قبلا هم از محصولات عجیب شرکت بوستون داینامیکز نوشته‌ام و حالا اونها ویدئوی جدیدشون رو منتشر کردن از محصول جدیدشون اسپات مینی. اسپات مینی یک ربات ۲۴ کیلویی است که کاملا به شکل الکتریکی کار میکنه و با یک بار شارژ شدن میتونه تقریبا ۹۰ دقیقه کار کنه. سنسورهای زیادش بهش اجازه حرکت‌های مختلف رو میدن و ژیروسکوپش تعادلش رو حفظ میکنه. اسپات مینی میتونه به شکل مستقل کارهایی رو بکنه اما فعلا برای کارهای پیچیده‌تر نیازمند هدایت سطح بالا توسط انسانه.
دقیقه ۱:۲۵ تا ۱:۳۰ حتی بعد از چند بار دیدن هم یک «اووخخخ» از من در میاره که هم خطرناکه، هم ترسناک هم نوید بخش هم استرس آور؛ این اوخ برای من یعنی تفاوت بین موجودی که ما بهش می‌گیم جاندار و با احساس و موجودی که ما بهش می‌گیم بی جان و بی احساس خیلی داره به هم نزدیک میشه.
از وقتی در نارنجی مرحوم در مورد گیک ها نوشتم، کسانی که خودشون انگلیسی می خوندن و خوشبختانه دارن بیشتر می‌شن دائم می‌پرسن:
فرق گیک و نرد چیه؟ من نرد هستم یا گیک؟
از نظر من اصلا مهم نیست فرقشون چیه، مهم نیست من کدومم و مهم نیست شما کدوم هستین (: اینها اسم و برچسب هستن و اتفاقا از نظر تاریخی عبارت‌های منفی‌ای بودن که ما خودمون مثبت برداشتتون کردیم و با افتخار استفاده کردیم تا رسیدیم به الان که چیز مثبتی به حساب میان. حرف اصلی من اینه که بهتره دنبال این اسم ها و برچسب ها نباشین و از کارهایی که می کنین لذت ببرین و چیزهایی که دوست دارین رو یاد بگیرین و توشون پیش برین.
اما خب سوال بالا جواب گیکی / نردی خوبی هم داره. مهندس نرم افزاری به اسم بر ستلز از پیتزبورگ حدود ۲.۶ میلیون توییت رو جمع کرده و کلمات مهم اونها رو استخراج کرده و بعد هم به دنبال عبارت های گیک و نرد گشته و جواب اونها رو هم ذخیره کرده. اون بعد سعی کرده فرمولی در بیاره که بتونه احتمال حضور گیک یا نرد رو با بقیه کلمات پیش بینی کنه و به جدول زیر رسیده:
چیزهایی مثل فیزیک و بیولوژی و کتاب و آتاری و علم و امتحان و نوروساینس و زلدا و دیتا و پانک و خوندن و … بیشتر نردی هستن
چیزهایی مثل تی شرت و یونیکس و تکنولوژی و داکیومنتری و هکرها و رزبری و مایکروسافت و اسپایدرمن و … بیشتر گیکی
و تکرار می کنم که در هیچ کدوم از این موارد تعاریف دقیق نیستن و از نظر من مهم هم نیستن. مهم اینه که ما چه خصوصیت هایی داریم وگرنه کشف کردن یک الگو و تلاش برای شبیه شدن به اون تا بالاخره اون رو به ما بگن خیلی ضایع است. چه سعی کنیم شبیه یک نرد رفتار کنیم چه سعی کنیم هیکلمون رو شبیه یک باربی کنیم. بهتره آدم کارهای سالمی که دوست داره رو بکنه و ازشون لذت ببره و بعد بقیه اگر بیکار بودن روش اسم بذارن یا به این سمت برن که مطالعه و بررسی و اسم گذاشتن روی این چیزها به شغلشون تبدیل بشه.
در شماره ۶۷ رادیو گیک یک چیزهایی رو در گوشی می گیم چون حالا دیگه همه دارن به صحبت ها گوش می دن و هر چیزی رو برای همیشه ضبط می کنن. در این شماره از هک ها می گیم، از ایده ها و از پول حروم شدن ها. با دقت گوش بدین چون در شماره ۶۷ رادیو گیک، آینده اینترفیس‌های جهان رقم می خوره!
به جای ۱.۳ میلیون دلار، اف بی آی می‌تونست با صد دلار رمز آیفون رو بشکنه، اینجوری…
خبر چند وقت پیش رو حتما یادتونه. یک آیفون که باید آنلاک می‌شد تا در مورد یک جنایت اطلاعاتی به دست بیاد و اپل که درخواست دولت رو برای کمک رد کرد و گفت همکاری نمی کنه چون به اینکار امنیت مشتریانش رو به خطر می‌ندازه و در نهایت اف بی آی که ۱.۳ میلیون دلار خرج کرد تا یک گروه اینکار رو براش بکنن. حالا یک محقق امنیت در دانشگاه کمبریج راه بسیار ارزانتری رو برای باز کردن این قفل نشون داده؛ راهی با هزینه حدود ۱۰۰ دلار و با استفاده از وسایل موجود در بازار!
سرگئی سکورباگاتوو توی این مقاله‌اش جزییات باز کردن لاک آیفون رو تشریح کرده. روشی که می‌تونست به اف بی آی کمک کنه که با هزینه‌ای بسیار کم رمز آیفون ۵سی رو باز کنن.
این تکنیک که نند میرورینگ (NAND Mirroring) نام داره قبلا هم به اف بی آی معرفی شده بود ولی اونها باور نکرده بودن که واقعا بشه باهاش رمز رو پیدا کرد و مدیر اف بی آی صریحا گفته بود که «این روش کار نمی‌کنه». نند میرورینگ نیازی به مکانیزم چندان پیشرفته‌ای نداره و به گفته نویسنده مقاله، وسایل مورد نیازش رو میشه از بازار خرید. توی تست سکورباگاتوو نشون می‌ده که چطوری یک آیفون ۵سی با آی او اس ۹.۳ روش در حال اجرا است رو باز میکنه و با جدا کردن حافظه نند از مدار تلفن، اطلاعات اون رو روی یک مدار آزمایشگاهی کپی میکنه و اینکار چطور به سادگی قابل انجام در گوشی‌های مختلف است.
در مرحله دوم این محقق با اجرای یک برنامه روی دیتای به دست اومده، سعی میکنه پسورد رو حدس بزنه. روش بروت فورس (حدس زدن کور پسوردها) تونست در حدود ۲۰ ساعت پسورد چهار رقمی رو به دست بیاره و با محاسبه‌ای مشابه برای به دست آوردن یک پسورد ۶ رقمی، به حداکثر حدود ۳ هفته زمان نیاز بود. بخشی از مقاله می‌گه:
این اولین نمونه عمومی از پروسه میرور سخت افزاری برای آیفون ۵سی است. هر مهاجمی می‌تواند با دانش کافی فنی، این پروسه را تکرار کند.
هنوز اف بی آی (که ۱.۳ میلیون دلار از مالیات مردم رو صرف این رمز شکستن کرده بود) و اپل هیچکدوم در مورد این مقاله و نمایش نظری ندادن و گفته میشه که این مکانیزم روی آیفون ۵ اس و تمام آیفون‌های ۶ که نند مشابه استفاده میکنند هم کار میکنه. در ض
مایکروسافت با گذشتن از انگولار، داکر، گوگل و فیسبوک به بزرگترین شرکتی تبدیل شده که بیشترین توسعه دهنده توش به گیت هاب پروژه‌های آزاد اضافه میکنن. بخشی از این ماجرا مربوط می شه به آژر و علاقه مایکروسافت به کلاود که در تضاد با ایده های اوایل ۲۰۰۰ است که سی ای او گفته بود لایسنس آزاد در مایکروسافت مثل یک سرطان عمل می کنه. در حال حاضر ۱۶۴۱۹ نفر از مایکروسافت به گیت لب کد کامیت می کنن. نمونه های بزرگ زامارین است و اوبونتو ویندوز ۱۰ و دات نت روی لینوکس و غیره و غیره. اما.. ماجرای لپ تاپ های لنوو رو هم بگم که روی بخشی از اونها دیگه نمی شه لینوکس نصب کرد.
آی تریپل ای یک چارت جالب اینتراکتیو درست کرده از زبان های پر کاربرد جهان. سی به رتبه اول اومده (با تمرکز روی برنامه نویسی های امبدد و آی سی ها). جاوا دوم است، پایتون سوم. بعد از اونها سی پلاس پلاس، آر، سی شارپ، پی اچ پی، جاوااسکریپت،روبی و گو. کمی حرف در مورد بعضی ها. به طور خاص اینکه سی اول شده و پایتون با رد کردن سی پلاس پلاس به سوم رسیده و ار جای سی شارپ رو گرفته. در جنگ اپل و گوگل، گو برنده شده و سوییفت به یازدهم رفته.
تیم فنسی بیر با ادعای تلاش برای مسابقات تمیز و عادلانه، سازمان ضد دوپینگ جهانی رو هک کرده و اطلاعاتش رو منتشر کرده تا نشون بده بعضی ها چطوری مدال طلای المپیک می برن! حداقل برای من مشهورترین آدم سرنا ویلیامز است که اسناد می گن انواع موارد رو مصرف کرده. من نمی دونم چطوری بهش گیر ندادن (چطو به تو گیر ندادن؟) ولی خب گروه فنسی بیر در تلاشن که جهان رو آگاه کنن!
اکسپلویت‌های منتشر شده شدو بروکرز در هفته گذشته، واقعی به نظر می‌رسن
هفته گذشته یک خبر عجیب داشت. گروه دی شدو بروکرز اعلام کردن که بخشی از «تسلیحات سایبری» سازمان سازمان امنیت ملی آمریکا رو به دست آوردن که بخشی از اونها هنوز هم روی زیرساخت‌های مهم اینترنت کار می کنن و اونها رو به خریداری که تا فلان تاریخ بشیترین بیت‌کوین رو براشون بفرسته می‌فروشن یا در اقدامی عجیبتر اگر ۱ میلیون بیت‌کوین بگیرن، اطلاعات رو عمومی منتشر خواهند کرد.
این شیوه عجیب اعلام و فروش و انگلیسی دست و پا شکسته اطلاعیه اصلی، شک‌های زیادی درست کرد. در واقع اگر شما ۱۰۰۰ بیت کوین به این گروه هکری می‌دادین و یکی دیگه ۱۵۰۰ تا، دومی برنده می‌شد و فایل‌ها رو می‌گرفت و شما کل پول رو از دست می‌دادین! از اونطرف ۱ میلیون بیت‌کوین درخواست شده، یعنی تقریبا ۶ درصد کل بیت‌کوین‌های در حال گردش در کل جهان. بررسی حساب‌های اعلام شده نشون می‌ده که تا به حال رقم واریزی بیشتر از ۲۰ بیت‌کوین هم نبوده. اما وضع احتمالا تغییر خواهد کرد.
اینترسپت جمعه مطلبی رو منتشر کرده که طبق اسناد اسنودن تایید میکنه که ابزارهای نشون داده شده به احتمال خیلی زیاد واقعا بخشی از ابزارها و تسلیحات سایبری ان اس ای هستن. حداقل اسامی ابزارهایی مثل اکسترابیکن، اپیک بنانا و جت پیلو چیزهایی هستن که قبلا ازشون حرف زده شده و امکان حمله‌های موفق به برخی ابزارهای سیسکو رو دارن. همچنین در همین هفته سیسکو هم اشکال رو پذیرفته و تقریبا همه می‌تونیم مطمئن باشیم که ابزارها واقعا مربوط به ان اس ای هستن.
برای خوندن اینکه دقیقا اکسپلویت کشف شده چیه دنبال CVE-2016-6366 بگردین ولی نکته اصلی اینه که این زیرو دی خطرناک دست ان اس ای بوده بدون اینکه در موردش به سیسکو اطلاع داده بشه. همین اتفاق از طرف فایروال فورتینت که ایرانی‌ها هم ازش زیاد استفاده میکنن افتاده. فورتینت اعلام کرده یک مشکل امنیتی با درجه خطر بالا نسخه‌های قدیمی‌تر فایروال‌هاش رو تهدید میکنه. این باگ در بافر پارسر کوکی‌‌ای است که روی برد قرار گرفته و اجازه می‌ده یک حمله کننده بتونه با فرستادن یک درخواست HTTP دستکاری شده، کنترل دستگاه رو در دست بگیره. به احتمال زیاد در زمانی خیلی کوتاه اخبار مشابهی از جونیپر هم خواهیم شنید.
فعلا اینکه این گروه هکری به کجا وابسته است مشخص نیست اما چیزی که بسیار جالب شده، افشای دسترسی‌های گسترده ان اس ای به تجهیزات زیرساخت اینترنت و داشتن تسلیحات مبتنی بر زیرودی‌هایی است که نه فقط برای همگان اعلام نمی‌شن، که حتی به کارخونه سازنده هم خبر داده نشدن.
دپارتمان دفاع آمریکا برنامه جالبی رو اعلام کرد و نتیجه خوبی هم گرفت: hack the pentagon باگ باونتی! توی این برنامه از هکرها خواسته شده بود بیان و به پنتاگون حمله سایبری کنن و به ازای هر مشکلی که پیدا کردن تا ۱۵هزار دلار جایزه بگیرن. در این برنامه ۱۴۰۰ هکر کلاه سفید (اخلاقی) حضور داشتن و حداقل ۱۰۰ حفره امنیتی رو کشف و گزارش کردن و جایزه هاش رو گرفتن. توضیح در مورد شرایط پیچیده ایران.
در اعماق
تشکر از دیجیاتو
چت بات ها
دلیل نامگذاری این شماره. گوگل و مایکروسافت و فیسبوک و اپل و آمازون دارن مسابقه می دن. مفهوم کلی. اینترفیس های آینده. مثال از خرید. مثال از پزشکی
گوگل : duo و حالا آلو (مسنجر که با هوش مصنوعی می تونه دائما بهتر بشه)
فیسبوک: واتس اپ و مسنجر
اشاره به کشمکش تاکسی رانی و اعتراض راننده ها و جایگزینی آژانس‌های و .. و خب هر شغلی زمانی از بین می ره.. ولی یا آسمان های بالای سر… اوبر گفته در شهر پیتزبورگ ماشین های خودکار آدم ها رو جابجا خواهند کرد.. کی؟ آخر این ماه ! ماشین های خودکار گوگل تا به حال میلیون ها کیلومتر راه رفتن و رانندگی خودکار تسلا هم که اخبارش جهان رو پر کرده. اشاره به امنیت احتمالی و نظم و متحول شدن مفهوم مالکیت ماشین و بحث ضرر دادن فعلی اوبر و وضع ایران و ماشین هاش! و البته جنگ جدی است. بحث گوگل و ویز و اجرای پروژه ای در این مورد که آدم های هم مسیر رو به هم وصل کنه در محدوده سیلیکون ولی که مشابه اش قبلا در جایی که بهش می گن اسراییل اجرا شده بودو احتمالا یک اعلام جنگ ملایم به اوبر و لیفت است. منبع وال استریت ژورنال حتی اضافه کرده که گوگل داره به اضافه کردن خودروهای بدون راننده اش به این سیستم ویز فکر می کنه.
از چت بات ها که گفتیم.. نکته بعدی که شاید آینده کامپیوترها باشه اینترفیس های گفتاری هستن. بازم خیلی ها توش نقش دارن. الکسای آمازون و اوکی گوگل ولی عملا شرکت های دیگه دارن کارهای بسیار متفاوت می کنن. مثلا دراپلر لبز گوشی هایی داره که فقط کمی از یک هدفون ساده بزرگتر هستن و می تونن صدای بیرون رو دریافت کنن و با یک لایه واقعیت افزوده به شما برسونن. مثلا صداهایی که نمی خواین رو کم کنن یا تک صداهایی که دوست دارین رو بیشتر کنن یا حتی مثل یک اکولایزر کار کنن. شرکت دیگه ای به اسم براگی در المان ایرفون هایی داره که موزیک پلیر دارن، قدم شمار دارن، ضربان قلب می شمرن و اینجور چیزها و خب اپل هم که در حرکت اخیرش روی آیفون هفت، هدفون کلاسیک رو کاملا حذف کرد و به سمتی رفت که توش می تونه مفهوم هدفون رو متحول کنه. دراپلر می گه زمانی تصویر اینکه آدم ها با سر پایین و در حال نگاه به یک صفحه درخشان راه می رفتن تا بفهمن کجا باید برن روی نقشه، بسیار عجیب به نظر خواهد رسید. ادعای این شرکت ها اینه که به زودی کامپیوترهای تو گوشی از کامپیوترهای رومیزی و جیبی پیشی خواهند گرفت و رابط اصلی ما با جهان خواهند بود.
نت فلیکس یک در خواست به کمیسیون مخابرات فدرال آمریکا (اف سی سی ) داده که درخواست می کنه محدودیت حجمی روی مصرف اینترنت ممنوع باشه. استدلالش هم اینه که گذاشنت این حدودیت محدود کردن کاربر است نسبت به سرویسی که خریده چون دیگه نم یتونه به راحتی دائم باهاش ویدئو پخش کنه. استدلال اینه که محدودیت حجمی یا اصولا UsageBasedPricing باعث می شه مشتری ها پهنای باند رو مصرف نکنن یا به اندازه ای که دوست دارن فیلم نبینن. کل داستان هم به قانون آمریکا برمیگرده که قراره تضمین کنه همه می تونن به پهنای باند زیاد دسترسی معقول داشته باشن. حرف نت فلیکس اینه که هر سرویس پهنای باند بالا باید حداقل ۳۰۰گیگ در ماه پهنای باند داشته باشه تا یک خانواده متوسط آمریکایی بتونن جوری که لازمه از اینترنت استفاده کنن. البته جاهایی مثل کامسکت محدودیت ۱ترابایت در ماه دارن که از این عدد خیلی بیشتره اما بعضی ها هم به عددهای کمتر فکر می کنن (اینجا یکی باید بگه مثلا شاتل ۳ گیگ می ده ((: )). تجربه مالزی و کودی رو بگم و اینکه اینترنت فعلی ما در واقع یک ارتباط شل و ول به یک سیم است که به اینترنت وصله یا وصل نیست. و البته در همین ماه خبر ایران هم این بود که«اینترنت نامحدود سقف دار شد» و اینترنت بعضی ها هم قطع می شه چون «استفاده زیاد کردن از اینترنتشون»
PARIS, FRANCE – AUGUST 22: French Education minister Najat Vallaud-Belkacem, leaves the Elysee Presidential Palace on August 22, 2016 in Paris, France. This is the first weekly cabinet meeting following the summer holidays. (Photo by Frederic Stevens/Getty Images)
وزیر آموزش فرانسه در درخواستی جالب درخواست کرده که شرکت نیانتیک، پوکیمن‌های خیلی خاص و جذاب رو از محدوده مدارس بیرون نگه داره که کسی به خاطر اونها به شکل غیرقانونی سعی نکنه وارد مدرسه بشه! البته در حال حاضر این امکان هست که مدارس درخواست بدن و کلا توشون پوکیمن نباشه ولی درخواست وزیر جالبتر بوده و از زاویه ای خاص تر: نگه داشتن غیرمحصلین در بیرون از مدارس . توضیحی هم در مورد ایران و بلاهتشون و اشاره به بحث های حقوقی
An aerial photo taken though a glass window of a Taiwanese military plane shows the view of Itu Aba, which the Taiwanese call Taiping, at the South China Sea, March 2016. REUTERS/Ministry of Foreign Affairs
چهارشنبه وزیر دفاع تایوان گفت که به گوگل درخواست دادن تا تصاویری که به گفته کارشناس ها یک ایستگاه نظامی جدید در ایتو-آبا در دریای مورد مناقشه چین است رو بلور کنه. اون گفته بر اساس اصل مخفی نگه داشتن تجهیزات نظامی و امنیت، از گوگل خواسته شده این تصاویر رو محو کنه. قبل از این درخواست یک روزنامه محلی تصاویر رو منتشر کرده بود. کمی توضیح در مورد نقش جدید تکنولوژی در دور زدن حکومت ها و دولت ها و از اونطرف آزادی های زیادش برای رشد
تبریک و تقبیح
یک تشکر داریم از صابر راستی کردار برای فونت های خوبی که طارحی و به آزادی در اختیار ما گذاشته.. بخصوص فونت وزیرکد برای برنامه نویسی
تبریک: سهامدارهای توییتر که از وقتی شایعه فروشش به گوگل تکرار شده، کلی سهامش رفته بالا
تبریک که خودمون که سنا هزینه سفر به مارس رو تصویب کرد
تبریکی هم داریم برای دارندگان پی اس ۳ که احتمالا قراره ۵۵ دلار از سونی بگیرن به خاطر آپدیت ۲۰۱۰ که دیگه نذاشت لینوکس نصب کنن رو دستگاهشون!
نامه ها
در حالی که شمال فقط یه جا نیست، اینم یکی از کلیشه هاست ، خیلی از کلمه ها تو جاهای مختلف ایران معنی متفاوت حتی بدی مثل این دارن، مثلا تو گیلان همین موس، یعنی گنجشک، که تو مازندران نمیشه گفت.
یادگیری ماشین این روزها خیلی روی بورس است. از سیستم های پیشنهاد دهنده تا تشخیص چهره و بقیه چیزها دارن به سرعت پیش می‌رن و ما گاهی ازشون عقب می‌مونیم. این صفحه فوق العاده توضیح می ده که یادگیری ماشین چطوری کار می کنه؛ با تصور و مثال. مدت‌ها پیش اینو دیدیم و جعفر خاکپور زحمت ترجمه رو کشید ولی ایمیل‌نگاری با تهیه کنندگان اصلی تقریبا بدون جواب موند و آخرش همینجا منتشرش کردیم. امیدوارم لذت ببرین و دید خوبی بهتون از این بده که کامپیوترها چطوری فکر میکنن و تصمیم میگیرن و پیش‌بینی میکنن چون لازمه ما منطق پشت هوش مصنوعی رو درک کنیم.
من داشنجوی کارشناسی نرم‌افزارم ، با کد نوشتن مشکلی ندارم اتفاقا خیلی هم دوست دارم با زبان‌های برنامه نویسی که رایج نیستن کد بزنم ، اسکریپت بنویسم .. اما یه مشکلی دارم اونم ریاضی ، پایه ریاضیم ضعیفه و تا حالا هم از ابتدایی بگیر تا دانشگاه چیز زیادی ازش نفهمیدم. میخوام خودم یاد بگیرم از بیس ، حالا از کجا شروع کنم؟ کتاب جامعی میشناسی برای ریاضی مثل فیزیک هالیدی؟
من هم گیک ریاضی نیستم. دوست داشتم بودم (: می‌دونم ریاضی شاخه‌های مختلفی داره مانند دیفرانسیل و انتگرال و جبر و هندسه. حالا کسی در وبلاگ من هست که بتونه هم جواب این دوستمون رو بده هم باعث بشه من هم چند تا کتاب جدید بخرم؟ (:
این چند وقت ماجراهای نفوذ و دزدی اطلاعات و «هک» و فروش اطلاعات مردم و غیره خیلی زیاد بود. از کسی که افشای فیش حقوقی رانتی خودش رو «نقض حریم شخصی» اش می دونه تا دزدی که توی صدا و سیما هکر معرفی می شه تا اپراتورهایی که در مقابل فروش اطلاعات کاربرانشون ساکتن و اصولا خودشون رو موظف نمی دونن حتی بگن چی شده تا ما بدونیم با کی طرفیم و سیستم بگیر و ببندی که به جای دزد اصلی و بررسی اینکه چرا یک اپراتور باید اصولا همه اطلاعات کاربرانش یک جا لو بره و … می ره کسی رو می گیره که یک بات درست کرده رو این اطلاعات و احتمالا فردا هم… بگذریم.
من و شما می دونیم که هکر کسی است که با سواده، علاقمند به یاد گرفتن است و میتونه از چیزها جوری استفاده کنه که به عقل آدم‌های دیگه نمی‌رسه.
بگذریم.. دیوونه خونه ای است (: بیاین این ویدئوی عالی رو ببینین از یکی از گروه‌های هکری فوق العاده به اسم لافت که از ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ کار می‌کردن و بعد به سمت یک شرکت کلاه سفید اومدن. این تیم گروهی بودن از هکرهای سخت افزاری و نرم افزاری که شهادت مشهور سال ۱۹۹۸ اونها جلوی گروهی از قانونگذارهای آمریکا بسیار تاثیر گذار بود. جذابیت این مساله هم به حرف ها است و هم اینکه چطور یک کشور وقتی می خواد در چنین مواردی تصمیم بگیره، بهترین های کشور رو صدا می کنه و ازشون می خواد توضیح بدن که این اینترنت که می گن چیه و چیکار می کنه و چه خطراتی داره و یک قانونگذار باید چه درکی داشته باشه از ماجراهایی که اونجا اتفاق می افته.
این شماره از رادیو گیک نه فقط پر است از هک، بلکه در دو مورد چیزهایی رو به شما می گه که چند سال بتونین بگین «اوه.. اینو تو رادیوم گفته بود قبلا!». در شماره شصت و چهار این حرکتگاه رادیویی، ما جشن بازگشت دوران طلایی رو می‌گیریم و مطمئن می‌شیم که حتی اگر آرش زاد هم نباشه، ما می تونیم هوش مصنوعی های خبیث رو متوقف کنیم! با ما باشین که دنیای بهتر، فقط یک قدم اونطرف‌تره!
توضیح در مورد دوران طلایی و اینکه چرا دوران طلایی بود. توضیح در مورد امن شد. توضیح در مورد مونگو و جدیدها و نسل جدید. حالا یک گروه هکری به اسم TeamGhostShell برای ثابت کردن این مساله و جلب توجه عمومی به ماجرا، ۳۶ میلیون اکانت مربوط به انواع شبکه هایی که از مونگو دی بی استفاده می کردن رو منتشر کردن. البته منتشر که نه.. جمع. در واقع هنوز این اطلاعات منتشر نشده بود و یک گروه امنیتی دیگه به اسم HackRead به یک آی پی برخورد که در فولدرهای مختلفش که هر کدوم یک آی پی بوده که توش دیتای مونگوی اون آی پی دامپ شده بود. شرکت هک دی بی کارش اینه که کراولرهایی داره که دیتاهای متنی که توسط هکرها در اینترنت یا دارک نت منتشر می شه رو پیدا و افشا می کنه. در این مورد هم از پسورد و غیره هست تا آدرس و اطلاعات عمومی مردم. [اشاره به ادعای یک هکر برای فروش دیتابیس همراه اول روی فیسبوک و تلگرام و لزوم عکس العمل بهش – حق شخصی منه بدونم وضعیتم چیه – نمی تونن دروغ بگن چون جرم است . باید به من بگن دیتام در چه وضعیه ] و البته حینی که رادیوگیک در حال ضبط بود خبر دیگه ای گفت که ۳۲ میلیون اکانت توییتر هم روی اینترنت برای فروش قرار گرفته و از اونطرف هم تویتر مارک زوکربرگ هک شده – مستقل از این ماجرا. خلاصه محشری است کبرا!
اخبار هک شدن ایران و عربستان و کشمکش ها و نظرات خودم در مورد خیلی چیزها و اشاره به گمرک یکی از استان ها
دگ کیتلاس و آدام چیر که هوش مصنوعی پشت سیری رو طراحی کرده بودن [کمی توضیح. اولین رابط واقعی و خوب و…] حالا بعد از چهار سال کار بی سر و صدا روی نسخه بعدیشون، ویو رو معرفی کردن viv. همیار هوش مصنوعی صوتی جدید. تلاش این بود که همیاری ساخته بشه که از سیری گسترده تر باشه و بتونه چیزهای بیشتری رو هندل کنه و هی نره سراغ یک سرچ ساده توی اینترنت. توی جلسه ۲۰ دقیقه ای نمایش ویو در هفته جاری توی نیویورک، ویو تونست بدون مشکل به همه درخواست های پرسیده شده جواب بده. این ایده نزدیکتر است به ایده الکسای آمازون و فیسبوک مسنجر که امکان اتصال به ترد پارتی ها رو فراهم میکنن و در نتیجه حتی می تونن هتل رزرور کنن یا باهاشون ناهار سفارش بدین. انتقاد اصلی؟ اینکه یک برنامه باید متمرکز بشه و فقط یک کار رو خیلی خوب انجام بده یا سعی کنیم همه کار رو از یک برنامه بخوایم و بک اندش متنوع باشه! تلاش شده طراحی ویو مستقل از دستگاهی که روش ران می شه باشه و هر کس اونو نصب کنه روی هر چیزی بتونه به همه سرویس های پشتش وصل بشه.. اونهم شخصی شده برای شخص خودش. مساله اصلی اینه که ویو باید بتونه با چیزهایی مثل بات اینجین مایکروسافت یا فیسبوک رقابت کنه که کار عظیمی است و خب.. مثل همیشه شاید هم یکی ایده رو بخره (به جای اینکه مثل این اطراف کپی کنه!)
اوه خبر ریز همراه هم اینه که اپل هم داره سیری رو از طریق اس دی کی باز می کنه .. احتمالا برای زنده موندن منشی صوتی اش در این دنیای پر تلاطم! [اس دی کی رو توضیح بدم؟ آهان بله… بله بله شما که عینک زدی میگی توضیح بده.. باشه!]
در واقع در علم / نجوم رازی هست ناشی از کم شدن نور یک ستاره. الان کلی از ستاره شناس های دنیا دوربین هاشون رو تنیظم کردن روی ستاره کیک ۸۴۶۲۸۵۲ تا در لحظه ای که نورش کم و زیاد شد، شاهد عینی ماجرا باشن. این کم شدن نور در چند سال گذشته هم بارها اتفاق افتاده و در مواردی تا ۲۲ درصد روشنایی پایین اومده. دلیلش چی می تونه باشه؟ نظریه هیجان انگیز مساله یک جور ابرسازه در اطراف این ستاره است! انتظار می ره با این هماهنگی و با نگاه دقیق به انواع طیف های نوری این ستاره که در فاصله ۱۵۰۰ سال نوری ما است اینبار بتونیم بگیم مساله چیه. این کم شدن نور از ۲۰۰۹ به بعد توسط تلسکوپ فضایی کپلر اتفاق افتاده و حجمش اینقدر زیاده که به عقیده بسیاری از ستاره شناس ها بعیده مربوط به یک سیاره در اطراف این ستاره باشه. نظریه بعدی یعنی تشکیل شدن یک سیاره دیسکی هم رد می شه چون ستاره کاملا بالغه و اگر سیاره ای هم داشته باشه، تا حالا کاملا شکل گرفته. نظریه بعدی هیجان انگیزتره و هنوز رد نشده: یک مگا استراکچر فضایی و مصنوعی که به دلیل دور اون خورشید می گرده، مثلا جذب انرژی یا بازتابوندن انرژی به یک نقطه دیگه. درسته که احتمال چنین کشف عظیمی فعلا خیلی پایینه ولی کاملا معقوله که بگیم چون باید یادتون باشه که این رادیو گیکه که از آینده به شما خبر می ده!
چون از این حرف زدم که تو رادیو قراره چیزهای آینده رو جلو جلو ببینیم، اینم بگم که صدای و متن آشنایی است که می گه «رمز خود را وارد کنید». «رمز شما اشتباه است» و … قراره غیب بشن! گوگل در کنفرانس اخیر گوگل آی او گفت که این دوران در حال پایانه. دنیل کافمن مدیر تکنولوژی و پروژه‌های پیشرفته گوگل گفته که تراست ای پی آی قراره این مساله رو حل کنه. تراست ای پی آی با خوندن اطلاعات حیاتی زیادی از شما (از شیوه راه رفتن تا چهره تا حتی شیوه تایپ و غیره) حدس می زنه که شما خودتون هستین و وضعیت عادی است و به شکل خودکار می تونه گوشی رو آنلاک کنه یا به اپ ها اجازه بده مطمئن باشن که شما جادی هستین (یا هر کی هستین!). معلومه که در صورتی که در طول روز کاری بکنین یا در همون لحظه اتفاقی بیافته که سیستم نتونه مطمئن بشه شما خودتون هستین، باید از روش های دیگه (شاید پسورد) هویت خودتون رو احراز کنین. سیستم چیزی در ادامه همین اسمارت لاک است که الان رو گوشی ها داریم و اجازه می ده با ضربه زدن به چند جای صفحه یا نشون دادن خودمون به دوربین ثابت کنیم که خودمون هستیم. خیلی هم پیچیده نیست و کش و تفصیل نمی خواد… مهم اینه که از حالا بدونیم یه کم دیگه چی تو دستمونه!
هوم.. البته خبر اینو می گه.. خب بیست و پنج میلیارد دلار رو بدزده بریزه کجاش؟ البته.. بازم خنگیم ما.. دوستانی که می دزدن راحت مصرفش می کنن و هیچ گیری هم نداره. یک محقق امنیتی توی هند به اسم ساتیا پراکاش حین بررسی نرم افزار موبایل بانک یک بانک دو تا مشکل بزرگ کشف کرد: مکانیزم سرتیفیکیت پینینگ وجود نداشت و ساختار لاگین هم مشکل داشت. با ترکیب این دو اون کاملا می تونست با پین کردن سرتیفیکیت در هر تماس به بانک بگه که رمزنگاری بهتره به مکانیزم پایینتری انتقال داده بشه (مثلا متن خالص) و بعد با مکانیزم اشتباه پیاده شده لاگین (که وقتی خودمون می نویسیم تقریبا همیشه به نوعی پیش می یاد) می تونست کارهای مهم رو به اسم دیگران انجام بده.. مثلا دیدن بالانس یا انتقال پول به شیوه ای کاملا قانونی به هر حسابی که می خواد. برای نشون دادن نمونه حتی چند کرل منتشر شده که پول منقل می کنه (: به همین خوبی. فقط با پنج خط کد اصلی! قبول نیست؟ ای پی آی کال حتی پین وارد شده رو هم چک نمی کنه و دستور انتقال رو مستقیم می زنه به شبکه بانکی (: اون اول برای کسب اطمینان از موضوعی به این عجیبی چند انتقال به فامیل و از حساب فامیل به همدیگه انجام داده و بعد به بانک خبر داده و اونها هم چند روز بعد مشکل رو حل کردن… بانکی های ما یاد بگیرن و جایزه درست و حسابی هم بدن (: نه سکه! ((:
ایلان ماسک در این ویدئو به این سوال جواب می‌ده که «آیا به نظر شما ما در یک جهان شبیه سازی شده زندگی می‌کنیم؟». جواب بر اساس استدلال یک در چند میلیارد است. در واقع هر تمدن به اندازه کافی پیشرفته به جایی خواهد رسید که میتونه یک جهان رو شبیه سازی کنه و منطقا در اون مرحله چند میلیارد شبیه سازی مختلف اجرا خواهد شد. از نظر ریاضی احتمال اینکه ما دنیای اصلی (و نه یکی از اون شبیه‌سازی‌ها) باشیم، یک به چند میلیارد است!
این نظریه با عنوان اصلی «فرضیه جهان سیموله شده» است که در ۲۰۰۳ توسط فیلسوف انگلیسی نیکولاس بوستروم مطرح شده و بر اساس سه این استدلال کار می کنه که یکی از سه ادعای زیر باید درست باشه:
ما واقعا در حال زندگی رو یک سیمولاتر تمدن هستیم
تمدن‌های بسیار پیشرفته نسبت به اینکه سیمولاتورهایی بسازن که تمدن رو شبیه سازی کنه بی علاقه هستن
کسی هست که هر تمدن رو پیش از اینکه به مرحله ای برسه که بتونه شبیه سازی‌ای بالا رو اجرا کنه، نابود میکنه
وقتی در مورد آینده هوش مصنوعی حرف می زنیم، دو جبهه در کشمکش با هم هستن. گروه اول که تولید کننده های فعلی مثل گوگل و آمازون و مایکروسافت هستن و فکر میکنن هی باید سیستم ها رو هوشمندتر کنیم و اونطرف متفکرینی به بزرگ ایلان ماسک و هاوکینگز هستن که می گن شای ما داریم با اینکار خودمون رو تسلیم شیطان می کنیم! اما حالا گروه اول هم نشونه های جالبی نشون دادن: گوگل اعلام کرده که در بزرگترین سیستم هوش مصنوعی یعنی دیپ مایند مکانیزمی تعبیه کرده تا «در لحظه ای که رباتی به شکل نامناسب عمل می کند بتوان آن را کنترل کرد»! شاید مقاله گوگل همه مثال هاش از ربات هایی باشن که در ماشین رو برعکس به ماشین وصل می کنن اما شاید پشت پرده بحث تفنگ هایی باشن که قراره خودکار به «به اصطلاح تروریست‌ها» شلیک کنن یا ربات‌هایی که شروع به قتل عام آدم ها کنن. این مقاله ترکیب کار تیم دیپ مایند در گوگل و تیم «موسسه آینده بشریت» دانشگاه آکسفورده. مقاله با عنوان «کارگزارن مطمئنا قابل متوقف شدن» بد گفتم.. safely interruptable agents با ریاضیاتی که احتمالا ۹۹٪ شنونده ها و صد در صد گوینده های رادیو گیک متوجه نمی شن می گه که چطور یک دستگاه باید قابل خاموش شدن در زمانی باشه که یک اپراتور تشخیص می ده رفتارش اشتباهه. در واقع پیچیدگی اینجاست: این ماشین ها قراره از ما چیز یاد بگیرن و این ریاضیات می خوان جوری اونها رو محدود کنن که اونها یاد نگیرن که چطوری می تونن جلوی خاموش شدن خودشون رو بگیرن! الان شاید کمی عجیب باشه ولی به این فکر کنین که به زودی نرم افزارهای هوش مصنوعی شروع می کنن به نوشتن برنامه های هوش مصنوعی جدیدتر و دخالت ما هی کمتر و کمتر می شه و … [صدای تبر!]
دوست خوبم هوشمند که چند باری ازش حرف زدم یک مطلب طولانی و بسیار خوب نوشته در مورد پشت پرده پیامک هک تلگرام که گرفته بوده.. کمی توضیحات خودم و سفارش به سرچ کردن و دیدنش با تمرکز روی اینکه جلوی اینها باید گرفته بشه نه بچه های توی مجتمع خرید (:
گوگل بده؟ فیسبوک خبیثه؟ اینها رو فراموش کنین! حالا یک گروه روسی یک تکنولوژی تشخیص چهره به اسم findface راه انداختن که کلا پرایوسی رو برای خیلی ها به یک آرزو تبدیل می کنه. فایند فیس اجازه می ده شما از هر غریبه ای عکس بگیرن (که خودش کار بدیه اگر اجازه نداشته باشین!) و بعد پروفایل های اجتماعی صاحب این عکس رو در شبکه های اجتماعی مختلف به شما نشون می ده .. و منطقا اسم و مشخصاتش رو دیگه! هوم.. در تست ها هفتاد درصد موفقیت کسب شده. این برنامه دو ماه بیشتر نیست که اومده و تقریبا نیم میلیون کاربر داره و ۳ میلیون سرچ انجام داده. صاحبش؟ دو تا پسر ۲۶ و ۲۹ ساله. خبر خوب؟ فعلا فقط به پروفایل های روسی جواب می ده. خبر بد؟ «فعلا» فقط به پروفایل های روسی جواب می ده! این یک دنیای جدیده. نه اینکه خوب باشه ولی داریم به این سمت می ریم. شاید تعریف پرایوسی عوض بشه و شاید .. نمی دونم. به هرحال بخش هایی اش به نفع ما است و بخش هایی به ضرر ما. فرار کردن یا حمله کردن به معنی سنتی فایده نداره بلکه باید شناخت و آگاهی کسب کرد و آگاهی رو به دیگران هم داد. کسپرسکی در حال حاضر برای «جلوگیری» از این جریان به کاربران پیشنهاد داده عکس هاشون رو پرایوت کنن! خسته نباشه با اون ویروس هاش (:
ترکیبی از دانشمندان گوگل، دانشگاه باسک کانتری، دانشگاه کالیفرنیا و ایکرابسک و موسسه علوم باسک به روشی دست پیدا کردن که هر دو ایده اصلی کامپویترهای کوانتوم رو توی یک دستگاه با هم ترکیب می کنه – این احتمالا نوید بخش نزدیکتر شدن عملیاتی شدن کامپیوترهای کوانتومی است – مقاله توی نیچر چاپ شده [ اشاره به تعداد مراکز علمی در این مورد]. طبق معمول می گم که باید در مورد کامپیوترهای کوانتومی در آینده یک پادکست ویژه بدیم ولی مساله اینه که کامپیوترهای کوانتومی فقط سریعتر نیستن بلکه شکلی از مسائل که الان غیرقابل حل هستن رو هم انتظار می ره بتونن مورد بررسی قرار بدن. اما ایده های پشتشون هنوز تئوری است و ما کار داریم تا یک کامپیوتر کوانتومی عملیاتی ببینیم. هر چند که این تحقیق واقعا تونسته چیزی رو بسازه که دو ایده اصلی توش استفاده شده باشن. ایده اول اینه که ما با منطق همین گیت هایی که داریم پیش بریم، جایی که کیوبت ها (بیت های کوانتومی که پایه اصلی کامپیوترهای کوانتومی هستن) به شکلی به هم وصل می شن که مدارهای پایه ای منطق رو درست کنن. این روش باعث می شه هر گیت بتونه یک نوع کار رو انجام بده و منطقا هم معلومه که باید از قبل برنامه ریزی بشه. در نوع دوم کامپیوترهای کوانتومی تلاش می شه کیوبیت ها به هنگام نیاز به حل یک مساله خاص به شکلی که اون مساله خاص رو حل می کنه با هم ترکیب بشن – این سیستم ها تا حدی ساخته شدن ولی انتظار نمی ره که تمام قدرت کامپیوترهای کوانتومی رو به ما بدن. حالا توی تلاش جدید گوگل و دیگران کامپیوتری ساختن که جنبه های مثبت هر کدوم از این دو روش رو میگیره و با هم ترکیب می کنه. این کامپیوتر ۹ کیوبیت داره که ۱۰۰۰ گیت منطقی رو پیاده سازی می کنن تا این کیوبیت ها با هم ارتباط داشته باشن و همچنین می شه اونها رو در صورت نیاز از همدیگه قطع یا به همدیگه وصل کرد. تیم تحقیق می گه نتیجه کامپیوتری است که بر خلاف کامپیوترهای قبلی می تونه مسائل سابقا پیچیده برنامه نویسی رو حل کنه. انتظار می ره این ماشین ابزار تحقیقاتی ای بشه برای پیشرفت علم کامپیوترهای کوانتوم و امکان ساخت پله های بعدی رو به ما بده. [توضیح اینکه اگر واضح نبود یعنی باید یک شماره ویژه بدیم و خلاصه اش اینه که واقعا کم مونده کامپیوتر کوانتومی بسازیم!]
تبریک و تقبیح
تقبیحی داریم برای مهمل هایی که می گن یک لحظه مدیر سیستم غفلت کرد و باعث شد عربستانی ها هک کنن ما رو (: سانسور کننده داک داک گو که باید خجالت بکشه
خجالتی هم برای ایران داریم و شبکه اش و بحث بی طرفی شبکه که تو دنیا معنی خاصی داره و اینجا دیکه کلا گندش رو در آوردن.
و تسلیتی هم داریم به شرکت لنوو که توی گزارش سالیانه سه ماه اش شدیدا ابراز نارضایتی کرده از خرید موتورولا و گفته که وضعشون خرابه. نکته جالبش اینه که قرار شده دو تا مدیر داشته باشن و دو برند مختلف رو با دو استراتژی مختلف پیش ببرن. اگر از این به بعد اسم لپ تاپ های زوک رو شنیدین، بدونین همون لنووی … شاخه ارزون همون لنووی سابقه.. و چینی تر!
تبریکی به کسانی که چهارشنبه فال آوت ۴ رو مجانی روی ایکس باکس خریدن. اپراتور اشتباه قیمت رو وارد کرده بود و به جای ۱۱۰ دلار، قیمت شده بود ۰ دلار و تا مایکروسافت بفهمه…. تبریک به خریداران (:
نامه ها
مهرادم، که یه بار آهنگ هادی پاکزاد رو واسه رادیو گیک معرفی کردم
میخواست بگم تو رادیو گیک بعدی خبر درگذشتشونو بگید خیلی خوب میشه چون واقعا حقش این نبود
آشتوم:
در مورد “باس میتونه به عنوان آنتن عمل کنه”
چون ممکن هست اکثر مخاطب هاتون و شاید هم خودتون :D به اشتباه افتاده باشید .
درسته هرکجا نوسان جریان داشته باشیم تابش الکترومغناطیس هم داریم (مثلا باس انتقال اطلاعات) اما مسئله این هست که اونقدر این توان تابش شده کم هست که در فاصله خیلی کمی از اون خط سیگنال تابش شده زیر نویز محیط قرار میگیره و از نویز قابل تمایز نیست .
یعنی میشه اطلاعات رو جمع آوری کرد به شرط اینکه گیرنده در حد میلی متر یا حتی میکرو متر به اون باس نزدیک باشه . که عملا دیگه همون تماس فیزیکی میشه :D
قضیه زیر نویز قرار گرفتن مثل اینکه تو ورزشگاه آزادی با 100 هزار تا تماشاگر از وسط زمین دنبال صدای دوستمون بگردیم ?
البته اگه وارد جزئیات فنی بشیم اساس کار یک فرستنده رادیویی متمرکز کردن پهنای باند رو یک سنتر فرکانسی هست مثلا توی 802.11 n میشه 20 مگاهرتز پهنای باند رو چنل یک , سنترفرکانسی 2.412 گیگاهرتز رو خواهد داشت . اما توی یک باس هیچ وقت این اتفاق نمیفته و پهنای باند از DC تا بالاترین فرکانس موجود هستش که این دریافتش به صورت بیسیم رو غیر ممکن میکنه .
علاوه بر این خط هایی که روی برد های پی سی بی سیگنال رو عبور میدن امپدانس دو سرشون تا حد خیلی زیادی مچ هست و عملا هرچی پاور از ورودی میگیرن به خروجی میدن و مقدار خیلی کمی از اون تلف میشه ( تابش میشه ) .
درست مثل کابل شبکه rj45 که دیفرنشیال و به هم تابیده شده با امپدانس 100 اهم .
رفتم مقاله رو خوندم ، منظور مقاله در این مورد هست که بعد از هک و نصب نرم افزار مخرب با رد و بدل کردن توالی تکراری از صفر و یک ها از باس رم . توان رادیویی تابش شده رو در محدوده فرکانسی خواصی متمرکز میکنند تا قابل دریافت بشه . یعنی به صورت تکراری اطلاعاتی رو از رم میخونه و مینویسه که توالیشون تکراری هست مثلا 01010101 و اینجوری باعث میشه اکثر توان رادیویی توی فرکانس اون توالی تابش بشه و طبق گفته خودشون تا حدود یک متر نسبت سیگنال به نویز مثبت داشتند یعنی میتونستن یک چیزایی بفرستن .
البته به بدنه کیس مادربورد , محیط و کلی چیز دیگه بستگی داره اما عملا تونستن یک ارتباط یک طرفه بی سیم به بیرون داشته باشن . (فقط کامپیوتر میتونه اطلاعات رو به بیرون بفرسته از بیرون چیزی نمیشه فرستاد) . با برد یک متر و سرعت تغریبا 2 بیت بر ثانیه که برای کار های خبیثانه تغریبا کافی به نظر میرسه ? .
موسیقی
آهنگ یاغی به پیشنهاد حسین
به پیشنهاد بردیا Noche Acosador – Minutes To Metal N Rock
ایلان ماسک در این ویدئو به این سوال جواب می‌ده که «آیا به نظر شما ما در یک جهان شبیه سازی شده زندگی می‌کنیم؟». جواب بر اساس استدلال یک در چند میلیارد است. در واقع هر تمدن به اندازه کافی پیشرفته به جایی خواهد رسید که میتونه یک جهان رو شبیه سازی کنه و منطقا در اون مرحله چند میلیارد شبیه سازی مختلف اجرا خواهد شد. از نظر ریاضی احتمال اینکه ما دنیای اصلی (و نه یکی از اون شبیه‌سازی‌ها) باشیم، یک به چند میلیارد است! از زبان ماسک بشنوید:
متاسفانه این ویدئو گم شده و منم منبع اش رو ندارم دیگه (: حالا خیلی هم مهم نیست چون استدلال رو در مطلب نوشته م
این نظریه با عنوان اصلی «فرضیه جهان سیموله شده» است که در ۲۰۰۳ توسط فیلسوف انگلیسی نیکولاس بوستروم مطرح شده و بر اساس سه این استدلال کار می کنه که یکی از سه ادعای زیر باید درست باشه:
ما واقعا در حال زندگی رو یک سیمولاتر تمدن هستیم
تمدن‌های بسیار پیشرفته نسبت به اینکه سیمولاتورهایی بسازن که تمدن رو شبیه سازی کنه بی علاقه هستن
کسی هست که هر تمدن رو پیش از اینکه به مرحله ای برسه که بتونه شبیه سازی‌ای بالا رو اجرا کنه، نابود میکنه
این مفهوم رو یکبار هم در رادیو گیک مطرح کردیم و اینجا هم ایلان ماسک با اشاره به همین مفهوم، می گه که به احتمال چند میلیارد به یک ما در یک جهان شبیه‌سازی شده زندگی می‌کنیم چون منطقا قبل از ما تمدنی به مرحله‌ای رسیده که بتونه شبیه‌سازی تمدن‌ها رو اجرا کنه و احتمال اینکه ما دقیقا اولین تمدن باشیم که به این مرحله رسیده تقریبا برابر صفر است.
آپدیت: جایی در ویدئو به اشتباه نوشتم که ایلان ماسک یک به چند میلیون معتقده… عبارت صحیح اینه که ایلان ماسک چند میلیون به یک احتمال می ده ما در یک شبیه سازی باشیم
