دسته: روزنوشت

تقدیم به گیک ریاضی کیبردآزاد؛ شهریار و همه طرفداران آزادی حق تحصیل

درسته که تحصیل حق همه آدم‌ها هست ولی در طول تاریخ قدرت‌های مختلفی تلاش کردن تا با محروم کردن گروهی از مردم از این حق، اونها رو پایین نگه دارن. نمونه‌های قدیمی‌اش برمی‌گرده به ایران باستان خودمون که توش هر کس باید به شغل پدری می‌بود و نمونه‌های جدیدترش برمی‌گرده به ایران فعلی خودمون که توش گروه‌های از مردم (مثلا بهایی‌ها، زنان در رشته‌های خاص و فعالان اجتماعی) اجازه ندارن از تحصیلات عالی استفاده کنن و در مقابل قوانینی تصویب می‌شه که مثلا نماینده مجلس شدن نیازمند حداقل تحصیلات فوق لیسانس باشه و با این تکنیک‌ها سعی می‌شه مشارکت عامه مردم کمتر و کمتر بشه.

این جریان توی شوروی هم بوده و کتابخونه دانشگها کرنل یک مقاله جالبی منتشر کرده در اینباره که اسمش هست Jewish Problems یا «سوالات یهودی‌ها».

جریان اینه که در نظام سوسیالیستی شوروری منطقا همه باید آزاد و برابر می‌بودن اما حاکمان توتالیتری (تمامیت خواه) که قدرت رو دستشون گرفته بودن، دوست داشتن فقط بچه‌های خودشون بتونن درس بخونن و از اون مهمتر براشون مهم بود که یهودی‌ها به جای خاصی نرسن توی کشور. بهترین راه؟ محروم کردنشون از پیشرفت علمی.

سوالات یهودی مجموعه‌ای از سوال‌های «ظاهرا آسون اما سخت اما آسون» ریاضی بودن. این سوال‌ها در موقع مصاحبه علمی دانشگاه به کسانی که قرار بود وارد دانشگاه نشن داده می‌شدن. ظاهر اونها ساده بود، حل اونها واقعا سخت بود اما همه‌شون راه حل‌های زیادی هوشمندانه هم داشتن که می‌شد از اون طریق راحت حلشون کرد.

ظاهرا نظام سوسیالیستی اونقدر هم فاسد نبود و لازم می دونست به دانشجویان رد صلاحیت علمی شده جواب معقولی در مورد رد صلاحیتشون بده. پس این سوال‌ها یکی یکی به افراد ستاره دار داده می‌شد و همین که اونها نمی‌تونستن یکیش رو حل کنن، رد صلاحیت می‌شدن. در صورت اعتراض راه حل «ساده» نشون داده می‌شد و دانشگاه با گفتن اینکه «این که به این راحتی قابل حل بود» از کار زشتش دفاع می‌کرد.

در مقاله دانشگاه کرنل که تانیا خوانوا نوشته (پی دی اف)، این ستاد ریاضی تعریف می‌کنه که چطور اساتیدی که برای برابری تحصیلی تلاش می‌کردن سعی کردن این سوالات رو پیدا کنن و با تشکیل تیمی از دانشجوهای المپیاد ریاضی روسیه که مایل به همکاری بودن این سوالات تابوت رو حل کنن تا کمکی باشه برای دفن نشدن عناصر نامطلوب در خارج از دانشگاه. خوبه بدونیم که هشت نفر از بهترین‌ دانشجوهای روسیه به همراه استادهاشون در یک ماه تونستن فقط نصف سوال‌ها رو حل کنن (:

توی پی دی اف دانشگاه کرنل این داستان به همراه همه سوالات کشف شده با راهنمایی حل اونها و در نهایت حل کامل اونها اومده.

توجه: دادن این سوال‌ها به یک نفر که از جریان مطلع نیست بامزه نیست (: مریضی مردم آزاری است (:

امروز یک میلیون‌ تا کار دارم و دو تا مطلب هم توی وبلاگ منتشر شدن و مطمئن بودم سرم رو از کار بلند نمی‌کنم. ولی جلوی یک چیز نمی‌شه مقاوت کرد: خاطره.

طبق معمول داشتم حین کار به رادیو آنلاین گوش می‌کردم. اخبار پزشکی تموم شد. خیلی هم دوستش نداشتم چون یک چیزهایی خوند در حد اینکه اگر مادران استرس داشته باشن احتمال بچه دختر می ‌ره بالا. این چیزیه که من هیچ وقت نمی‌تونم راحت و بدون سرچ ازش رد بشم ولی قبول کردم که درگیر هستم و اصل خبر رو سرچ نکردم… اما نت‌های بعدی غیر قابل مقاومت بود… گل صد برگ از شهرام ناظری.

من این کاست (اون موقع‌ها آهنگ روی کاست بود که معمولا دو طرف داشت و هر طرف نیم ساعت) رو وقتی کشف کردم که عاشق شعر، عرفان و شهرام ناظری بودم و عاشق کامپیوتر. فکر می‌کنم بازی وایکینگ‌های گمشده رو یکی دو هفته کامل بازی کردم. از همه راه‌ها با همه کلک‌ها و امتحان همه چیز. چندین بار تمومش کردم و دائما هم با آهنگ گل صد برگ. بعد از اون هر دفعه که حتی چند نت از این کاست رو می‌شنوم یاد وایکینگ‌ها می‌افتم و تک تک صحنه‌ها و حتی ضربه‌های کیبورد. یاد کامپیوتر بچگی‌هام، یاد کیبوردم، یاد میزم اتاقم و همه چیز (: جالبه که اینها اینقدر قوی به هم پیوند خوردن.

برای ادای احترام به بلیزارد که بازی رو نوشته بود (اون موقع‌ها اسم شرکتشون یک چیز دیگه بود) و همه خاطرات خوب کودکی، وایکینگ‌های گمشده رو به ویکیپدیای فارسی اضافه کردم.

پرینس آف پرشیا رو همه کسانی که سنی ازشون گذشته یادشون هست. البته از روی نمونه پی.سی. و داس که خودش مال سال ۱۹۸۹ بود. حرفه‌ای ها چیت کد MEGAHIT رو هم حتی ممکنه یادشون بیاد. اما اصل این بازی برمی‌گشت به دورانی خیلی خیلی دورتر حتی از اون زمان و مربوط بود به یکی از اولین کامپیوترهای خونگی جهان (اپل ۲ که استیو وزنیاک طراحی کرده بود).

حالا یک آدم جالب وبلاگی راه انداخته به آدرس PoPc64.blogspot و داره سعی می کنه کدها که تازه منتشر شدن رو روی کمودور ۶۴ خودش اجرا کنه. برای جوانان بگم که کمودور ۶۴ یکی از موفق‌ترین کامپیوترهای خونگی جهان بود و من هم یکی اش رو داشتم که البته بر می گردی به سن و سال.

اما چرا؟ هکرها یک جواب ساده دارن… چون می تونیم. اینکار بامزه است. یک چلنج علمی و فنی و مثل حل کردن یک پازل بسیار جذاب. آدم ها برای شاد بودنشون برنامه می‌خوان. خودشون رو سرگرم می کنن و جزو گروه‌های اجتماعی می شن و لذت می برن و گاهی به همدیگه هم کمک می کنن. مثلا این دوستمون این ایده رو از X Party گرفته. یک کلوپ طرفداران نوستالژیک کمودور ۶۴ که جمع شدنش دور هم برای خودشون لذت بخشه. خلاصه اینکه اگر اونقدر گیک هستین که پورت شدن یک بازی زمان اپل ۲ رو روی یک کامپیوتر کمودور ۶۴ کلاسیک دنبال کنین، سری به سایتش بزنین. جالبه.

در زمان‌های خیلی خیلی دور، من یک تست ترجمه کرده بودم. اسمش بود تست سلامت فلسفی. چند وقت پیش یکی از بچه‌ها سراغش رو گرفت و در فایل‌های قدیمی که گشتم پیداش کردم و خوشحال شدم و گذاشتم توی برنامه که دوباره به عنوان یک خاطره و به عنوان بهانه‌ای برای تفکر دوباره، راهش بندازم و حالا بالاخره اینکار انجام شده:

تست سلامت فلسفی

تست سلامتی فلسفی حاوی ۲۰ تا سوال است که می‌تونین بهش با «موافقم» یا «مخالفم» جواب بدین. برنامه بر اساس اعلام نظر شما، تخمینی می‌زنه از تنش فلسفی‌ ذهنتون و بهتون کمی مواد خام می‌ده برای فکر کردن.

نکته مهم اینه که حواسمون باشه تست معنای عجیب و غریبی نداره. سوال‌ها هم «درست» و «غلط» ندارن. راحت نظرتون رو بگین و جواب ها رو بخونین و اگر لازم بود فکر کنین و اگر لازم بود لبخند بزنین.

بحث‌ها، سوال‌ها و حرف‌های مربوط به اون تست رو هم توی کامنت‌های همین مطلب در میون بذارن.

کلمه اول

شرکت عزیز «گروه حرفه ای های تکنولوژی ارتباطات»! من درک می کنم دوست دارین بیاین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال و دوم بشین و محصول ملی درست کنین و بودجه بگیرین و چیزهای غیره.. ولی دیگه نیاین بگین اولین مسنجر ایرانی که ساختین با هر سه نسخه ویندوز ویستا، سون و ایکس پی سازگاره. ضایع است این حرفها حالا مسوولین نمایشگاه دستشون تو حساب نیست و مثلا چنین پوستری رو نصب می‌کنن:

ولی خب بعدا نمی تونین سرتون رو بین چهار تا برنامه‌نویس معقول ایرانی بلند کنین ها. حالا اون به کنار، این چه حرفیه که توی شب هفت دنیس ریچی گفتین؟! می‌خواستین تو خبر بیاد که بدون روحیه بسیجی این اتفاق نمی‌افتاد خب می‌چسبوندین به یک چیز دیگه که مثلا هنوز ماهی دو میلیون تومن حقوق نمی‌گیرین و این معجزه رو کردین یا دولت پشتیبانی فلان میلیونی نکرده از این پروژه ملی و غیره. ولی آخه گفتن اینکه در ساخت این برنامه از هیچ برنامه نرم‌افزاری خارجی استفاده نشده اونم وقتی که کفن ریچی بدبخت هنوز خشک نشده آخه چه کاریه؟ ((:

اگر اهل کامپیوتر باشین که منطقا باید چرخ رو دوباره اختراع نکنین و از اینجا کل جریان رو دانلود کرده باشین و حتی اگر هم به سبک غارنشینی خودتون یک سرور جمع و جور و یک کلاینت چت نوشته باشین (لازمه بگم که این تمرین دبیرستانی بوده؟) باید بگم که اول از همه از برنامه ایشون استفاده کردین:

که نه فقط دستش با کلینتون آمریکای جهانخوار حین دریافت جایزه برای اون برنامه‌ای که شما استفاده کردین یک جاست، که از قضا چند روز پیش هم به رحمت خدا رفته. برنامه‌ای که این آقا نوشته، باعث شده سیستم عاملی که شما ازش استفاده کردین رو بنویس (به قول خودتون هر سه نسخه) و بعدش هم یک زبون و محیط برنامه‌نویسی روی این سیستم عامل درست شده و در نهایت شما اونو – به احتمال زیاد دزدی – نصب کردین و برنامه کمپایل کردین باهاش. گفتم اگر نمی‌دونین بدونین (:

کلمه دوم

پول خوبه ولی تمیز بودن هم مهمه و در طولانی مدت خوب تر حتی از پول. ما همدیگه رو نمی‌شناسیم. حداقل من شما رو نمی‌شناسم. شدیدا خوشحال می شم که پوشش خبری جریان بد بوده باشه و ببینم که در مورد خبر یک توضیح درست می دین. در ضمن استفاده از نرم‌افزارهای بقیه اصلا بد نیست. کلا دنیا اینطوری پیش می ره. اگر کشوری بخواد علم رو از صفر اختراع کنه فقط داره خودش رو مسخره می‌کنه یا به بی‌سوادهایی که پول رو تقسیم می کنن دروغ می گه. به هرحال… زندگی کوتاهه برای با دروغ زندگی کردن. امیدوارم کل جریان سوء تفاهم یکسری رسانه بی‌سواد باشه و ببینم که توضیحات معقولی می دین و چقدر هم خوشحال می‌شم یک روزی بدونم پول کثیف توی شرکتتون نیست.

قطر کشور بسیار عجیبیه. شاید به نوبه خودش یکی از عجیب ترین کشورهای جهان. حدود یک میلیون جمعیت داره و تعداد مردهاش دو برابر تعداد زن ها است (به خاطر مهاجرت کارگرها). ده بیست سال قبل به زور اسمش به گوش کسی رسیده بود اما حالا قراره ده سال دیگه میزبان جام جهانی باشه و درآمد سرانه‌اش رقم افسانه‌ای ۱۷۹۰۰۰ دلار آمریکا (پی پی پی) است برای هر شهروند قطری! یعنی هر قطری به طور متوسط ماهی ۱۴ هزار دلار پول در می یاره… دقت کنید که «به طور متوسط». از این نظر قطر اولین کشور جهانه.

قطر هم مثل بقیه کشورهای عربی منطقه، پر است از مستخدم. این مستخدم‌ها اکثرا خانم‌های میانسال فیلیپینی هستن با لباس‌هایی شبیه لباس فرم بیمارستان. نمی دونم داشتن یک لباس فرم مستخدمی خوبه یا نه. من جاهای دیگه مشابهش رو ندیده بودم ولی شخصا وقتی می رم تفریح (که اینجا یعنی مرکز خرید یا رستوران) این لباس فرم مستخدمی بیشترین چیزی است که باعث ناراحتی می شه.

راستی! قطر هم جزو کشورهایی است که یک کارگر برای خروج ازش نیاز داره از کارفرما نامه رضایت داشته باشه – حداقل به من که اینطوری گفتن. خوشحال می شم اگر اشتباه باشه. یعنی حتی اگر پاسپورت من دست خودم باشه (که در بسیاری موارد کار اینطوری نیست)، تا وقتی شرکت من به من یک نامه نده که «از نظر ما جادی اجازه داره کشور رو ترک کنه»، من نمی تونم از مرز خارج بشم… برای من این فقط یک کار اداری اضافی است ولی برای یک مستخدم….

من کلا با صدا رابطه خوبی دارم. معمولا تلویزیون رو روشن می ذارم تا یک صدایی باشه یا تقریبا هر جایی که تنها باشم و حداقل تمرکز رو هم داشته باشم، پادکست گوش می دم.

رادیو رو هم دوست دارم. از قدیم زیاد گوش می کردم. از داستان شب تا کتاب شب تا راه شب. این روزها هم به رادیو آنلاین گوش می‌دم که بر خلاف پادکست‌ها، بیست و چهار ساعته برنامه پخش می کنه… آهنگ های متنوع (که معمولا انتخاب های خوبی هستن) و بینشون اخبار یا خوندن مطالب از وبلاگ‌ها و وبسایت‌ها.

به شکل مشخص سعی می‌کنه اصلا سیاسی نباشه ولی در عوض همینکه از داخل ایران پخش می‌شه جذابش می کنه. در ضمن خیلی هم انتقاد پذیرن (: مثلا من گفتم چون توی شرکت نمی تونم با پروکسی به آهنگها گوش بدم یک پخش کننده فلش اضافه کردن به سایت و هر بار هم که غلط تلفظی گرفتم با علاقه گوش دادن و یک اخیرا یک مجری نسبتا حرفه ای هم به سیستم اضافه شده.

پیشنهاد بعدی براشون اینه که بیشتر و بیشتر پادکست‌ها یا داستان‌های صوتی یا هر چیزی که توی اینترنت پخش می شه رو بین برنامه‌هاشون بذارن یا مثلا وبلاگ‌های بیشتری رو بخونن و معرفی کنن و از همه مهمتر به کار ادامه بدن. گرفتن اینجور چیزها زمان می خواد و آروم پیش می یاد ولی در آینده موفق کسی خواهد بود که زودتر و بهتر شروع کرده. راستی! دو طرفه کردن ارتباط هم خیلی خوبه. ایمیل ها رو بخونین یا یک اکانت توییت تعریف کنین برای رابطه سریع و توییت ها رو بخونین و کلا اجازه بدین مشارکت مردم بیشتر و بیشتر بشه تا بمونن با رادیوتون.

راستی! این سیستم نیازی به پهنای باند خیلی زیاد هم نداره و احتمالا می شه حتی با اون اینرنتی که فرمودن برای هر کاربر ایرانی کافیه، بهش گوش کرد – خودشون می گن دوازده مگ در هر ساعت. خودتون امتحان کنین:

www.RadioOnline.ir

نمی دونم خواننده گیک ریاضی هم داره کیبرد آزاد یا نه، ولی برای خودِ فراری از ریاضیاتم هم این مطلب جالب بود: تلاش برای محاسبه عدد پی تا صد میلیون رقم اعشار با یک برنامه پایتون.

اون لینک بخشی از مطلب تفریح با ریاضی و پایتون است که توش یک نفر سعی می‌کنه با پیوند این دو تا به هم، از زندگی لذت ببره.

مقاله رو حتی اگر نخونین اسکرول کردنش جالبه چون آدم وقتی از روی فرمول‌ها بدون اینکه بخونتشون رد می‌شه، حداقل برای من که خیلی لذت بخشه. این دوستمون در تلاش چهارم، با استفاده از الگوریتم چادنوسکی (؟) با یک کامپیوتر i7 و ۶ گیگ رم خالی و یک لینوکس ۶۴ بیتی در ۵۴۲ ثانیه موفق می‌شه عدد π رو تا ۱۰۰ میلیون رقم حساب کنه و نمودار خوشگل زیر رو از مجموعه تلاش‌های چهار قسمتی‌اش تولید کنه…. راستش رو بگم تنها مشکل این صفرهای زیاد است که من این روزها با دیدنشون نمی دونم چرا استرس می گیرم (: به هرحال.. این می تونه پایه یک مقاله خوب هم باشه اگر کسی از دوستان رشته ریاضی درس می خونه (: