دسته: مقاله

یک ماه قبل نظر سنجی گسترده ای رو شروع کردیم که بتونه به ما ایده مناسبی از وضعیت زندگی مون بده. اینکه بدونیم تقریبا رنج حقوق چیه، تخصص های مورد نیاز چیه، علاقمندی آدم ها چیه و کشف کنیم که بقیه برنامه نویس ها و سیستم ادمین های ایرانی نه فقط چطور کار می کنن که چطور زندگی می کنن (: خوشبختانه استقبال بسیار خوب بود و بیشتر از هزار نفر به پرسشنامه جواب دادن. از نظر من جواب دادن به این پرسشنامه یک قدم مهم بود توی بهتر شدن درک ما از شرایط خودمون و بهتر کردن وضعیت چونه زنی و پیشرفت شرایط کاری مون.

قرار بود نتایج به طور کامل امروز منتشر بشه ولی یک مشکل پیش اومده: سر من بسیار شلوغه و از کارهام عقب هستن و از اونطرف دوستان در بعضی موارد توی فیلد توضیحات اطلاعاتی رو نوشتن که اطلاعات خصوصی شرکت ها حساب می شه و احتمالا انتشارش مشکلات حقوقی داشته باشه. برای بد قول نشدن من امروز خودم هم برای اولین بار بخش خلاصه نتایج که نمودارهای اتومامیک روی تک تک فیلدها است رو باز کردم و اکسپورت گرفتم و اینجا اتچ می کنم تا با هم نگاهش کنیم. مطمئنا یک مطلب ریزتر در مورد جزء جزء باید بنویسم و نتایج جزیی (خط به خط افراد پر شده بعد از حذف اطلاعات خصوصی شرکت ها) رو هم منتشر کنم که احتمالا می مونه سه چهار روز دیگه.

تا اینجا فایل پیوست رو بالا و پایین کنین که کلی اطلاعات است ولی خب به شکل خامی که خود گوگل اتوماتیک درست کرده. امیدوارم این فایل (و نتایج تکمیلی که چند روز آینده منتشر می کنم) باعث بشه شرایط کاری ما برای خودمون شناخته تر بشه و وضعیت زندگی و حقوق‌مون بهتر. با تشکر از همه دوستانی که در نظر سنجی شرکت کردن، پی دی اف درفت اولیه jadi.netبررسی وضعیت شغلی برنامه نویسان و مدیر سیستم‌های ایران – Results_previwe رو از اینجا دانلود کنید. خیلی هم روش مانور ندین چون خیلی زود نتایج جزیی تر و سی اس ول کل اطلاعات رو منتشر می کنیم تا هر کس دوست داره بتونه روش کار کنه.

در آخرین قدم چالش کتابخوانی ۱۳۹۴ رفتم سراغ یک رمان ایرانی جدید؛ شب ممکن نوشته محمد حسن شهسواری از نشر چشمه. این کتاب در سال ۱۳۸۸ (همون ۸۸ مشهور) منتشر شده؛ در دوران احمدی نژاد و مرزهای عجیبی رو شکسته. منظورم مرز چاپ نیست. درسته که کتاب به چاپ پنجم رسیده ولی خب اصل ماجرا این نیست. اصل ماجرای متعجب کننده در این کتاب بخش هایی از کتاب است که مرزهای سانسور ایران رو رد کرده. مثلا در صفحه ۱۱۴ می خونیم:

بدی هاله این است طوری شوخی می کند که سخت می شود فهمید جدی نیست. هاله دست می برد گل سر بزرگ مشکی اش را باز می کند، موهای پرکلاغی‌اش افشان می‌شود روی گردن و سینه و بعد خیلی سریع مشت‌شان می‌کند و دوباره گل‌سر را پشت سر سفت می‌کند و گردن بلندش دوباره توی چشم… به سمت جعبه‌ی سیگارش می‌رود، یک نخ سیگار روشن می‌کند، می‌دانم می‌داند منتظر کلامش هستم، اما طول می‌دهد به اندازه‌ی دو پک با حوصله: «مشکل من این است که ذهن خرابی دارم.»

این توی کتاب‌های ایرانی بسیار دور از ذهن است. انتظار کلمه پستان رو که نداریم ولی جایگزین کم معنی ترش سینه هم تا به حال همیشه با سانسور روبرو بوده – بخصوص در مورد زن ها. و بسیار عجیبه جایی اشاره بشه که زنی موهاش رو باز می کنه و می ریزه رو سینه اش و بعد گردنش و … یا مثلا جایی که یک مرد رفته خونه دوستِ دوست دخترش که در معیارهای مرسوم حتی دوران عزیز خاتمی، حرام اندر حرام بوده:

پس چرا هر سه بار وقتی سارا نیست من را کشانده خانه‌اش؟ او که نگفته، من خودم آمدم. اما نه، همه‌اش نقشه است. مردها مگر غیر از خوابیدن، چیز دیگری از زن‌ها می‌خواهند؟ این یکی فقط صبرش بیشتر است،. خواننده‌ی Cranberies چه‌قدر خوب می‌خواند. […] من چرا این قدر مطمئنم که اگر همین الان خودم را بکشانم طرف لیلا و سرم را بگذارم روی پاهایش، او هم دستش را حلقه می‌کند دور گردنم.

و خیلی جاهای کتاب هم پر است از همین اشاره ها به کلمات انگلیسی و به رخ کشیدن دونستن موسیقی و فرهنگ خارجی. یک جاهایی توی ذوق می خوره و یک جاهایی نویسنده اشاره می کنه که دلیل اومدن اینها همین است که توی ذوق بخورن. اما من که خوشم نیومده. ولی کشش کتاب باقیه:

چشم‌هایش تنگ می‌شود و وقتی دست تیکه داده به چهارچوب در را پایین آورد شال از روی گردنش کنار می‌رود و هفت کوچک و سفید زیر گردنش پیدا…دست‌هایم را بلند می‌کنم. با چشمک سوم، اول چین پیشانی‌اش باز می‌شود، بعد گونه‌ها جمع… و دست آخر لب‌هایش از هم باز… «مسخره، عوضی، نکبت…» و فحش‌های دیگر و پشت سر هم. تو اتاق که می‌آید، هفت کوچک و سفید بزرگ می‌شود، سد.. هوف..

پاراگراف بعدی این متن در مورد این بحثه که زن نگرانه که مرد سرما بخوره و نظرش که «دوست ندارم خیس از خانه بیرون بروم». سانسورچی رو نمی دونم ولی من مطئن هستم که اول با کنار رفتن شال، شکاف پستان دیده شده، بعد لب ها برای بوسه جمع شدن و بعد باز شدن و اون هفت سفید زیر گردن توی اتاق بازتر شده و بعدش دوش و نگرانی از سرما خوردن (:

البته مطمئنا با یک رمان اروتیک طرف نیستیم. کتاب شب ممکن یک داستان – برای من – یک داستان پیچیده با شخصیت هایی در هم گره خورده است که مثل همه نمونه‌های مشابه‌اش من رو یاد این می‌ندازه که نویسنده از سطحی بالاتر رفته که بهش اجازه می ده رمان های جذاب بنویسه اما هنوز به جایی نرسیده که برای ایجاد جذابیت مجبور نباشه موقعیت های خیلی عجیب و دور از ذهن خلق کنه. محمد حسن شهسواری داستانی جذاب طرح کرده که اگر بر خلاف من ذهن‌تون بتونه آدم ها رو یادش بمونه و صحنه‌های مقطع رو به هم پیوند بزنه و بفهمه هر فصل از زبون کدوم یکی شخصیت گفته شده، ازش لذت خواهید برد اما خب ظاهرا نویسنده هنوز راه داره تا بتونه بدون ایجاد فضاهای دور از ذهن و غیرقابل تصور در جامعه ما، رمانی اجتماعی بنویسه که جذابیتش نفوذ به عمق روابط باشه.

جالبترین بخش این کتاب برای من دیدن این بود که در سال ۸۸ و حین قدرت مطلق دوست سابق دوستان، چطور رمانی چاپ شده که توش یک زن برای اینکه ماشینی مدل بالا به دست بیاره اینطور توصیف شده:

سمیرا تقریبا تا وسط خیابان رفته بود و خودش را یک‌بری گرفته و کم کم داشت در آن شب برفی، راه بندان درست می‌کرد. از دور که می‌دیدمش، تنها، و آن طور کنار خیابان که اندازم لاغر مثل مارش را توی ویترین گذاشته بود، با آرایش و لباس‌هایی که از تو داشت، فکر می‌کردم راه‌بندان حقش است. بیشتر از این هم حقش است. طره‌های نمناک مو به صورت سرخش چسبیده بود و چشم‌های سیاهش، نور چراغ ماشین‌های را که از روبرو می‌امدند، منعکس می‌کرد. پالتو آبی‌اش دویده بود توی سفیدی برف. سرخی لب‌ها و صورتش با زبان حتما داغی که گاهی به لب پایین می‌کشید، سرما را پس می‌زدند تا دایره‌ی سرخ و گرمی بسازند، تا دست‌های انبوهی برای گرما گرفتن به طرفش دراز شوند.

متاسفانه ویراستار نشری مثل چشمه هم هنوز به شیوه اشتباه از «ی» برای عبارت‌هایی مثل «دایره‌ی سرخ و گرم» استفاده می کنه شدیدا توی ذوق می زنه و همراهی اش با جملات طولانی و نامنوس و گاهی پر طمطراق در شرح روابط پیچیده نویسنده ها و روسپی ها و هنری ها و … خوندن این رمان رو برای من کمی سخت می کنه ولی کماکان توصیه ام اینه که کتاب خوبیه برای خوندن؛‌ حتی اگر سبک چیزی که من معمولا می خونم نباشه.

به یک دوشنبه دیگه آخر ماه رسیدیم و زمان لینک های شاد دوشنبه‌ها. در این پست آدم هایی که دوست داشتن پروژه شون دیده بشه حضور دارن. این سیستم رایگان و دوستانه است و دلیلش اینه که اگر ما به همدیگه کمک کنیم، جامعه بهتری خواهیم داشت. اگر علاقمند هستین معرفی بشین به jadijadi روی جیمیل خبر بدین.

صورتی تصویری

• پروژه جالبی هم شروع شده برای رسوندن آفلاین فایل های صوتی تصویری به آدم ها از طریق ماهواره! هم دونستن در مورد تکنولوژی اش جذابه و هم دریافت کردن فایل های باحال آفلاین و بعد پخش کردنشون. تلگرام پروژه توشه، توییتر توشه و اینستاگرام توشه.
• یک ایده خوب هم پادکستی است که مقاله های بلند و جالب رو به فارسی تعریف کنه. چیزهایی مثل چگونگی عملیات فراری دادن یک زندانی تا ماجراهای فرار ال پاچو و روایت معدنچیان محبوس شیلی. پادکست کانال بی رو در ساوندکلاود و فیسبوک پیگیری کنین. به نظر من یکی از بهترین پادکست های فارسی است که شنیده ام، البته معلومه که در سبک خودش.

پروژه‌ها بزرگتر

• دوستان اسکن کیو تی هم لطف کردن یک نمونه از دستگاهشون رو بهم دادن (: یک جور مقوای جالب دگمه دار که وقتی تا می شه تبدیل به محفظه ای می شه با یک سوراخ در بالا که اجازه می ده مدارک رو بذارین پایین و بی دردسر جابجایی و لرزش و … دگمه عکسبرداری گوشی رو فشار بدین و کاغذ بعدی رو بذارین.
• سایت ملیون هم یک سایت «سه بعدی» با تکنولوژی وب جی ال است که احتمالا می خواد به یک مال مجازی تبدیل بشه. سر زدن به ملیون بخصوص اگر وب جی ال تجربه نکردین باحاله.
• سایت بحث روز هم که از اسمش معلومه چیکاره است: جایی برای بحث کردن در مورد موضوعات مورد بحث روز (: تازه راه افتاده و در اول راهه و امیدوارم مسیر خوبی رو پیش بره.
• یکی از چیزهایی که من دلیل نبودنش رو درک نمی کردم این بود که بین اینهمه نمونه ایرانی خارجی‌ها، چرا کسی سراغ ۹گگ نرفته و چرا کسی چیزهای فانی که توی اینهمه گروه تلگرام دست به دست می شه رو نمی ذاره روی یک سایت که بشه سرچ کرد و … دوستان هات اسپات چی اینکار رو کردن. معلومه پیچیدگی هاش چیه ولی خب نتیجه اش ممکنه خیلی مثبت باشه.

پروژه‌های شخصی

• میلاد هم وبلاگی رو شروع کرده در مورد زبان برنامه نویسی آر امیدوارم جدی پیش ببره. آر زبان جالبیه برای کارهای آماری و علمی.
• و من مدتی پیش در مورد باگ شیما نوشته بودم، صدرا یک روتین کوتاه نوشته که در پی اچ پی این مشکل رو حل می کنه و روتین شیما رو روی گیت هاب گذاشته.
• آهنگ های رادیو گیک رو دوست دارین؟ وبلاگ گیک موزیک بلاگ آی آر سعی کرده اونها رو یکجا جمع کنه!

تلگرام

• یکی از دوستای خوبم هم یک کانال لینوکسی شروع کرده به اسم نکات لینوکسی و توش از پایه در مورد لینوکس می نویسیه. اگر علاقمند هستین خوبه عضو بشین. البته به نظر من این چیزها باید تو وب باشه نه تو چت ولی خب .. ایران است و فیلترینگ و داستان هاش. کانال لینوکس نوتز منتظر شماست.
• یک گروه خوب تلگرامی هم گروه پاد کچ است که به شکل منظم بقیه پادکست های خوب رو بازنشر می کنه. البته رادیو گیک رو فقط در صورت انتشار شماره جدید منتشر می کنه، هرچند که به نظر خودم شماره های ویژه واقعا تاریخ ندارن. ولی خب مهم اینه که چیزهای خیلی خوب خیلی زیادی داره و دنبال کردنش هیجان انگیزه.

بازار کار

• شرکت وادا که میزبان ما توی جشن انتشار گو بود (همچین شرکت باحالیه!) دنبال یک لینوکس ادمین نسبتا حرفه ای می گرده. کسی که بتونه کار رو دست خودش بگیره و حداقل چند سالی سابقه داشته باشه. بیشتر کارها دبیان است ولی انتظار می ره یک آدم حرفه ای بتونه هر چیز جدیدی رو با داکیومنت خوندن یاد بگیره و پیش ببره. محیط کارش دوستانه است، با فرود همکار می شین و مدیرها هم خوبن و ساعت کاری هم انعطاف پذیره. اگر مدیر سیستم لینوکسی هستین و devops و علاقمند یک محیط باحال، برای اپلای کردن ایمیل بزنین به jobs@vada.ir
• تیم آیرین (واقع در شیراز)، محصولاتی در حوزه وب و ویدیو با تعداد مخاطبین بین المللی بالا توسعه می ده و گفته که سال جدید، پروژه هایی با چالش های شیرین و لذتبخش توسعه خواهد که نیاز به نیروهایی آشنا به مهارت های Java Script , HTML , CSS یا PHP, WordPress داره. خیلی روی حرفه ایی بودن تاکید ندارن، هرچند که اگر باشین، عالی تره. تماس بگیرین با hiring@airinmedia.com

پانیدا این هفته از توی یه قفس دراومد و وسط دودها چیزی در مورد «جدایی» و «مرداب حقیقت» خوند؛ نزدیک به راک. به نظر من قشنگ هم بود. سندی هم بعد از اینکه اضافه می کنه که پانیدا تنها کسی است که کمی پیشرفت کرده، چیزی در این مضمون بهش می گه:

ما ایرانی ها ملودی های شرقی دوست داریم. حالا اگر ما موسیقی راک گوش بدیم و برگردیم تو خونه و شجریان بخونه دلمون آرامش پیدا می کنه و شاید اشک بریزیم. موسیقی شما ایرانی نیست و غربیه و برای جامعه ایرانی زیاد کار نخواهد کرد. ممکنه یکی دو آهنگ کار کنه ولی مثل حباب از بین می ره.

این بحث مستقیم خطاب به سندی نیست بلکه سندی مثالی است برای شکل استدلال اشتباه که خودم هم بارها درگیرش می شم. مطمئنا سندی منظور دقیقش اینه که «احتمال موفقیت این موسیقی در ایران پایین است» ولی خب جمله بندی «ما ایرانی ها ملودی شرقی دوست داریم. […] موسیقی شما ایرانی نیست و غربیه و برای جامعه ایرانی زیاد کار نخوهد کرد […] مثل حباب از بین می ره»؛ مستقل از اینکه اصولا سندی چقدر از جامعه امروز ایران درک داره، این سوالات رو به پیش می کشه:

• آیا همه ایرانی ها یک جور هستن؟ ایرانی ای نداریم که از شجریان یا موسیقی شرقی خوشش نیاد؟
• اگر همه هم موسیقی و ملودی شرقی بخوان ولی یک نفر بخواد راک پانیدا رو گوش بده، مشکلی هست؟ آیا همه باید مثل هم باشن؟
• اگر «همه ملودی شرقی می خوان» منتج بشه به اینکه «ملودی غربی کار نمی کنه پس نباشه» که خب اصولا «همه ملودی شرقی می خوان» رو بی معنی می کنه. من نمی تونم کل مخالفانم رو خاموش کنم و بعد بگم «دیدین همه با من موافقن؟» (:
• آیا من باید سعی کنم مثل همه باشم؟ ده تا مثل شجریان داریم و مطمئنا پانیدا نمی تونه رقابت زیادی باهاشون بکنه اما یک خواننده راک ممکنه تو گروه علاقمندان راک کلی هم مشهور بشه.

استدلال های بالا عملا در دو قسمت هستن:

استدلال اشتباه «جامعه ما فلان است پس…»

هر استدلال به شکل «جامعه ما فلان است پس فلان فرد باید …» اشتباهه. وضع وقتی بدتر می شه که کل قدرت از فلان حمایت کنه و هیچ کس نتونه نسبت به بهمان تبلغ مثبت کنه یا بسنجه که چند درصد مردم واقعا ایکس رو می خوان.

بهترش رو می شه اینجوری گفت که لازمه حساس باشیم اگر جایی دیدیم که بدون آمار و ارقام همه جامعه رو یکی می کنن و میگن همه جامعه ایکس رو می خوان – بخصوص اگر خودشون مدعی نمایندگی ایکس باشن. بایدحساس باشیم اگر جایی دیدیم سر چهارراه پلیس اخلاق با هر انحراف از ایکس مبارزه می کنه. اگر جایی دیدیم کل سیستم آموزش و پرورش در دفاع از ایکس بنا شده. اگر دیدین هیچ رسانه ای در مخالفت با ایکس آزاد نیست. اگر به شما گفتن هر انحراف از ایکس مجازات های وحشتناک و عیجب غریب داره و غیره و غیره و از همه مهمتر تا وقتی هیچ کس حق نداره بسنجه که اصولا مردم ایکس رو می خوان یا نه. در این شکل احتمالا ایکس خودش می دونه که ایگرگ در بحث آزاد برنده است (:

نمی شه من ادعای مبهمی بکنم که همه طرفدار من هستن و بعد به هیچ مخالفی اجازه حرف زدن ندم. سندی اینکار رو نکرده ولی در جامعه خیلی زیاد می بینیمش. اگر قراره از عرف حرف بزنیم باید مردم آزاد باشن که چیزی که می خوان رو انتخاب کنن و بعد عرف رو مشاهده کنیم نه اینجا بسازیم. عرف یک چیز دستوری نیست بلکه با مشاهده نمونه ها عرف رو تشخیص می دیم.

‌ نمی شه گفت هیچ کس حق نداره آیفون استفاده کنه و هر کس اسم از آیفون بیاره می ره زندان، بعد توی رسانه اندرویدی و انحصاری خودم مدعی بشم که «توجه کنید که هر جامعه ای در جهان مختصاتی داره و جامعه ما یک جامعه اندرویدی است و در این جامعه که مردمش همه اندروید دارن، استفاده از آیفون بخشی از عرف پذیرفته مردم نیست و طبیعتا مخالفت با عرف، تبعاتی رو برای فرد منحرف داره.»

استدلال اشتباه «مثل همه باش»

و آیا حتی اگر «اکثریت ایکس رو دوست دارن» من برای موفقیت تجاری باید برم سراغ «ایکس»؟ اگر هم فرض کنیم سندی از جامعه ایران نظرسنجی کرده یا بررسی انجام داده و دیده در سال ۱۳۹۵ هنوزم اکثریت قریب به اتفاق دنبال ملودی های شرقی هستن، آیا پانیدا برای موفقیت باید شرقی بخونه؟ این بستگی داره هر کس بخواد کجا بایسته و چکار کنه. توی همین مسابقات چند نفر شرقی یا پاپ های مرسوم رو می خونن؟ چقدر ممکنه مردم شجریان، چاوشی، یگانه، … رو ول کنن و پانیدا گوش بدن؟ به جاش اگر پانیدا سبک خیلی خاصی از راک رو بخونه احتمالا تک تک طرفدارهای اون شاخه از راک پانیدا رو خواهند شناخت و گوش خواهند کرد و کنسرت خواهند رفت (حالا به فرض کشور آزاد). متوسط و مرسوم و مثل همه بودن هیچ وقت برای کسانی که می خوان موفقیت جدی کسب کنن توصیه نمیشه. مطمئنا نکته بسیار کوچکتری نسبت به نکته قبلی است ولی خوب بود گفته بشه.

نکته جایزه: هیچ اسکاتلندی واقعی…

حالا که ا اینجا با ما هستین به این مکالمه هم گوش بدین:

توی یک بار یک اسکاتلندی خبری در مورد یک انگلستانی می خونه که سه تا بچه رو کشته. این مرد به بغل دستی اش می گه:
– مردم انگلیس خیلی عجیبن… یک اسکاتلندی هیچ وقت چنین کاری نمی کنه!
فرد بغل دستی بهش جواب می ده:
– واقعا؟ همین پارسال نبود که تو اخبار بود که یک اسکاتلندی سه تا بچه رو کشته بود؟
– بله بله.. منظورم اینه که «یک اسکاتلندی واقعی» هیچ وقت چنین کاری نمی کنه.

این سبکی از مغالطه منطقی است که بهش می گن هیچ اسکاتلندی واقعی. وقتی فقط ایکس حق داره تبلیغ کنه و ایگرگ همیشه حذف و زندان می شه و من می گم «همه جامعه ایکس رو می خواد»، معمولا صدایی هم اگر از ایگرگ ها به گوش برسه سریع می گم «همه اعضای اصیل، شریف، بینا، پاک، … جامعه این رو می خوان» و عملا با مبهم کردن گروهم، هر مخالفی رو کلا از گروه بیرون می ذارم.

مرتبط:
– وقتی امین می گه «حالا ببین اگر من تو ایران بودم…»

امین روز پنجشنبه می گفت از اینکه آدم ها اینهمه بهش علاقه دارن متعجب شده. حرف‌هایی با این مضمون:

می دونستم که استیج خیلی بیننده خواهد داشت ولی فکر نمی کردم دیگه اینطوری همه علاقه نشون بدن. من استقبال بی نظیری دیدم از صفحه ام و شبکه‌های اجتماعی. تازه الان تو ایران نیستیم؛ فکر کنین اگر ایران بودیم چقدر مردم هیجان نشون می دادن به کارهام.

ما توی فارسی اصطلاح سکسیستی‌ای داریم به اسم قحط الرجال که به این اشاره می کنه که در شهر کورها، یک چشم پادشاهه یا مثلا چو بیشه تهی ماند از نره شیر، شغالان درآیند آنجا دلیر. ایده عجیب امین که اگر مسابقات استعداد خوانندگی یا رپ‌ کردن به جای انگلیس توی ایران بود دیگه چقدر طرفدارهاش بیشتر می شدن شبیه ایده عجیب اصلاحاتی‌ها است که می گن «اگر انتخابات آزاد بود و رد صلاحیت نداشتیم ببین چقدر مردم به ما رای می دادن».

به راحتی می شه تصور کرد که اگر همین مسابقات توی ایران آزاد انجام می شد، منطقا امین اصولا حتی امکان شرکت در مرحله دومش رو هم پیدا نمی کرد. اگر شرایط برابر بود یعنی منطقا کسانی مثل هیچکس، مروارید، لیتو (با آهنگ پنگوئن مثلا!)، سوگند، یاس و از اون بالاتر هزاران نفری که رپ می کنن ولی تو این شرایط دیده نشدن هم توی مسابقه بودن و اصولا صحنه به امین نامی نمی رسید که سعی کنه با آهنگ ایران و لر و بلوچ و ارمنی و شمالی و … رای جمع کنه (:

از اونطرف فرض کنین انتخابات در ایران «آزاد» بود. احتمالا رای های سیستم حاکم بدون داشتن تبلیغات انحصاری و بودجه حکومتی و … از ۲۰ به حدود ۱۰ یا ۱۵ درصد می رسید ولی مطمئنا رای های «اصلاح طلب‌ها» خیلی خیلی کمتر می شد. معلومه که اگر یک سیستم قبلا مشخص نمی کرد مردم به کی اجازه دارن رای بدن و به کی اجازه ندارن رای بدن، در کنار افرادی مثل حسن خمینی (در نقش نوه امام) و خاتمی (که هشت سال رییس جمهور بود) و غیره آدم های بسیار معتبرتری هم وارد بازی می شدن و احزاب بالاخره واقعیت پیدا می کردن و حرف هایی رو میزدن که مردم واقعا بهشون علاقمند هستن و گوشه‌هاییش رو در افق های محو اصلاح طلبی می بینن. این آزادی انتخابات احتمالا اصولا اصلاح طلب های فعلی رو از میدون خارج می کرد و بخش عظیمی از ۵۰٪ رای خاموش و ۲۵٪ رای به اصلاحات تقسیم می شد بین احزاب پیشرو در سطوح مختلف.

ایده اینکه «حالا ببین اگر من تو ایران آزاد رپ می کردم چقدر طرفدار داشتم» همونقدر ناکارا است که «حالا ببین اگر انتخابات آزاد بود اصلاحات چقدر رای داشت». اگر شرایط آزاد و برابر بود اصولا فرصت خاصی به این دو دوست نمی رسید. نه اینکه الان بد باشن ولی به این معنی که آزادی و برابری به ضرر شخصی‌شون کار می کرد نه به نفعشون.

استیج درس های زیادی داره؛ حتی اگر اول هر بحثی در موردش بگیم «من که نمی بینم ولی…»

مرتبط:
– درس هایی از استیج: وقتی سندی می گه پانیدا غربیه ولی ما ایرانی ها ریتم شرقی دوست داریم

مسوولین شهر سیدنی استرالیا امیدوارن با کاندوم پوش کردن ستونی که در سال ۱۸۵۷ به یادبود اولین سیستم فاضلاب سیدنی علم شده، پیامی محکم و استوار به آدم ها بفرستن. این کاندوم ۱۸ متری به شهروندهای سیدنی یادآوری می کنه که اصلی ترین روش پیشگیری از بسیاری بیماری های جنسی، استفاده از ابزاری بسیار ساده به نام کاندوم است. در یک جامعه سالم کاندوم نه شرم آوره نه ضایع بلکه چیزی است برای فان، چه روی اوبلیسک شهر چه توی خونه ها و هر جایی که لازمه باشه.

بالاخره از هفت خان پیدا کردن یک ماشین فیزیکی یا مجازی و انواع پیچیدگی‌های پرداخت گذر کردین و قراره دیستروی مناسب برای نصب کردن روی سرور رو انتخاب کنین. انتخابتون چیه؟ خیلی ها می گن آرچ مال آدم های خفن است، بعضی ها سراغ چیزهایی می رن مثل ردهت یا حتی اوراکل. اما واقعا کدوم توزیع برای ما بهتره؟ جواب اینه که:

لینوکس تنوع داره دقیقا به این خاطر که آدم ها و نیازهاشون تنوع دارن. هر کس ممکنه از چیزی خوشش بیاد و چیزی براش بهتر باشه. جواب نهایی در این مورد وجود نداره!

خب قبول! ولی اکثریت نیازهای ما با چه چیزی جواب داده خواهد شد؟

اولین سوال: دب یا آر پی ام

اولین نکته در انتخاب یک توزیع برای سرور اینه که شما می خواین از مدیر بسته های دبیانی (فایل های deb و دستورات apt) استفاده کنین یا ردهتی (فایل های rpm و مدیر بسته های yum یا dnf). این تا حد زیادی یک سلیقه و تجربه شخصی است. اکثر ما روی دسکتاپ با توزیع‌های مبتنی بر دبیان (مثلا اوبونتو یا مینت) شروع می کنیم و در نتیجه روی سرور هم اونها برامون راحتتر هستن. در مقابل شرکت های بزرگی مثل اوراکل و ردهت و سوزه توزیع سرور خودشون رو مبتنی بر rpm عرضه می کنن و اگر وارد دنیای حرفه ای بشین، بیشترین چیزی که می بینین اینها هستن. این انتخاب بین rpm و deb قدم اول شما برای رسیدن به توزیع مورد نظر است و تفاوت عجیبی هم با هم ندارن. البته من شخصا در کارهای شخصی (مثلا وب سرور خودم) سیستم های مبتنی بر دبیان رو ترجیح می دم و در سیستم های تجاری اداری (مثلا بانک یا مخابرات) سیستم های rpm رو.

دبیانی‌ها

در این بخش همونطور که از اسم بخش پیدا است، سیستم اصلی دبیان است. البته اوبونتوی سرور هم رقیب بسیار خوب و مناسبی به حساب می‌یاد. هر دوی این توزیع ها نسخه‌هایی با پشتیبانی طولانی مدت و تمرکز روی پایداری دارن که باعث می شه در این حوزه انتخابی بسیار مناسب باشن. من اگر بخوام روی سروری که مربوط به کارهای خودم است یا کنترلش با منه حس توی خونه خودم بودن داشته باشم، روش یا دبیان استیبل نصب می کنم یا اوبونتوی سرور LTS. اولی برای کارهای جدی تر و دومی برای کارهای فان تر.

آر پی امی‌ها

مطمئنا رقیب بلامنازع دنیای rpm برای سرورها، ردهت و لینوکس rhel است ولی ردهت یک شرکت تجاری و آمریکاییه که نصب کردن و ساپورت و آپدیت صحیحش نیاز به اشتراک و غیره داره. من اگر بخوام روی یک سرور کار کنم که بعدا قراره تحویل کس دیگه ای بشه – بخصوص در حوزه صنایع و تجارت های بزرگ مثل بانک و مخابرات – حتما انتخابم نمونه آزادتر ردهت یعنی سنت او اس است. در حال حاضر سنت او اس ۷ آخرین و مرسوم‌ترین نسخه است.

بقیه لینوکس‌ها

مطمئنا توزیع های گنو/لینوکس‌ زیاد دیگه ای هم برای سرور موجود هستن و هر کدوم رو به هر دلیلی که استفاده کنین خوبه – حتی کنجکاوی! توی این نوشته کوتاه فقط به چیزهای مرسوم اشاره کردیم ولی خیلی وقت ها اتفاقات خوب با رفتن از راه های کشف نشده اتفاق می افتن! هرچند که دو نکته دیگه باید قبل از پایان متن گفته بشه.

آرچ؟!

نصب آرچ سخت نیست ولی نیاز به کمی انگلیسی دونستن، حوصله و پهنای باند داره و به همین دلیل برای بعضی ها دور از دسترس به نظر می رسه. اسمش هم جور جالبی توی دهن میچرخه و در نتیجه وقتی کسی می شنوه یکی دیگه با آرچ کار می کنه معمولا احساس رعب می کنه؛ چیزی که می تونیم اسمش رو بذاریم وهم آرچی! این وهم مثل هر ترس دیگه در انسان‌ها باعث یک کشش و علاقه هم می شه و در نتیجه گاهی آدم ها در مقال چیزی که ازش می ترسن / می ترسیدن اونقدر خاشع می شن که می گن حتی دوستش دارن و به پرستش و اظهار ارادت های های بیجا هم می رسن. مثلا در دنیای گنو/لینوکسی این داستان، آرچ رو روی سرور نصب می کنن!

یکی از بهترین نقاط قوت آرچ در دسکتاپ، یکی از اصلی ترین نقطه ضعف های اون روی سرور است: غلطان بودن. غلطان بودن؛

1. غلطان بودن باعث می شه سیستم خطرناک‌تر آپدیت بشه. نمی گم آرچ غیرپایدار است ولی اصولا از یک سیستم غلطان نمی شه انتظار پایداری صد در صد داشت چون به هرحال بسته ها با سرعت به آخرین نسخه ها آپدیت می شن و خطر همیشه در کمینه!
2. غلطان بودن باعث می شه شما مطمئن نباشین که سیستم روی چه نسخه ای از هر لایبری یا نرم افزار ایستاده. اگر من دبیان پایدار نصب می کنم می دونم که پی اچ پی من روی فلان نسخه است و تغییر هم نمی کنه ولی در یک سیستم غلطان در هر مورد باید با دست مشخص بشه که می خوایم فلان بسته در فلان نسخه باشه. این روی سرور خطرناکه چون ممکنه سازگاری نرم افزارها یا نیازهای زیرساختی اونها به نسخه های خاص رو به هم بزنه.

البته معلومه که همه اینها قابل پیشگیری هستن ولی حرف اصلی اینه که به خاطر هیجان نباید آرچ رو روی سرور نصب کرد.

بی اس دی چی؟

بی اس دی ها مطمئنا یکی از بهترین گزینه‌ها برای وب سرورها هستن. اگر می خواین اونها رو تجربه کنین یا اگر باهاشون تجربه دارین برای وب سرور به شدت پیشنهاد می شن ولی حواستون باشه که مشکل اصلی اونها در مقایسه با لینوکس اینه که کمتر مرسوم هستن و ممکنه برای پیدا کردن منابع یا برنامه های سازگار و غیره به مشکل بیشتری بربخورین. به هرحال بررسی بی اس دی ها خارج از محدوده این مقاله است.

نکته جایزه!

حالا که تا اینجا اومدین و نتیجه رو دیدین که به شکل عمومی دبیان استیبل، اوبونتو سرور LTS و سنت او اس گزینه های مرسوم برای نصب روی سرورها هستن، این رو هم اضافه کنم که بسیار از نرم افزارها و شرکت های تجاری مهم، لینوکس خودشون با تنظیمات ریز و دقیق خودشون رو به شما تحمیل می کنن. مثلا اگر برنامه انتقال اسمس رو از فلان شرکت لهستانی بخرین حتما به شما می گه که این برنامه باید روی سنت او اس ۶ و مای اسکوئل ۴ اجرا بشه چون اونجا تست و بررسی شده. معمولا در کارهای حرفه ای اینطوری نیست که شما یک سیستم عامل رو کاملا مستقل از برنامه های روش انتخاب و نگهداری کنین. من توی آفریقا با زیمنس کار می کردم و تقریبا همه سرورها، گنو/لینوکس سوزه بودن؛ چرا؟ چون آلمانی است و شریک استراتژیک شرکت زیمنس (: