برچسب: لینوکس

در انتهای کنفرانس لینوکس زنجان ۹۳ یا همون زیکانف ۲۰۱۴،‌ قرار شد یک بحث آزاد باشه. چون کسی موضوعی پیشنهاد نکرد من پیشنهادم رو گفتم:‌ درست کردن یک سایت دیتینگ گیکی… دیتینگ برای ازدواج و رابطه و سکس و … نه بلکه دیتینگ برای تکنولوژی. ما گیک ها سالی چند بار دور هم جمع می شیم ولی دو تا مشکل همیشه وجود داره:

1. افراد به دنبال کسانی می گردن که مهارت های خاصی داشته باشن و پیداشون نمی کنن. مثلا من لازم دارم یک نفر که هسکل بلده رو پیدا کنم ولی روشی برای اعلام اینکه «من دنبال هسکل کار هستم» و «من دوست دارم با هسکل کارها دوست بشم» و «کسی کاری برای یک هسکل کار سراغ نداره؟» یا «کسی هست من ازش بپرسم هسکل چیه؟» ندارم.
2. آدم هایی که جزو هیچکدوم از گروه‌های فعال نیستن، تنها می مونن. این در یک گردهمایی لینوکسی واقعا دردناکه که ببینیم چند نفر تنها هستن. ما باید با هم گرم بگیریم و دوست بشیم ولی خب هیچ وقت هیچ کس این مهارت رو به ما یاد نداده.

یک سایت دیتینگ می تونه این مشکلات رو حل کنه. من این پیشنهاد رو کردم و در موردش گپ زدیم. هنوز که ظاهرا اجرا نشده ولی می شه به چیزهای مشابه هم فکر کرد. مثلا بازی هایی برای «آب کردن یخ» شرکت کننده ها در چند ساعت اول همایش یا به سادگی یک همایش با میزهایی که در مورد موضوعات متنوع حرف می زنن. اصلا شاید من سخنرانی بعدی ام در زیکانف رو به همین موضوع اختصاص دادم!

بهانه نوشتن این مطلب کوتاه هم این بود که بچه های زیکانف،‌ فیلم بیست و سه دقیقه ای اون بحث آزاد رو روی یوتیوب گذاشتن.

امیدوارم بقیه هم فیلم‌هایی که دارن رو بذارن چون تا امسال که اکثر فیلم همایش‌ها فقط رو هاردهای خودمون ذخیره شده.

اشاره: من معمولا در وبلاگ مطلب مهمان خیلی خیلی کمی دارم ولی مطمئنا وقتی یکی از وبلاگنویس‌های خوب قدیمی یعنی حضرت والا مامبوجامبو برام مطلب مهمان بفرسته با علاقه منتشرش می کنم. این شما و این مطلب «من و دوست غولم»

---

برای تعریف داستانم باید یه فلش بگ بزنم به ۱۱ سال پیش زمانی که من هم از ویندوز برای تمام کارهای خودم استفاده میکردم طبعآ این کارها طیف وسیعی از مرور وب، تماشای فیلم و گوش سپردن به موسیقی می‌شد تا به صورت جدی‌تر کدنویسی. من همون سال‌ها و طبعآ سال‌های قبل از اون به خاطر استفاده از نسخه‌ غیر رسمی ویندوز همیشه با مشکل ویروسی شدن سیستم مواجه میشدم ولی با حس غریبی شبیه تام کروز، عینک آفتابی بر چشم سی‌دی ویندوز رو پیدا میکردم و ویندوز نصب میکردم و چه لذتی داشت ! همه این‌ها به کنار نصب ویندوز برای آدم‌های ناآشنا با کامپیوتر و سیستم‌عامل لذتی دوچندان داشت. مثل حسی که برد پیت موقعی که مردم بهش توجه میکنن داره :).

کدنویسی جاوا به من فرصت آشنایی با دنیایی کدباز رو داد و مفاهیم عمیقی که اونجا وجود داشت ولی همچنان من از ویندوز به عنوان سیستم‌عامل استفاده میکردم و طبعآ نصب برنامه‌های مختلف بدون لایسنس و به قول معروف کرک شده.

تا اینکه ! من برای اولین بار از روی کنجکاوی نسخه‌ای از opensuse رو نصب کردم و طبعآ ظرف چند روز به خاطر دست و پنجه نرم کردن و وابستگی به ابزار ویندوزی و همچنین عدم دسترسی به اینترنت پرسرعت و همچنان عدم سواد کافی برای کار با یک توزیع لینوکس منجر شد به بازگشت به ویندوز. یک بار دیگر هم چند ماه بعد نسخه‌ای از fedora رو نصب کردم و همچنان این ماجرا تکرار شد. تا اینکه من متوجه حلقه مفقودی شدم که به نظرم از دنیایی ویندوز به من به ارث رسیده بود. عدم توجه به community . انسان‌های که میتونستن به من کمک کنن تا من راحت‌تر وارد این ماجراجویی بشم. طبعآ هیچ کسی برای بار اول قله اورست رو به تنهایی فتح نمیکنه. اینجا بود که من با دوست غولم آشنا شدم. اوبونتو ! و دوستانی که گرداگرد اون جوابگویی هر موضوعی بودن بدون اینکه حس تام کروز و برد پیت رو داشته باشن. آدم‌های ماجراجو و مشتاق، که چشم‌هاشون برای حل هر مساله ای برق میزد. خودم هم یک تصمیم گرفتم برای مهاجرت همیشگی از ویندوز به لینوکس. همون سال اوبونتو رو نصب کردم به خاطر کدنویسی با جاوا برای کارم مشکلی پیش نیومد و کارهای روزمره هم که توی لینوکس و اوبونتو لذیدتر از هر وقتی جلو میره.

نرم افزارهای دارم که همه مجانی و کدباز هستن و حس یه دزد رو ندارم. مدت‌هاست سیستم من ویروسی نشده -چه اصطلاح بازمزه‌ای برای دنیای ویندوز-. دوست غولم بیش از هشت ساله کنار منه. الان نسخه ۱۴.۰۴ رو دارم. همین متن رو با LibreOffice نوشتم در حینی اینکه با RythemBox دارم موسیقی گوش میکنم. سعی کردم توی این مدت خودم بخشی از community باشم و دیگران رو تشویق به این ماجراجویی کنم که منجر به زندگی بهتر میشه. استفاده از توزیع‌های لینوکس الان فقط برای ابراز خاص بودن نیست برای این هست که خودمون شادتر باشیم. شما رو دعوت میکنم به این ماجراجویی و تغییر شیوه زندگی و شاید نگاه به زندگی… مطمئنآ کلی سؤال برای این ماجراجویی پیش میاد، دوستانی مثل جادی و فروم‌های فارسی زیادی پاسخ‌گوی این سوال‌ها هستن.

پی‌نوشت: عنوان مطلب از کتاب شل سیلور استاین گرفته شده.

دبیان مادر بسیاری از توزیع های مشهوری است که ما می شناسیم؛ مثلا اوبونتو:

jadi@funlife:~$ cat /etc/debian_version 
jessie/sid

این توزیع که به خاطر پروسه های انتخابات آزاد و رای گیری ها و تصمیم گیری های جمعیش دموکرات ترین توزیع لینوکس هم شناخته می شه، به خاطر حجم عظیم بسته هاش که توشون تقریبا هر برنامه ای پیدا می شه و همچنین وسعت حیرت آور سخت افزارهایی که روشون اجرا می شه یکی از انتخاب های همیشگی حرفه ای ها است.

حالا دبیان هشت بعد از بیست و چهار ماه تلاش پیگیری منتشر شده. دبیان بر خلاف توزیع هایی مثل اوبونتو و ردهت و … در جواب به اینکه «کی نسخه بعدی منتشر می شه» می گه «هر وقت آماده شد» که جوابی عالی در دنیای لینوکسه.

نسخه های مختلف دبیان بر اساس اسم شخصیت های کارتون «داستان اسباب بازی» نامگذاری می شن و این نسخه جسی است:

مثل همیشه بیش از بیست هزار سورس برنامه از sources.debian.net در دسترس هستن و این نسخه قابلیت اجرا از روی کامپیوترهای ۳۲ بیت تا ۶۴ بیت تا پاورپی سی و میپس و آرم و غیره رو داره.

اگر علاقمند هستین بعد از انتظاری ۲۴ ماهه، دبیان جدید رو تست کنین به صفحه ایمیج های زنده دبیان برین و در صورتی که لازمه راهنمای نصب رو بخونین.

مبارک باشه به همه لینوکس کارها و بخصوص ایریکس که در حالی که من مشغول پریدن از این توزیع به اون توزیع بودیم همیشه حرفش این بوده که «یکبار دبیان نصب کن و خودت رو خلاص کن!»

دوباره بعد از شش ماه، یک اوبونتوی جدید داریم. ماه چهارم از سال ۲۰۱۵ هستیم پس اوبونتوی فعلی اسمش هست «پونزده [ممیز] صفر چهار یا همون 15.04» آشنای خودمون.

تقریبا تنها و بزرگترین تغییر جدی در این نسخه رفتن به سراغ سیستم دی است. سیستم اینیت که حالا سیستم دی اداره اش می کنه، نرم‌افزاری است که کنترل ماژول‌ها رو بر عهده داره و می شه گفت یکی از اجزای بسیار مهم یک سیستم عامل است. در نسخه‌های قبل اوبونتو سعی می کرد سیستم خودش به اسم upstart رو به عنوان سیستم اینیت جا بندازه که خوشبختانه با حرکت دبیان به سمت سیستم دی، اوبونتو هم پشتش اومد تا تاکیدی باشه روی اینکه اوبونتو هنوز شدیدا وابسته به دبیان است – و این وابستگی خوبیه.

تغییر قابل مشاهده دیگه رفتن به سراغ یونیتی (محیط گرافیکی اختصاصی خود اوبونتو) نسخه ۷.۳ است که تغییرات ریزی نسبت به نسخه قبلی داره از جمله اینکه می تونیم تنظیم کنیم منوها به جای ظاهر شدن در صورت حرکت ماوس به نوار بالا، همیشه دیده بشن یا اینکه اصولا اون بالا رو ول کنن و مثل آدم بیان روی خود پنجره‌ها.

کرنل ۳.۱۹ در حالی که لینوکس برای هیجان بخشی سراغ کرنل ۴ رفته، کمی توی ذوق زننده است و باعث می شه – علیرغم نداشتن تفاوت عملیاتی برای کاربران عادی بین دو کرنل- هر کسی که از توزیع های با کرنل ۴ استفاده می کنه بتونه تا مدت‌ها اوبونتویی‌هایی که هنوز روی خانواده ۳.۱۹ هستن رو دست بندازه!

در صورت تمایل، اوبونتوی دسکتاپ ۱۵.۰۴ رو از اینجا دانلود کنین یا اگر روی ۱۴.۱۰ هستین با این دستور به استقبال برین:

sudo do-release-upgrade

اگر علاقمد به حرفه ای شدن در دنیای لینوکس هستین هم دوره رایگان آموزش لینوکس من رو از دست ندیدن و یادتون باشه بهترین جا برای سوال و جواب در مورد لینوکس و بخصوص اوبونتو، سایت و فروم اوبونتوی ایران است.

یک اکانت اینستاگرام که نمی دونم کی فالوش کردم مسابقه جمعه‌ها برگزار کرده:

موضوع مسابقه پیدا کردن یک کلمه ده حرفی است که مربوط به این شکل باشه و ده حرفی باشه و در جاهای مشخص شده a‌ و q نشسته باشن.

بریم برای جواب؟ در لینوکس بسته scowl‌ رو می‌شناسم (یا با سرچ بهش می رسم) که بقیه غلط‌یاب‌های دیکته ازش استفاده می کنن. این بسته حاوی کلی فایل است که همه کلمات زبان‌ انگلیسی توشه (از آمریکا تا کانادا و دستاشون).

نصبش می کنیم:

jadi@funlife:/tmp$ sudo aptitude install scowl 
[sudo] password for jadi: 
The following NEW packages will be installed:
  scowl 
0 packages upgraded, 1 newly installed, 0 to remove and 0 not upgraded.
Need to get 2,249 kB of archives. After unpacking 7,516 kB will be used.
Get: 1 http://ir.archive.ubuntu.com/ubuntu/ utopic/universe scowl all 7.1-1 [2,249 kB]
Fetched 2,249 kB in 9s (248 kB/s)                                               
Selecting previously unselected package scowl.
(Reading database ... 639459 files and directories currently installed.)
Preparing to unpack .../archives/scowl_7.1-1_all.deb ...
Unpacking scowl (7.1-1) ...
Processing triggers for cracklib-runtime (2.9.1-1build1) ...

و به دایرکتوری اش می ریم. چون برنامه اجرایی نیست و تنظیمات و موقت هم نیست منطقا باید راحت در usr/share بشه پیداش کرد.

jadi@funlife:/usr/share/dict/scowl$ cd /usr/share/dict/scowl/

حالا یک نگاه بندازیم ببینیم چه تیپ چیزهایی داریم اینجا:

jadi@funlife:/usr/share/dict/scowl$ ls -ltrh | tail
-rw-r--r-- 1 root root  13K Oct 23  2011 special-hacker.50
-rw-r--r-- 1 root root 2.4M Oct 23  2011 english-words.95
-rw-r--r-- 1 root root 238K Oct 23  2011 english-words.50
-rw-r--r-- 1 root root  34K Oct 23  2011 english-words.10
-rw-r--r-- 1 root root 787K Oct 23  2011 english-proper-names.95
-rw-r--r-- 1 root root  57K Oct 23  2011 british-words.80
-rw-r--r-- 1 root root  56K Oct 23  2011 american-words.80
-rw-r--r-- 1 root root  15K Oct 23  2011 american-words.70
-rw-r--r-- 1 root root 9.1K Oct 23  2011 american-words.50
-rw-r--r-- 1 root root  303 Oct 23  2011 american-words.10

و توی یکیشون رو به اتفاق نگاه می کنیم:

jadi@funlife:/usr/share/dict/scowl$ tail canadian-words.10
realized
realizes
realizing
recognize
recognized
recognizes
recognizing
rumour
spelled
storey

بعله. فایل های خودمون هستن.

حالا کار راحته: گشتن در همه فایل ها و پیدا کردن چیزی که ترکیب مورد نظر اونها رو داشته باشه. دقت کنیم که در egrep، علامت نقطه یعنی «هرکاراکتری»… علامت ^ یعنی اول خط و علاقمت $ یعنی آخر خط. پس:

jadi@funlife:/usr/share/dict/scowl$ egrep "^a...q.....$" *
english-words.35:antiquated
english-words.35:antiquates
english-words.80:antiquarks
english-words.95:ablaqueate
english-words.95:alfaquin's
english-words.95:antiquer's

یوهاهاها… دو تا آخری که جذاب نیستن. آنتی کوارک که می دونیم چیه، ablaqueate رو توی گوگل سرچ کردم مهم نبود پس جواب ما antiquated است که یعنی کهنه و منسوخ و خارج از مد. جواب رو دادم و منتظرم ببینم چی می‌گن.

---

آپدیت: نوید راد پیشنهاد می ده به دلیل نبودن بسته اسکاول در اکثر توزیع ها کد زیر رو هم بذارم:

curl -O -J -L http://sourceforge.net/projects/wordlist/files/latest/download?source=typ_redirect

tar -xvf ./scowl-yyyy.mm.dd.tar.gz # say, scowl-2015.02.15.tar.gz

cd scowl-2015.02.15/final

grep -Ea "^a.{3}q.{5}$" *

بخش اول که دانلود کردن اسکاول از منبعش در سورس فورج است و خط آخر همون رجکس من که کمی بهتر / کمتر خوانا نوشته شده و عوضش یک چیز جدید به شما یاد می ده اگر درست نگاهش کنین:‌ روش اینکه بگیم «از همین قبلی سه تا».

کاریکاتور امروز xkcd خیلی خوبه

One of the survivors, poking around in the ruins with the point of a spear, uncovers a singed photo of Richard Stallman. They stare in silence. “This,” one of them finally says, “This is a man who BELIEVED in something.”

برای دوستان غیرلینوکسی یا غیردنبال کننده اخبار هرد بگم که این کاریکاتور سیستم عامل‌های توی خونه کارتونیست رو نشون می ده. طرف با داس شروع کرده و بعد مک و ویندوز و در نهایت حوالی سال دوهزار و نه لینوکس جایگزینشون شده. بعد دوباره مک و اندروید و همزیستی با او اس تن که احتمالا حوالی ۲۰۱۶ به هم می رسن و می شن یک سیستم عامل. بعدش در ۲۰۲۰ یک فلان.جی.اس. جای همه رو گرفته و به سیستم عامل تبدیل شده که شوخی ای است با اینکه الان جاوا اسکریپت داره به سرعت رشد می کنه و سمت سرور و کلاینت رو جوابگو شده.

در همین حوالی سیستم عامل تیندر هم می یاد که احتمالا مربوط به عشق و سکس و اینها است و بعدش هم الون ماسک که کمپانی فضایی اسپیس ایکس رو داره به سیستم عاملی می رسه که باعث می شه ما کم کم برای بعضی کارها و دور بودن از بلاد درون، مجبور بشیم بریم سراغ همون داس !

حوالی سال ۲۰۴۵ بشریت بر اثر یک آتش سوزی از بین می ره و از ۲۰۵۰ به بعد دیگه هیچ اثری از بشریت و سیستم عامل نیست.

تا اینکه در سال ۲۰۶۰ در خونه کارتونیست فقط از گنو/هرد استفاده شده. گنو/هرد سیستمی است شبیه گنو/لینوکس که به جای هسته لینوکس از هسته هرد استفاده می کنه که قراره جدیدتر و باحالتر و غیره باشه و ولی هنوز عملیاتی نیست، هرچند که روی چیزهایی مثل «دبیان گنو/هرد» می تونین تستش کنین یا توضیحات بیشترش رو تو وبلاگ دانیال بخونین.

اول من گفته بودم منظور کاریکاتور اینه که گنو/هرد خیلی دیر آماده می شه ولی فرود عزیز در کامنت ها با اشاره به متن آلترناتیو کاریکاتور اعتراض کرد و احتمالا حق با اونه! دلیلی که این سیستم عامل بعد از دوباره برخواستن بشریت از خاک تنها سیستم عامل باقی مونده در خونه کارتونیست است اینه که اون مرد (استالمن) به چیزی (کاری که می کرده) باور داشته.

مطالعه بیشتر؟ سری بزنین به این مطلب که من توش سعی کردم مفهوم توزیع و لینوکس و هرد و غیره رو یکجا و قابل درک، بنویسم.

آرمان پرسیده:

من یه سوالی ازت داشتم و میخواستم بدونم، اگه بخوام برنامه نویس کرنل بشم چه مسیری رو باید برم، و اگه سایت یا کتاب خوبی در این زمینه میشناسی لطفا معرفی کن، در واقع من دوست دارم که در آینده جز برنامه نویسای حرفه‌ای کرنل بشم. زبان برنامه نویسی C و ++C را هم کار کردم و میتونم ازشون سر در بیارم.

این سوال شبیه اینه که از یک راننده خطی بین شهری که با ماشینش خیلی حال می کنه بپرسی «من می خوام راننده فرمول یک بشم و یک کتاب هم در مورد موتور ماشین خوندم، به نظر شما باید چیکار کنم؟» (: بدون شک برای برنامه نویسی کرنل باید سی رو بسیار خوب بلد باشی ولی علاوه بر اون لازمه که از سیستم عامل هم خیلی خیلی دقیق سر در بیاری چون تقریبا کار نکرده در کرنل نیست و اینطوری نیست که یکسری روتین باشه و منتظر باشن یکی بیاد اونها رو بنویسه. یک برنامه نویس کرنل باید خودش ایده هایی برای بهبود وضعیت موجود هم داشته باشه.

در ضمن برای مشارکت در تیمی مثل تیم توسعه کرنل، لازمه زبان آدم هم در حد قابل قبولی باشه و بتونه راحت بخونه و منظورش رو برسونه ولی به نظر من اصلی ترین مشکل برای کسانی که هیجان اضافه شدن به برنامه نویسی کرنل لینوکس رو دارن، اینه که باید پشتکار داشته باشن. واقعیت اینه که برنامه نویسی کرنل خیلی هم چیز عجیبی نیست و حتی کارهای تمیزکاری و بازنویسی با پرفرمنس بهتر لوپ ها و اینها هست که ممکنه یک برنامه نویس خوب (و نه فوق العاده) از عهده اش بر بیاد ولی اینکار پشتکار می خوأد و این پشتکار اتفاقا معمولا حلقه گم شده جریانه!

برنامه نویس کرنل فانتزی هیجان انگیزی است و آدم دوست داره این رو روی تی شرتش بنویسه ولی آیا واقعا می دونیم داریم از چی حرف می زنیم؟ یکسری آدم خیلی خیلی حرفه ای دارن با هم کار می کنن و تو می ری می گی «منم بازی بدین» و معلومه که اونها با ذوق نمی گن «وای چه خوب یه تازه کار!». برنامه نویس کرنل در اوایل کارش حقوق مستقیم نمی گیره، با اینترنت ایران دست و پنجه نرم می کنه که یک فایل رو آپلود دانلود کنه، باهاش خشن برخورد می شه و اگر کوچکترین اشتباهی در پچ کنه احتمالا شدیدا توی ذوقش زده می شه. چنین آدمی بدون شک باید پر از پشتکار باشه و علاقه اش چیزی بیشتر از جلت توجه دیگران یا یک عنوان باکلاس باشه. دقت کن که تا جایی که من می دونم ما در جامعه لینوکسی مون یک برنامه نویس کرنل لینوکس هم نداریم (که به کرنل کانتریبویت کنه) پس منطقا نباید چیز راحتی باشه (:

ولی اگر می خوای بهترین قدم ها به نظرم اینه که اول سورس کرنل لینوکس رو دانلود کنی و کمپایلش کنی و روی سیستم خودت نصب کنی تا کلی از دردسرها رو ببینی. بعد سری به باگ ترکر کرنل بزنی تا ببینی که وقتی از برنامه نویسی کرنل حرف می زنیم از چی حرف می زنیم و در نهایت مدتی گروه های پستی کرنل لینوکس رو زیرنظر داشته باشی و توی بخش های مورد علاقه عضو بشی و کرنل پلنت رو هم بخونی تا اصولا دستت بیاد این جامعه،‌ چه می کنه. راستی.. فرستادن هر جور ایمیل حاوی HTML (یعنی تقریبا صد در صد ایمیل هایی که من در سال گذشته فرستادم) در میلینگ لیست های کرنل باعث قطع دسترسی ات می شه!

خلاصه؟ کار راحتی نیست و جدیت می خواد و حوصله ولی غیرممکن هم نیست اما باید ببینی اصولا آیا این چیزی بیشتر از یک فانتزی است؟ اگر جواب بله است با قدم ها بالا برو سراغش که ببینی اصلا چطوریه.

ببینم دوستان.. کسی رو داریم به کرنل لینوکس چیزی اضافه کرده باشه؟ احتمالا خیلی ها نظرات دقیقتری از من دارن که خوشحال می شم به اشتراک بذارن.