امروز بیست و هشتم سپتامبر روز جهانی فعالیت برای دسترسی به سقط جنین آگاهانه، قانونی و امن است. در ایران طبق معمول ما شل کن سفت کن خاصی در این مورد هم داریم. از یکطرف جزو کشورهایی هستیم که سقط توش می تونه تا حدودی قانونی اتفاق بیافته (و در نتیجه انواع غیرقانونیاش هم راههای راحتی برای انجام در شکل قانونی پیدا میکنن) و ار اونطرف یکهو موضعگیریهای تندی علیهاش داریم. فیلمهامون هم تقریبا همین هستن و برای دراماتیک کردن شرایط سقط جنین رو چیزی عجیب و غریب نشون میدن که زنها رو عقیم میکنه یا خانوادهها رو از هم میپاشه یا تحت اجبار مردی است که نمیخواد آبروش با بودن یک بچه اضافه در جهان بره (: اکثر این تصورات از واقعیت جامعه خیلی دور هستن. البته ما توی ایران اجازه تحقیقهای تحقیقهای مستقل نداریم ولی میشه به چند نکته در سطح جهان و ایران اشاره کرد.
افسانه اشتباه: سقط جنین خطرناک است
توی فیلمها و توی باورهای عمومی دائما تکرار میشه که سقط همراه با از بین رفتن رحم و ناتوانی در بچهدار شدن مجدد است و نهایت کارش بیمارستان و از دست دادن سلامت. این واقعیت نداره. حتی در ایران و در شرایط غیرقانونی هم در سطح علمی سقط روشهای شناخته شده داره و حتی در ماههای آخر هم میتونه در بیمارستان و در حضور انواع پزشکهای مورد نیاز و حتی اضافی انجام بشه. تصور رفتن به یک خونه کثیف و دیدن یک پیرزن با دستکش ظرفشویی بیشتر مربوط به فیلمها است. در کشورهایی که سقط قانونی است کمتر از بیست و پنج صدم درصد سقط ها به مشکل بر میخورن. درسته که هرچقدر قانون حمایت بیشتری بکنه، سقط جنینها سالمتر و بیدردسرتر میشن ولی در بستهترین حالتها هم معمولا سقط جنینها در خونه و با قرص انجام میشن نه در یک زیرزمین کثیف با لامپ ۴۰ و ملحفههای پاره و تخت آهنی و سیخ و سنگ (:
افسانه اشتباه: سقط قتل است یا حداقل رو آزار میده
حتی در اسلام هم ایده این نیست. در اسلام معتقد هستن که جنین در مراحل اول «روح» نداره و از بین بردنش قتل به حساب نمییاد. از نظر علمی هم جنین تا هفته بیست و چهارم اصولا امکان احساس درد نداره که یکسری از تحقیقات هم این عدد رو بیسن هفته ۲۹ تا ۳۰ میدونن. استدلال اینکه «جنین انسان است» تقریبا همونقدر معتبره که «هسته سیب درخت سیب است».
افسانه اشتباه: سقط باعث مشکلات روحی زنان میشه
انسان ممکنه از هر چیزی دچار پشیمونی بشه. من الان پشیمونم که چرا به جای (یا حداقل همراه) ساختن پادکست در مورد بیتکوین، بیتکوین نخریدم (: اما سوال اینجاست که آیا میشه نشون داد پشیمونی یا مشکلات روحی ناشی از یک مساله از نظر آماری بامعنا (به شکل قابل دفاعی مرتبط با مساله) است یا نه. بعضی تحقیقات میگن ۹۵ درصد زنانی که سقط داشتن در نهایت معتقد هستن که کارشون صحیح بوده و همین تحقیق اشاره میکنه که ناراحت بودن از انجام یک کار با ایده اینکه اون کار اشتباهه متفاوت است. در عین حال گزینه مقابل «عدم سقط» نباید «عدم بارداری» باشه بلکه باید این ناراحتی با ناراحتی داشتن و بزرگ کردن یک فرزند ناخواسته مقایسه بشه.
افسانه اشتباه: مردها زنها رو مجبور به سقط جنین میکنن
اینهم یکی از تمهای استاندارد فیلمهای ما است اما طبق تحقیقات جهانی اینطور نیست و فقط در حدودا یک درصد موارد زنها مدعی میشن که مردی اونها رو مجبور به سقط کرده.
شاد باشین و خرم و آگاه و حواستون باشه که چیزهایی هست که حتی حکومت و دین هم باهاش در سطوحی اوکی هستن ولی مغزهای ما (به دلایلی مثل بیولوژی انسان تا سنت جامعه) یاد گرفتن که اونها رو بد بدونن. هیچ وقت هم اصل کلی رو هم فراموش نکنین: پیشگیری بهتر از درمان است