جادی بیا فرض کنیم می‌خوایم یه پادکست بسازیم که توش قراره یه کتاب یا مجله رو معرفی کنیم. کتابِ مذکور هم از همون کتاباییه که جمله‌ی «تمام حقوق برای ناشر محفوظ است.» رو نوشته اولش. چقدر از این کتاب رو می‌تونیم تو پادکستمون بخونیم از لحاظ «قانونی»؟ این فرض رو هم در نظر بگیر که دسترسی به ناشرش مقدور نیست برامون.
حالا بیا فرض کنیم قسمتی از یه آهنگ رو که یه تهیه‌کننده با مقاصد تجاری منتشرش کرده رو می‌خوایم برای استفاده و معرفی تو پادکستمون بیاریم. از این چقدرش رو می‌تونیم استفاده کنیم؟ یا اصلن می‌تونیم استفاده کنیم؟ یه آهنگ که به صورت رایگان توسط ناشرش پخش شده (مثلن محسن چاووشی به‌صورت تک‌آهنگ داده بیرون و تکلیف قسمت NC و ND لایسنسش معلوم نیست) چی؟ در مورد قسمتی از فیلم که به‌صورت صوتی پخشش می‌کنیم هم نظرتو بگو.
آخرشم اینکه میشه بگی خودت صداها و افکت‌هایی که می‌خوای رو از کجا میاری برای پادکست‌هات؟ و چقدر رعایت می‌کنی قوانین (بعضن دست‌وپاگیر و غیرمفید) رو راجع به حق مالکیتشون؟
سلام
به شکل خلاصه باید بگم که چیزی هست به اسم استفاده عادلانه یا fair use که به آدم ها اجازه می ده به دلایل عادلانه چیزها رو استفاده کنن – مثلا برای نقد، بررسی، …. و خب دقیقا همونی است که بعضی از دزدها استفاده می کنن و به اسم «نقد فیلم»کل فیلم رو نشون میدن و فقط وسطش هی حرف می زنن (: این قانون اجازه می ده من بخش هایی از موزیک یا کتاب رو پخش کنم یا استفاده کنم. قانون نسبی هم هست و بستگی به هیات منصفه داره که تشخیص بده فلان آهنگ وسط پادکست من استفاده منصفانه است یا سوء استفاده و نقض کپی رایت و در کشورهایی هم دقیقا گفتن اینقدر دقیقه یا این شکلی. در مورد اینکه آیا من حق دارم یک آهنگ کامل رو آخر پادکستم پخش کنم برای سرگرم کردن شنونده ها، نظری ندارم و نمی دونم از نظر حقوقی جزو استفاده منصفانه است (غیرتجاری؟) یا نه و همین سوال رو هم دارم در مورد مثلا یک ایستگاه رادیویی که موزیک یک خواننده رو پخش می کنه یا دی جی ای که توی پارتی از کسی موزیک می ذاره. بحث حقوقی اینها رو نمی دونم که مثلا من حق دارم توی نمایشگاه نقاشی ام موزیک ملایم فلانی رو به شکل سی دی بخرم و پخش کنم یا نه.
در مورد مشخص نبودن لایسنس که منطقا هر کس هر کاری می خواد می تونه بکنه – یعنی اگر طرف نگفته باشه این تحت فلان کپی رایت است ، هر استفاده یا مجازه. برای همین اصلا کپی لفت درست شد که بگیم «استفاده از این اثر آزاده ولی تحت این شرایط که اگر تغییر دادین بازم محصول آزاد باشه و بگین کار کی است و …»
و در نهایت من از سایت freesound.org و ساوندکلاود استفاده می کنم که تو اولی صداها آزاد هستن و دومی الزاما نه. در مورد کپی رایت هم معتقدم روش درست رعایت کردن خواست کسی است که محصول رو تولید کرده یا مبارزه واقعی و من که معتقدم کپی لفت و آزادی بهتره باید تبلیغش کنم و کارهای خودم رو تا حد ممکن کپی لفت بدم. نقض کپی رایت یک محصول و استفاده شخصی نه کار درستی است نه مبارزه ولی خب منم گاهی انجامش می دم بخصوص در مورد موزیک آخر (اگر گذاشتنش غیرقانونی باشه).
در ضمن! چون این سوال/جواب خوبیه می ذارمش تو سایت شاید از دوستان نظرات بهتری بگیری (:
جادی
دو نکته:
۱- مطالب قبلی در مورد کپی رایت بخصوص مطالب هفته کپی رایت رو نگاه بنداز
۲- دقت کن که من متخصص حقوقی کپی رایت نیستم، در کامنت ها هم همین مساله رو در نظر بگیر و هر چیز می خونی رو اگر لازمه با قانون و بالاتر از اون با عقل سلیم بسنج (: