اوایل ۲۰۱۸ پرواز آزمایشی دراگون ۲ اتفاق خواهد افتاد. مدیریت پروازی آمریکا گفته برای پرواز به ماه باید از اون مجوز پرواز گرفته بشه و به گفته وکلا احتمالا کار خیلی راحتی هم نیست؛ به خاطر مسائل امنیتی پرواز برای شهروندان عادی. راستی.. با توجه به بحث های رفتن به مریخ، گروهی از وکلا مدعی هستن که باید وکلایی از مریخ دفاع کنن و حق مردم به یک سیاره جدید و این چیزها!
فایرفاکس جدید و کروم جدید (یعنی ۵۱ و ۵۶) در همراهی با فشار عمومی اینترنت به سمت اچ تی تی پی اس، شروع کردن به ناامن اعلام کردن بعضی صفحات اچ تی تی پی. آیکن ناامن (همون کلید با خط روش) در صفحاتی نشون داده خواهد شد که توشون دارین یک فرم رو روی اچ تی تی پی ارسال می کنین. این کلید حتی برای تریک قدیمی درست کردن فرم در صفحات اچ تی تی پی و فقط ارسال اون به مقصد امن هم ظاهر می شه چون اینکار چندان امن نیست (ممکنه کسی صفحه رو عوض کنه). البته روش کمی فرق می کنه. فایرفاکس همون قفل خط دار رو نشون می ده ولی کروم دقیقا می نویسه «ناامن» تا توسعه دهنده رو مجبور به اصلاح صفحاتشون کنه. گفته می شه فایرفاکس بعدی قراره کنار هر جایی که پسورد در اچ تی تی پی وارد شده یک علامت یا متن ناامن نشون بده! اینکار مطمئنا فشار رو برای حرکت به سمت اچ تی تی پی اس قویتر می کنه.
بازهم یک نفر از پروجکت زیروی گوگل مشکل امنیتی بزرگی رو توی آی ای نشون داده که توسط اون می شه کدهای مخرب رو توی بعضی از اینستنس ها ران کرد؛ یک مشکل واقعا حاد. این یک باگ type-confusion است که در ۲۵ نوامبر به مایکروسافت اعلام شده ولی حل نشده. گوگل در پروجکت زیرو می گه مشکلات رو به شرکت ها می گه ولی بعد از ۹۰ روز عمومی می کنه چون تا اون موقع احتمالا کلی آدم در موردش می دونن و ازش سوء استفاده می کنن. ظاهرا در این کد می شه با استفاده از شکل خاصی از سی اس اس کدهای مخرب اجرا کرد. البته من دقیق نگاهش نکردم. نکته جالب خبر این هم هست که چند روز قبل دوباره عینش تکرار شده بود و پروجکت زرو یه باگ دیگه از ویندوز منتشر کرده بود که توش می شد دسترسی داشت به اطلاعات مهم در حافظه. سخنگوی مایکروسافت گفته در هر دو مورد در حال کار روز مساله هستن و انتظار داشتن گوگل زمان اعلام عمومی رو به تاخیر بندازه ولی گوگل می گه نود روز کافی است. [بحث این کشمکش و بازم اشاره به ایران و نبودن مکانیزم]
شهردار قبلی نیویورک حالا شده مشاور امنیتی سایبری ترامپ. این انتخاب بعد از کلی انتخاب بد دیگه در حوزه اینترنت، کلی به آدم ها استرس داده. تیم انتقال قدرت ترامپ در متن انتخاب گفتن که «گیولیانی مهارت و دید عمیق خودش رو مثل یک دوست خوب نگران امنیت سایبری بخش خصوصی در اختیار ترامپ خواهد گذاشت و همچنین به راه حل های ارائه شده توسط بخش خصوصی خواهد پرداخت». بعد از این خبر هکرها سایت خود ایشون رو چک کردن؛ این سایت روی یک جوملای قدیمی پر از باگ ران می شه، سرتیفیکیت اس اس ال تاریخ گذشته داره، پی اچ پی آبسلیت استفاده می کنه و حداقل ده ساله که سرور بی اس دی اش آپدیت نشده. درسته که شاید مهم نباشه ولی کسی که گفته «قراره کمک کن همه ما امن تر باشیم» منطقا نباید خودش از چنین کسانی و وضعیتی استفاده کنه. از اونطرف گیولیانی خودش یک شرکت خصوصی امنیت سایبری داره.
در یک موفقیت بی نظیر تاریخی، بالاخره یک داروی پیشگیری از بارداری مردانه روی پرایمت ها کار کرده. توی این آزمایش۱۶ میمون نر رسوس بعد از یکسال فعالیت جنسی مستمر حتی یک مورد بارداری هم نشون ندادن. البته هنوز روش پیشگیری به خوبی روش های زنانه نیست. در واقع یک ژل به مجرایی که اسپرم ازش حرکت می کنه تزریق می شه که اجازه نمی ده اسپرم فعال به مایع منی برسه و برای معکوس کردنش فقط کافیه یک ژل دیگه تزریق بشه که اثر این رو خنثی کنه. کماکان عجیب ولی بسیار بهتر از وازکتومی های فعلی. مرحله بعدی آزمایش روی انسان است و امیدواریم خوب جواب بده ولی کماکان جا برای پیشرفت هست [کمی در مورد اسپرم توضیح بدم!]
اس اچ ای مخفف secure hash algorithm است.. و حالا دیگه سکیور نیست. [ کمی توضیح در مورد هش]. اس اچ ای در ۱۹۹۵ توسط ان اس ای درست شدو حالا که محققین گوگل و یک موسسه در آمستردام تونستن توش یک حمله کالیژن اتک نشون بدن، رسما تموم شده به حساب می یاد. این وضعیت وقتی پیش میاد که امضای دو چیز یکی باشه ولی اون دو چیز با هم فرق کنن. با این روش عملا ثابت شده که اون امضا دیگه اعتبار نداره. تقریبا از یک دهه پیش خطر این مساله خاطر نشان شده بود ولی حالا تونستن عملا نشونش بدن. روش جدید هزینه ایجاد یک هش مشابه برای یک فایل موجود رو بین ۷۵ تا ۱۲۰ هزار دلار تخمین می زنه. با کمک گرفتن از کامپیوترهای ای سی ۲. در این حمله محققین دو تا پی دی اف کاملا متفاوت درست کردن که هش یکسانی دارن. این حمله به تقریبا ۶۵۰۰ سال زمان روی یک سی پی یو و تقریبا ۱۱۰ سال زمان روی یک جی پی یو نیاز داشته. راه پیش رو؟ کمی گپ درمورد توروالدز و نیاز به حرکت به سمت ورژن ۲ یا ۳ همین الگوریتم. و ۹۰ روز دیگه گوگل کد خودش رو منتشر می کنه که عملا به هر کس اجازه می ده کار مشابهی بکنه.
جدی کی تسلا می خره وقتی این پسره با ۷۰۰ دلار و سخت افزارهایی که تو اینترنت می شه خرید و نرم افزارهای آزاد، تونسته ماشینش رو خود راننده کننده؟ هندا سیویک اون به شکل خودکار رانندگی می کنه و مامان بزرگش رو به یک گشت شبونه برده و سالم برگردونده (: البته خود یرگوسن پشت فرمون مواظب بوده که اشتباه نشه و می گه که دوست دخترش حاضر نشده به سیستم اون اعتماد کنه و سوار بشه و به همین خاطر سراغ مادربزرگش رفته (: یک نمایشگر که جای آینه عقب نصب شده می تونه به شکل خودکار گاز و فرمون و ترمز رو کنترل کنه . در حرکتی مشابه یک کمپانی سان فرانسیسکو ابزاری ۹۹۹ دلاری می فروشه که با وصل کردن به ماشین می شه دستور داد که خود به خود رانندگی کنه – حتی در ترافیکی که می ره و می ایسته. البته فروش این ابزار فعلا با دخالت سازمان ایمنی ترافیک کنسل شده! کل ابزار این دوستمون یک تلفن هوشمند بوده که به نرم افزار اوپن پایلوت متصل شده و وصله به سیستم های الکترونیک ماشین و یک جعبه ۳بعدی. این تنها سیستم نیست و جاهای مختلفی مشغول منتشر کردن کدها و سیستم های خود راننده شون هستن. از جمله سایت آموزشی یوداسیتی نرم افزار یکی از دوره هاش رو آزاد منتشر کرده و آدم ها در حال تست و بهتر کردن دائمی اش هستن. [نظرات خودم بخصوص در مورد همکاری با انسپ و بقیه در این ماجرا]. یک اشاره به مشکل دوچرخه هم داشته باشیم. و البته اهمیت اشاره به خبر اینکه پلیس کالیفرنیا می گه ۹ مورد از رد شدن از چراغ قرمز توسط ماشین های خودراننده اوبر رو ضبط کرده. اوبر می گه ماشین های مورد تست نیاز به مجوز تست ماشین خودکار ندارن چون اصولا ماشین های خودکار نیستن و فقط مجهز به یک سیستم پیشرفته کمک به راننده در رانندگی هستن. بحث خودم و بحث بیکار تر شدن راننده ها
قانون درستی توی فرانسه تصویب شده که احتمالا باید نمونه ای باشه برای دیگران. این قانون رو شاید تو فارسی / عربی بتونیم «انفصال از کار» بخونیم. منطقا من وقتی ساعت کاری ام تموم می شه دیگه موظف به پاسخگویی به کارفرما نیستم. چیزی که برای برنامه نویس ها و بخصوص سیستم ادمین ها تجربه همیشگی است [چند تجربه]. این قانون در فرانسه می گه که کارفرما باید از کارمند بپرسه که چطوری و به چه روشی می شه (و آیا اصلا اجازه دارن) که در خارج از ساعت کاری باهاش تماس بگیرن. طبق قانون مثلا کارمند حق داره موبایلش رو تو خونه خاموش کنه یا جواب نده. در محیط های کاری فعلی و بخصوص بودن لپ تاپ و موبایل شرکت، جدا شدن از محیط کار سخته، یا حتی تشخیص فضای کار و خونه. هنوز قانونی در مورد جریمه شدن شرکت ها نیست و فقط می گه باید توافق بشه اما در نهایت بحث در مورد «حق انفصال از کار» مهمه و چیزی مثل work/life balance موضوعی که باید حواسمون بهش باشه.
باگ ها و سو استفاده – مثلا عضو کردن شما در سرویسی که نمی خواین
بحث شکایت و پس دادن پول شما در صورت شکایت طبق یک کامنت که ما نمی دونیم
آخه با رباتم بله؟!
شرکتی هست به اسم ریل باتیکس که هدف عجیبی داره: مدعی است تا آخر امسال یک عروسک رباتیک مجهز به هوش مصنوعی مخصوص سکس به بازار عرضه می کنه! نظر شما چیه؟ حداقلش اینه که نظر دیگران رو پرسیده و نتیجه بسیار جالبه. ۷۸٪ گفتن که با ربات ها دیت می ذارن و مشکلی ندارن. از اونطرف ۲۳٪ گفتن که اگر ربات دارای هوش مصنوعی ای ساخته بشه که شبیه آدم مهشورها باشه حتما باهاش دیت می ذارن؛ بخصوص اسکارت جکسون و ریان رینولدز. در بین جواب دهنده ها (که البته خیلی هم علمی نبوده روش) فقط ۲۲٪ گفتن که فقط علاقمند به آدم واقعی هستن و دنبال ربات نخواهند رفت. بحث های خودم. [به عنوان رابط رابطه از راه دور]، [خیانت است؟]، [فتیش های خاص؟]، … اصلا شماره ویزه لازم داره!
یک شرکت سازنده یک خرس اسباب بازی از این قصه های جدید اینترنت چیزها، کل اطلاعات، پسوردها، پیام های صوتی و ایمیل های کسانی که خرس قابل برنامه ریزی اش رو خریده بودن بدون پسورد روی اینترنت نگه می داشت؛ و معلومه که لو رفته!
این خرس کیوت توسط اسپیرال تویز ساخته شده ومی تونه پیام های صوتی بچه ها و پدر و مادرها رو از طریق اینترنت دریافت و برای طرف مقابل پخش کنه. خرسی که پیام مامانتون رو به شما می ده و البته به هر کس دیگه که به دیتابیس وصل بشه (: مساله مشابهی چند وقت پیش بود که وی-تک هک شد و بازم اطلاعات ۵میلیون کاربر به سرقت رفت که بینشون ۲۰۰هزار کودک هم بودن. یک ماه بعدش یک باربی متصل به اینترنت هم مشکل امنیتی پیدا کرد و اجازه داد هکرها مکالمات توی خونه آدم ها رو گوش بدن. [توضیح در مورد اینترنت چیزها و اینکه هنوز در امنیت مشکلات بسیار زیاد داره چون بهش توجه کافی نمی شه].
توضیح بدهی فنی: اتفاق بدی که در کد افتاده و بعدا باید جبران بشه. مثال با نزول خورها یا بانک ها. پس دادن بدهی فنی زمان می خواد و باید بهش توجه بشه. مثلا با ریفکتور کردن. بدهی فنی چطوری پیش می یاد؟ فشار مدیر، بی سوادی اجرا کننده و … اجرای درست هر چیز به زمان بیشتری نیاز داره ولی اگر الان هی عجله کنیم در آینده زمان خیلی بیشتری خواهیم خواست. همینه که هی پروژه ها خرابتر می شن چون می خوایم نتیجه بگیریم. مدیرها باید برای پرداخت بدهی فنی وقت بذارن و ما نمی تونیم به جلو پارو کنیم چون هی سخت تر می شه.
تبریک و تقبیح
تسلیت برای شطرنج که اینقدر بد بود. همه حذف شدن. خیلی ها نیومدن و در نهایت گفته شد مربی بازیکن ما اطلاعات رو منتقل می کرده به بازیکن دیگه.
تبریکی هم داریم به کسانی که در کشورشون ازدواج افراد همجنس قانونی است چون طبق تحقیقات می گن در این جاها نرخ خودکشی جوان ها پایین می یاد.
تبریک به آدم ها که وقتی یک مهندس سابق اوبر گفت در این شرکت فرهنگ مزاحمت جنسی برای خانم ها وجود داره، شروع نکردن خندیدن و مسخره کردن و به جاش اوبر رو از گوشی ها پاک کردن و بالاخره اوبر مجبور به پاسخگویی و دقت در این مورد شد.
تبریک به فرهادی برای اسکار
تسلیتی هم می گیم به اون منظومه هفت سیاره ای مشابه منظومه خودمون که تازه کشف شده چون اگر واقعا شبیه ما باشن احتمالا جای چرتی هستن (:
و البته تبریک به نامزد مهتاب که ۱۲اسفند تولدشه.. و امیدوارم همیشه خوش باشه
نامه ها
موسیقی
آهنگ آخر به پیشنهاد یزدان، Nothing else – archive، از البوم Londinium و با صداي زيباي خانوم رويا عرب
شارومین – ساقی
Nettwerk Music Group – William Fitzsimmons – Fortune (Acoustic)
